Autor

Karol Dejna

Tytuł

Izoglosy gwarowe na obszarze kieleckiego sektora „Atlasu Gwar Polskich”

Rok wydania

Wydawnictwo

ilustracje zdjęcia rysunki

Stron

Okładka, oprawa

Stan i inne informacje

1991

Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

tak

73

miękka

NOWA

Opis

Realizacja podjętego w łódzkim środowisku dialektologicz-nym projektu zgromadzenia takiej dokumentacji o stanie naszych gwar, która by mogła stać się podstawą opracowania nowego atlasu gwar polskich (dalej oznaczonego tu symbolem AGP), na­trafia na znaczne przeszkody, wynikające z narastających ogra­niczeń finansowych i wiążących się z tym trudności w przepro­wadzaniu badań terenowych. Trudności te nie powinny jednak prowadzić do poniechania czy odkładania powziętych prac nad atlasem, ponieważ gwary tak gwałtownie są dziś wypierane przez potoczną polszczyznę ogólną, że każda przerwa w gromadzeniu materiałów o stanie odmian mowy chłopów polskich spowoduje nie dające się uzupełnić luki w naszej wiedzy o tej - niewątpliwie najbardziej istotnej części kultury ludowej. Będziemy przeto musieli dążyć du szerszego stosowania zakładanej od początku koncepcji , aby zamierzone badania terenowe, mające na celu zebranie M Myznaczonych punktach danych dialektologicznych i ewentualne uzupełnienie ich dawniejszymi materiałami gwarowymi, łączyć z pracami na temat stosunków językowych poszczególnych sektorów AGP, które prowadzą lub będą prowadzili badacze nie­których ośrodkom uniwersyteckich. Katrograliczne osiągnięcia tak wykonanych prac regionalnych ułatwią w przyszłości opraco-MyManie projćki.owanego atlasu gwar polskich.

…o autorze książki

Karol Dejna (ur. 10 listopada 1911 w Borkach Wielkich, zm. 15 kwietnia 2004 w Łodzi), językoznawca.

Ukończył filologię polską na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie w 1935. Do 1941 pracował jako nauczyciel w lwowskich szkołach średnich. Od 1945 związany z Uniwersytetem Łódzkim, początkowo jako asystent, następnie adiunkt (1947 obronił doktorat, 1952 habilitował się), zastępca profesora (1951-1954) i profesor (od 1954). Od 1954 był profesorem nadzwyczajnym, od 1962 profesorem zwyczajnym. W 1983 został członkiem korespondentem PAN, 1989 - członkiem rzeczywistym Akademii. Na Uniwersytecie Łódzkim pełnił m.in. funkcję prorektora (1956-1959), zastępcy dyrektora Instytutu Filologii Polskiej (1970-1979), został także uhonorowany doktoratem honoris causa.

Od 1956 członek Komitetu Językoznawstwa PAN, wieloletni (od 1976) przewodniczący Komisji Dialektologicznej. W latach 1985-1989 był zastępcą przewodniczącego Oddziału PAN w Łodzi. Członek Łódzkiego Towarzystwa Naukowego, przewodniczący Wydziału I tego stowarzyszenia, wiceprezes oraz redaktor "Rozpraw Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego". Był laureatem nagród resortowych, nagrody miasta Łodzi (1982), nagrody naukowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego (1985); został także odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz tytułem "Zasłużony Nauczyciel PRL".

W pracy naukowej zajmował się dialektologią słowiańską. Był autorem ponad 100 prac naukowych, m.in.:

· Polsko-laskie pogranicze językowe na terenie Polski (1951-1952)

· Gwary ukraińskie Tarnopolszczyzny (1957)

· Atlas gwarowy województwa kieleckiego (1962-1968)

· Dialekty polskie (1973)

· Atlas polskich innowacji dialektalnych (1981)

· Atlas gwar polskich. Kwestionariusz - notatnik (1987)

· Słownik gwary czeskiej mieszkańców Kucowa (1990)

· Z zagadnień ewolucji oraz interferencji językowej (1991)

ciekawostki

izoglosa (MNn)
znaczenie: linia na mapie oznaczająca zasięg terytorialny jakiejś cechy językowej