AUTOR: PRACA ZBIOROWA/

WYD: UMK TORUŃ/

ROK WYD: 1995/

STRON:286 + 6 str. zdjęć/

STAN: (minus) – BARDZO DOBRY / zabrudzenia krawędzi stron/

OPIS: Wojna polsko-bolszewicka 1920 roku, cud na Wisłą, czyli zwycięstwo w bitwie warszawskiej i ogromny sukces militarny dopiero co odrodzonej Rzeczypospolitej tkwi w naszej świadomości dość mocno - obchodzimy kolejne rocznice, rozmawiamy, przypominamy. 90 rocznica Bitwy Warszawskiej obchodzona w roku 2010 w sposób szczególny spowodowała pojawienie się w Orzyszu pomnika upamiętniającego żołnierzy polskich internowanych w naszym mieście właśnie w okolicznościach wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku. Natychmiast pojawiło się wiele kontrowersji - co właściwie upamiętnia ten pomnik? Bo przecież nie jakieś wielkie zwycięstwo czy heroiczną śmierć w obronie Ojczyzny. Celem niniejszego artykułu jest więc przypomnienie wybranych epizodów wojny polsko-bolszewickiej, które wciągnęły Orzysz w swoje wojenne tryby.

Na podstawie zachowanych dokumentów można ustalić skład grupy suwalsko-augustowskiej, która stanowiła zaimprowizowaną na potrzeby wojny grupę bojową. W skład tej formacji dowodzonej przez płk. Władysława Obuch - Woszczatyńskiego wchodziły: I samodzielny dywizjon w Suwałkach w stadium formowania się (strz. gran. około 560 ludzi),  I dywizjon 10 pułku strz. granicznych w Suwałkach, a później w Augustowie (270 ludzi), I dywizjon 1 pułku strz. granicznych w Augustowie (340 ludzi), część kompanii zapasowego baonu 41 pułku piechoty w Augustowie, część etapowej kompanii lubelskiego 8 pułku piechoty (70 ludzi) oraz między innymi suwalska i sejneńska policja co według autora dokumentu dawało liczbę około 2 tysięcy osób…