Autor rozpatruje stanowisko Burckhardta na starannie przemyślanym, szerokim tle niemieckiej myśli estetycznej i historycznej XVIII i XIX stulecia, od Kanta i Schillera, poprzez Humboldta, aż po Rankego, Droysena i Meineckego, nie zaniedbując wnikliwej analizy krytycznego stanowiska Burckhardta wobec otaczającej go rzeczywistości, stawiającego go pośród najważniejszych krytyków modernizmu i kultury masowej.
Poruszając się swobodnie i ze znawstwem po obszernej literaturze przedmiotu, autor kolejno omawia metodologiczne zasady uprawiania historii sztuki (roz. I), model sztuki jako takiej i jego filozoficzne implikacje dla historycznego poznania sztuki (roz. II), oraz znaczenie sztuki dla kultury nowoczesnej (roz. III). W dającej się wyodrębnić drugiej części rozprawy autor analizuje kluczowy dla XIX-wiecznej myśli historycznej i historiozoficznej problem zasad i celów historyzmu, wskazując niezbicie, jak bardzo Burckhard dystansował się do tez historyzmu i w jaki sposób zachował niezależność w obliczu dominujących tendencji niemieckiej szkoły historiograficznej. Dzięki temu autor rozprawy jest w stanie naświetlić i wydobyć oryginalność poglądów Burckhardta na kulturę i jej związki z innymi dziedzinami ludzkiej aktywności (roz. IV). W rozdziale V autor przedstawia jeden z fundamentalnych problemów Burckhardta - znaczenie religii w dawnej i nowoczesnej kulturze, głęboko zakorzenione w osobistym doświadczeniu szwajcarskiego historyka. Całość zamyka rozdział poswięcony Burckhardtowskiej analizie mitu w kulturze antycznej Grecji, znaczeniu mitu dla kształtowania się formy artystycznej i miejsca mitu w dociekaniach historycznych.
Na szczególną uwagę zasługuje staranne połączenie wątków z zakresu historii filozofii dziejów, metodologii historii i dziejów sztuki oraz estetyki XVIII wieku. Niezwykle interesujące są też przykłady wyjścia poza krąg myśli niemieckiej i porównanie zapatrywań Burckhardta z angielskimi teoretykami sztuki i kultury, a nawet poglądami niektórych poetów. Ta praca oferuje nam obraz refleksji historycznej