Drugi tom obszernej monografii o bezpieczeństwie transportu, która powstała w ramach projektu badawczego pt. „Zintegrowany system bezpieczeństwa transportu”. Głównym celem projektu było opracowanie modelu zintegrowanego systemu bezpieczeństwa transportu w Polsce, traktując integrację bezpieczeństwa w poszczególnych gałęziach, jako warunek poprawy jakości zarządzania i skuteczności podejmowanych działań profilaktycznych.
Tom I zawiera charakterystykę stanu i systemu bezpieczeństwa transportu drogowego, kolejowego, lotniczego i wodnego oraz analizy porównawcze bezpieczeństwa w tych gałęziach transportu. Tom II zawiera zbiór analiz definiujących aspekty i wymagania, które powinny być uwzględnione w procesie integracji systemów bezpieczeństwa transportu. Omówiono w nim również zagadnienia związane z wypadkami stanowiącymi problemem zdrowia publicznego oraz podano teoretyczne rozważania na temat ryzyka utraty zdrowia lub życia w wypadkach w transporcie. Zebrany materiał z obu tomów posłużył za bazę naukową do budowy koncepcji zintegrowanego systemu bezpieczeństwa transportu w Polsce przedstawionej w tomie III.

Monografia jest przeznaczona dla organów administracji państwowej i samorządowej, instytucji i urzędów centralnych odpowiedzialnych za sprawy bezpieczeństwa transportu, a także dla studentów kierunków transportu i bezpieczeństwa oraz pracowników naukowych wyższych uczelni i instytutów badawczo-rozwojowych.

Zespół autorski 13
Słowo wstępne 14

1.Współczesne wyzwania dla rozwoju systemów bezpieczeństwa transportu 19
1.1. Prawo do bezpieczeństwa 20
1.2. Kultura bezpieczeństwa 21
1.3. Polityka bezpieczeństwa 25
1.4. Podsumowanie 33

2. Rozwój zintegrowanych systemów bezpieczeństwa transportu na świecie 37
2.1.Wprowadzenie 38
2.2. Proces integracji administracji bezpieczeństwa transportu 39
2.3. Proces integracji badań przyczyn wypadków 42
2.4. Integracja ponadnarodowa 45
2.5. Standardy współczesnej instytucji bezpieczeństwa 47
2.6. Podsumowanie 52

3. Rozwój i integracja systemu bezpieczeństwa transportu drogowego 55
3.1.Uwarunkowania i kierunki integracji systemu bezpieczeństwa transportu drogowego 56
3.2. Zarządzanie ryzykiem w ruchu drogowym 58
3.2.1. Ryzyko w ruchu drogowym 58
3.2.2. Ocena ryzyka w tunelach 63
3.2.3. Ocena ryzyka na sieci dróg 66
3.3. Kontrola dostępności dróg jako instrument oddziaływania na bezpieczeństwo ruchu drogowego 71
3.3.1. Zagadnienie dostępności dróg w obowiązujących aktach prawnych 71
3.3.2. Analiza wpływu dostępności dróg na bezpieczeństwo ruchu 72
3.3.3. Możliwości zastosowania wyników analizy w zarządzaniu dostępnością dróg 79
3.4. Metody oceny zagrożenia w ruchu drogowym 80
3.4.1. Procedury oceny zagrożenia w ruchu drogowym 80
3.4.2. Zaawansowane techniki oceny zagrożenia 87
3.4.3. Kierunki rozwoju metody oceny zagrożenia w ruchu drogowym w Polsce 88
3.5. Rola Inteligentnych Systemów Transportu w bezpieczeństwie transportu drogowego 89
3.5.1. Przesłanki zastosowania ITS 91
3.5.2. Bariery wdrożeniowe środków ITS 92
3.5.3. Rola sektora publicznego i prywatnego w rozwoju ITS 94
3.6. Analiza możliwości integracji baz danych o wypadkach w transporcie drogowym 95
3.6.1. Specyfika i przykłady zintegrowanych baz danych 95
3.6.2. Wymagania dotyczące tworzenia zintegrowanej bazy danych 97
3.6.3. Charakterystyka kluczowych elementów bazy danych o wypadkach w transporcie drogowym 99
3.7. Podsumowanie 104

4. Rozwój i integracja systemu bezpieczeństwa transportu kolejowego 111
4.1. Uwarunkowania i kierunki integracji systemu bezpieczeństwa transportu kolejowego 112
4.2. Badania niezawodności i ocena ryzyka pojazdów szynowych 114
4.2.1. Ogólne modele systemów pojazdów szynowych tworzone do ocen ich niezawodności 115
4.2.2. Niezawodnościowe wielostanowe modele pojazdów szynowych 117
4.2.3. Niezawodnościowe modele nieodnawianych obiektów w pojazdach szynowych 120
4.2.4. Podsumowanie 123
4.3. Badania niezawodności i ocena ryzyka urządzeń sterowania ruchem kolejowym 125
4.3.1. Ogólne zalecenia dla projektowania bezpiecznych komputerowych systemów sterowania w kolejnictwie 125
4.3.2. Analiza tolerowalnego poziomu ryzyka THR 128
4.3.3. System samoczynnej sygnalizacji przejazdowej jako przykład bezpiecznego systemu sterowania ruchem kolejowym 128
4.3.4. Ocena ryzyka w projektowanych systemach sterowania ruchem kolejowym 130
4.3.5. Ocena ryzyka w eksploatowanych systemach sterowania ruchem kolejowym 132
4.3.6. Podsumowanie 134
4.4. Badania symulacyjne oceny ryzyka w transporcie szynowym 135
4.4.1. Przewoźnik kolejowy, zarządca infrastruktury oraz użytkownik bocznicy 135
4.4.2. Producent 139
4.4.3. Zakład Utrzymania 147
4.5. Badania niezawodności i ocena ryzyka w transporcie przemysłowym 150
4.5.1. Wprowadzenie 150
4.5.2. Pojęcie ryzyka i metody jego wyznaczania 151
4.5.3. Czynnik ludzki 154
4.5.4. Metody analizy ryzyka 155
4.5.5. Uwagi końcowe 157
4.6. Podsumowanie 158

5. Rozwój i integracja systemu bezpieczeństwa transportu lotniczego 163
5.1. Uwarunkowania i kierunki integracji 164
5.1.1. Uwarunkowania integracji systemu bezpieczeństwa 164
5.1.2. Kierunki integracji systemu bezpieczeństwa transportu lotniczego 166
5.2. Koncepcja wymiarowania bezpieczeństwa operacji lotniczych w krótkim horyzoncie czasowym 167
5.3. Koncepcja wymiarowania bezpieczeństwa operacji lotniczych w średnim i długim horyzoncie czasowym 173
5.3.1. Skumulowany wskaźnik przepełnienia sektora 176
5.3.2. Wskaźnik względnego przepełnienia sektora 176
5.3.3. Płynność ruchu lotniczego 177
5.3.4. Badania zależności bezpieczeństwa i płynności ruchu 183
5.4. Analiza systemu monitorowania zdrowia i kwalifikacji personelu lotniczego 185
5.4.1. Monitorowanie zdrowia personelu lotniczego 186
5.4.2. Monitorowanie wyszkolenia personelu lotniczego 190
5.4.3. Systemy wspomagające monitorowanie zdrowia i wyszkolenia personelu lotniczego 194
5.5. Utrzymanie zdatności statków powietrznych w procesie długotrwałej eksploatacji 196
5.5.1. Metodyka utrzymania zdatności statków powietrznych w procesie długotrwałej eksploatacji 198
5.5.2. Monitorowanie zdatności konstrukcji SP 203
5.6. Podsumowanie 205

6. Rozwój i integracja systemu bezpieczeństwa transportu wodnego 209
6.1. Tendencje rozwojowe systemów bezpieczeństwa transportu wodnego uwzględniające integrację z innymi rodzajami transportu 210
6.2. Zarządzanie bezpieczeństwem nawigacyjnym na akwenach przybrzeżnych południowego Bałtyku 215
6.2.1. Wprowadzenie 215
6.2.2. Uwarunkowania prawne 216
6.2.3. Powiązanie z innymi systemami zarządzania bezpieczeństwem morskim 216
6.2.4. Zarządzanie bezpieczeństwem morskim –podstawy teoretyczne 218
6.2.5. Procedura zarządzania bezpieczeństwem nawigacji 227
6.2.6. Metoda analizy incydentów nawigacyjnych 228
6.2.7. Stochastyczny model oceny bezpieczeństwa nawigacyjnego 229
6.2.8. Uwagi dotyczące budowy systemu zarządzania bezpieczeństwem nawigacji na akwenach otwartych południowego Bałtyku 236
6.3. System monitorowania i zarządzania bezpieczeństwem nawigacji na akwenach ograniczonych południowego Bałtyku 236
6.3.1. Podsystem monitorowania bezpieczeństwa nawigacji na akwenach ograniczonych południowego Bałtyku 237
6.3.2. Wyniki badań eksperckich pilotów dotyczące bezpieczeństwa nawigacji na Zatoce Pomorskiej 237
6.3.3. Podsystem zarządzania bezpieczeństwem nawigacji na akwenach ograniczonych południowego Bałtyku 248
6.4. Diagnoza stanu bezpieczeństwa nawigacji na akwenach wodnych 252
6.5. Podsumowanie 254

7. Integracja metod zarządzania ryzykiem w transporcie 257
7.1.Wprowadzenie 258
7.1.1. Zarządzanie ryzykiem 258
7.1.2. Integracja zarządzania ryzykiem 260
7.1.3. Integracja metod zarządzania ryzykiem 262
7.2. Metody zarządzania ryzykiem w transporcie 266
7.2.1. Transport drogowy 266
7.2.2. Transport kolejowy 269
7.2.3. Transport lotniczy 271
7.2.4. Transport morski 278
7.3. Analiza możliwości integracji metod zarządzania ryzykiem 280
7.3.1. Założenia do integracji 280
7.3.2. Integracja pojęć 285
7.3.3. Integracja metod analizy ryzyka 289
7.3.4. Integracja metod oceny ryzyka 296
7.3.5. Integracja metod reagowania na ryzyko 303
7.3.6. Integracja metod monitorowania ryzyka 306
7.3.7. Integracja metod komunikowania o ryzyku 307
7.4. Podsumowanie 308

8. Problemy bezpieczeństwa wielomodalnego transportu osób i towarów 317
8.1. Czynniki kształtujące strukturę modalną wypadków w transporcie 318
8.2. Bezpieczeństwo miejskiego transportu zbiorowego w Polsce 322
8.2.1. Charakterystyka ogólna 322
8.2.2. Rodzaj i ciężkość wypadków 324
8.2.3. Okoliczności wypadków 328
8.3. Bezpieczeństwo zintegrowanych łańcuchów transportowych 330
8.3.1. Charakterystyka łańcuchów transportowych 330
8.3.2. Przewozy w zintegrowanych łańcuchach transportowych 332
8.3.3. Odpowiedzialność i bezpieczeństwo w transporcie intermodalnym 334
8.4. Transport towarów niebezpiecznych 335
8.4.1. Ryzyko wypadku drogowego z udziałem towarów niebezpiecznych 335
8.4.2. Integracja przepisów w zakresie transportu towarów niebezpiecznych 337
8.5. Podsumowanie 339

9. Społeczne straty w wypadkach drogowych 341
9.1. Losy ofiar wypadków jako problem społeczny 342
9.2. Badania losów ofiar wypadków 342
9.3. Kierunki rozwoju systemu pomocy poszkodowanym 347

10. Uwarunkowania prawne integracji systemu bezpieczeństwa w transporcie 351
10.1. Bezpieczeństwo w transporcie jako zjawisko prawne 352
10.2. Prawne podstawy integracji systemu bezpieczeństwa w transporcie 355
10.3. Prawne podstawy badań wypadków transportowych 359
10.4. Podsumowanie 363