ZARYS CHEMII FIZYCZNEJ

Herman Ulich

Wydawnictwo: PWT, 1950
Oprawa: miękka
Stron: 478
Stan: dobry (+), nieaktualne pieczątki

Książka omawia ogólne zagadnienia chemii fizycznej, do których obecnie brak jest źródeł polskich.

SPIS RZECZY

SŁOWO WSTĘPNE
SYMBOLE STOSOWANE W TEKŚCIE

Rozdział I. WŁASNOŚCI MATERII W RÓŻNYCH STANACH SKUPIENIA   
§ 1. Gazy doskonałe   
Doskonały stan gazowy granicznym stanem materii. Równanie stanu gazu doskonałego. Mol, jako chemiczna jednostka ilości. Wartość licz­bowa stałej gazowej R. Doskonała mieszanina gazowa. I zasada termo­dynamiki. Wymiana energii podczas zmian objętości. Wymiana energii podczas zmian temperatury. Kinetyczna teoria gazów doskonałych. Ciepło molowe gazów doskonałych. Dalsze wnioski teorii kinetycznej gazów: liczba zderzeń, tarcie wewnętrzne, przewodnictwo cieplne, dyfuzja cieplna. Ćwiczenia do § 1. Literatura do § 1.
§ 2. Ciała stałe   
Cechy stanu stałego. Stan doskonały ciał stałych. Równanie stanu ciał stałych. Ciepło molowe ciał stałych. Średnie ciepło molowe i entalpia molowa. III zasada termodynamiki i bezwzględna wartość entropii. Uporządkowane zakłócenia, dyfuzja i rotacja w ciałach stałych. Ćwi­czenia do § 2. Literatura do § 2.
§ 3. Gazy niedoskonałe i ciecze   
Przegląd stanów pośrednich pomiędzy stanami gazu doskonałego i do­skonałego ciała stałego. Odchylenia gazów rzeczywistych od równania stanu gazu doskonałego. Równanie stanu van der Waals'a. Przejście gaz (para) — ciecz. Punkt krytyczny. Zredukowane równanie stanu i stany odpowiadające sobie. Zjawisko Joule'a-Thomson'a. Powinowac­two cieczy i ciał stałych. Stan szklisty. Ćwiczenia do § 3. Literatura do § 3.
§ 4. Roztwory   
Podział faz chemicznie niejednorodnych. Stężenia. Związek własności mieszaniny /. własnościami czystych składników. Wielkości cząstkowe składników mieszaniny. Przyczyny powstawania faz mieszanych. Ćwi­czenia do § 4.
§ 5. Granice faz, układy koloidowe   
Przegląd zagadnień. Napięcie powierzchniowe. Adsorpcja na granicy faz. Układy o rozdrobnieniu koloidowym. Przyczyny trwałości ukła­dów koloidowych. I.iteratura do § 5.

Rozdział II. ENERGETYKA REAKCYJ CHEMICZNYCH I RÓWNOWAGA CHEMICZNA    
§ 6. Równowaga chemiczna   
Pełna i niepełna przemiana substancyj. Prawo działania mas. Wy­prowadzenie kinetyczne prawa działania mas. Wyrażenie prawa dzia­łania mas w różnych jednostkach stężeń. Wpływ ciśnienia na stan równowagi; zasada przeciwdziałania.
§ 7. Energetyka reakcyj chemicznych.   
Siła powodująca bieg reakcyj chemicznych. Ciepło reakcji i zasada Thomsen'a i Berthelot'a. Praca zewnętrzna reakcji i II zasada termo­dynamiki. Odwracalne ciepło reakcji i zmiany entropii podczas reakcji. Podstawowe równania termodynamiki chemicznej. Funkcje termodyna­miczne. Budowa efektów reakcyj z udziałów poszczególnych skład­ników. Potencjał chemiczny. Zależność pracy zewnętrznej maksymal­nej i ciepła reakcji od temperatury. Wzory przybliżone na zależność pracy zewnętrznej maksymalnej reakcji od temperatury. Zależność pracy zewnętrznej maksymalnej reakcji i ciepła reakcji od ciśnienia. Termodynamiczne wyprowadzenie prawa działania mas. Zależność sta­łej równowagi chemicznej od temperatury. Literatura do § 7.
§ 8. Równowaga w układach jednofazowych   
Zastosowanie prawa działania mas do obliczania wydajności. Obli­czanie stanu równowagi z danych termochemicznych. Ćwiczenia do § 8.
§ 9. Równowaga gazowa w układach heterojazowych . . . . Parowanie czystej substancji. Równowaga rozkładu. Stan równowagi w układzie z mieszaną fazą gazową. Ćwiczenia do § 9. Litera­tura do §§ 3 i 9.
§ 10. Reguła faz         . . .
Wyprowadzenie reguły faz z faktów omówionych w § 9. Ogólne wy­prowadzenie reguły faz. Zastosowanie reguły faz do pewnych przypad­
ków szczególnych. Pojęcie „niezależnego składnika" w naucc o fa­zach. Literatura do § 10.
§ 11. Równowaga w roztworach   
Mieszaniny doskonałe i doskonale roztwory rozcieńczone. Praca roz­cieńczenia w mieszaninach doskonałych i doskonałych roztworach roz­cieńczonych. Prężności par nasyconych mieszanin. Prężność pary nasy­conej rozpuszczalnika nad rozcieńczonymi roztworami. Prawo rozpu­szczalności gazów. Prawo podziału. Równowaga adsorpcji. Krzywe temperatur wrzenia mieszanin. Ciśnienie osmotyczne. Równowaga jednofazowa w roztworach. Aktywność i spółczynniki aktywności. Ciepło rozpuszczania i ciepło rozcieńczania. Wpływ temperatury na równowagę w roztworze. Oznaczanie ciężarów cząsteczkowych w roz­tworach. Dalsze wykresy temperatur topnienia luli rozpuszczania mie­szanin dwuskładnikowych. Wykres układu trójskładnikowego. Ćwi­czenia do § 11. Literatura do § 11.
§ 12. Równowaga w roztworach elektrolitów   
Dane historyczne o elektrolizie. Oznaczanie stopnia dysocjaeji elektro­litycznej pomiarami stanu równowagi. Zastosowanie prawa działania mas do dysocjacji rozpuszczonego elektrolitu. Oddziaływanie wzajemne wielu równowag dysocjacji. Równowaga pomiędzy roztworem elektro­litu i fazą sąsiednią. Dysocjacja jonowa wody. Hydroliza. Mieszaniny buforowe. Krzywe zobojętniania. Elektrolity amfoteryczne. Wpływ sił elektrycznych jonów na równowagę wśród elektrolitów. Moc elektrolitu jako funkcja jego budowy i własności rozpuszczalnika. Ćwiczenia do § 12. Literatura do § 12.
§ 13. Siła elektromotoryczna   
Siła elektromotoryczna i praca zewnętrzna maksymalna reakcji. Za­leżność siły elektromotorycznej od temperatury. Zależność siły elektro­motorycznej od stężenia i ciśnienia. Ogniwa stężeniowe „bez prze­noszenia". Ogniwa stężeniowe „z przenoszeniem". Ogniwa amalgama­towe. Skok potencjału na granicy faz. Potencjały elektrod. Szereg napięciowy. Elektrody drugiego rodzaju. Elektrody redoxy. Ogniwa o znaczeniu technicznym. Ćwiczenia do § 13. Literatura do § 13.
§14. Elektroliza   
Napięcia rozkładowe. Przykłady zastosowań. Literatura do § 14.
§ 15. Fotochemia   
Prawo częstości drgań. Prawo absorpcji światła. Procesy fotofizyczne. Prawo równoważności fotochemicznej. Proces fotograficzny. Asymilacja dwutlenku węgla. Chemiluminiscencja. Literatura do § 15.

Rozdział III. KINETYKA CHEMICZNA   
§ 16. Bieg reakcji w układach jednofazowych   
llwagi ogólne o szybkości reakcji jednofazowej. Reakcje I rzędu. Reakcje wyższych rzędów. Reakcje niedobiegające do końca. Związek szybkości reakcji z temperaturą. Energia aktywacji. Wyprowadzenie wzoru Arrhenius'a z prawa MaxweH'a-Boltzmann'a. Zastosowanie do reakcyj gazowych. Zastosowanie do reakcyj w roztworach. Zastosowanie do reakcyj jednocząsteczkowycli. Reakcje jonowe. Reakcje łańcuchowe. Wybuchy. Przerwanie łańcucha i granice wybuchu. Detonacje. Foto­chemiczne przyśpieszanie reakcji. Kataliza jednofazowa'. Działanie ka­talityczne kwasów i zasad. Ćwiczenia do § 16. Literatura do § 16.
§ 17. Bieg reakcyj iv układach wielofazowych   
Tworzenie zarodków w układzie jednoskładnikowym. Wzrastanie za­rodków. Znaczenie tworzenia zarodków w reakcjach wieloskładni­kowych. Znaczenie dyfuzji w reakcjach wielofazowych. Pewne, ważne techniczni", wieloskładnikowe reakcje wielofazowe. Kataliza powierzch­niowa czyli działanie kontaktów. Trucizny i aktywatory kontaktów. Kierowanie reakcjami w katalizie kontaktowej. Ćwiczenia do § 17. Literatura do § 17.
§ 18. Przewodnictwo i wędrówka jonów   
Uwagi ogólne o szybkości procesów elektrochemicznych. Metaliczne i elektrolityczne przewodzenie prądu. Stosunki przenoszenia jonów. Opór i przewodnictwo właściwe elektrolitów. Przewodnictwo cząstecz­kowe. Przyczyny zależności przewodnictwa molowego od stężenia. Prawo niezależnego poruszania się jonów. Inne metody pomiaru ruchli­wości jonów. Prawidłowość w ruchliwości jonów. Przewodnictwo roz­tworów niewodnych i soli stopionych. Elektroforeza i elektroosmoza. Wędrówka jonów w elektrolitach stałych. Przewodnictwo elektronowe i jonowe w półprzewodnikach. Ćwiczenia do § 18. Literatura do 5 18.
§ 19. Zjawiska hamujące procesy elektrodowe   
Polaryzacja stężeniowa. Nadnapięcie. Pasywność. Literatura do § 19.

Rozdział IV. SIŁY CHEMICZNE I BUDOWA MATERII . . . .
§ 20. Jądro atomowe   
Pojęcie i budowa atomu. Masa i ładunek jądra atomowego. Izotopia. Defekty masy i upakowanie. Promieniotwórczość. Wymuszone prze­miany jądrowe i sztuczna promieniotwórczość. Budowa jądra ato­mowego i jego poziomy energetyczne. Literatura do § 20.
§ 21. Powłoka elektronowa atomu   
Emisyjne widma rentgenowskie. Budowa sfer elektronowych, a układ okresowy. Widzialne widma atomów. Schemat termów. Liczby kwan­towe. Zasada jednoznaczności PauIi'ego. Wypadkowe momenty widm w atomie. Termowe symbole atomów. Energia jonizacji i powinowac­two elektronowe. Wypełnienie przestrzeni; zdolność polaryzacyjna atomów. Trwały moment magnetyczny (paramagnetyzm). Indukowany moment magnetyczny (diamagnetyzm). Związek pomiędzy momentem magnetycznym cząstek elementarnych i przenikliwością magnetyczną. Znaczenie pomiarów magnetycznych w chemii. Szczególne własności pierwiastków przejściowych. Literatura do § 21.
§ 22. Wiązania biegunowe   
Uwagi ogólne o wiązaniu w substancjach. Wiązanie biegunowe i włas­ności soli. Energia tworzenia się cząsteczek jonowych i kryształów jonowych. Liczba koordynacyjna jonów złożonych i kryształów jo­nowych. Kształt cząsteczek jonowych. Literatura do
§ 23. W iązania homeopolarne   
Kwantowo-mechaniczne znaczenie wiązania homeopolarnego. Symbole termowe i własności magnetyczne cząsteczek. Wiązania wielokrotne, przestrzenne rozmieszczenie elektronów wartościowości. Widma cząste­czek. Drgania wewnętrzne cząsteczek. Obliczanie ciepła molowego z danych widmowych. Wiązania homeopolarne w związkach zespo­lonych. Budowa krystaliczna związków niejonowych. Kształt cząsteczek w roztworach i substancjach stopionych; elastyczność kauczuku. Trwałe cząsteczkowe dipole elektryczne i mierzenie ich. Wyniki badań dipolowych. Literatura do § 23.
§ 24. Wiązanie metaliczne   
Teoria elektronowa stanu metalicznego. Porównanie więzi metalicznej i atomowej. Fazy mieszane różnometaliczne. Wiązanie atomów i ferro­magnetyzm pierwiastków przejściowych. Literatura do § 24.
§ 25. Siły międzycząsteczkowe   
Wiązania wewnątrz- i międzycząsteczkowe. Siły dipolowe. Inne siły van der Waals'a. Przejście do wiązań homeopolarnych. Literatura do § 23.

DODATEK      ;
Tabela 56. Ciepło molowe С p różnych substancyj   
Tabela 57. Molowe ciepło tworzenia i entropia molowa .... Tabela 58. Ważniejsze stałe i spółczynniki liczbowe   
SKOROWIDZ