ZARATUSZTRIANIE
Mary Boyce
Wydawnictwo: Wydawnictwo Łódzkie, 1988
Oprawa: miękka
Stron: 384
Stan: bardzo dobry, praktycznie nieużywana
Zaratusztrianizm jest jako przedmiot badań najtrudniejszą żywą religią. Trudności wynikają z jej pradawności, a także ze zmiennych kolei losu i poniesionych strat, polegających na zagubieniu wielu świętych tekstów.
Zrodzony w azjatyckich stepach ponad trzy tysiące pięćset lat temu, w epoce brązu, stał się państwową religią trzech kolejnych potężnych imperiów irańskich. Wzniosłe, oryginalne doktryny tej religii wywarły wielki wpływ na cały Bliski i Środkowy Wschód - obszar, na którym rozwinął się judaizm, a narodziło się chrześcijaństwo i islam.
SPIS TREŚCI: Przedmowa 5
Słownik stosowanych terminów 7
Skróty i symbole 11
Rozdział I: Rodowód 13 Wprowadzenie 13 Indoirańczycy 14 Siara religia: 16 Kult 16 Bogowie 20
Śmierć i życie pozagrobowe 28 Podsumowanie 32
Rozdział II: Zaratusztra i jego nauka 33 Wstęp 33
Zaraluszira i jego misja 34 Ahura Mazda i jego Przeciwnik 36 Siódemka i siedem aktów stworzenia 38 Akt stworzenia i trzy czasy 42 Śmierć i życie pośmiertne 45
Rozdział III: Ustanowienie kultu Mazdy 49 Wstęp 49
Symbol zaratusztrian 50 Czas i sposób odprawiania modłów 51 Siedem świąt 52 Najstarsze modlitwy 54 Wyznanie wiary 55 Liturgia i Jenhe hatąm 57 Aszem wohu 58 Hymny 59
Rozdział IV: Niezapisane stulecia 60 Wczesne dni 60 Rozwój doktryny 62
Wiara w zbawiciela świata 63 Rozwój praw czystości 64 Kapłani i nabożeństwa 68 Podsumowanie 69
Rozdział V: Pod władztwem Achemenidów 71 Medowie, Persowie i Zaratuszlra 71 Pierwsi królowie: 74 Cyrus 74 Kambyzes 77 Dariusz Wielki 79 Kserkses 81 Pałace i grobowce Achemenidów 82 Ogień i ołtarze ognia 86 Istoty boskie 87 Posągi bóstw i świątynie 89 Stan kapłański 93 Herezja zurwanicka 95 Kalendarz zaratusztriański 98 Trzej zbawiciele świata 104 Praktyki religijne 105
Rozprzestrzenianie się nauki Zaratusztry 106
Rozdział VI: Pod władzą Seleucydów i Arsacydów 109 Aleksander i Iran 109 Seleucydzi i Iran 110 Wzrost znaczenia Partów 112 Wschodnie granice Iranu — Kuszanowią 114 Zachodnie granice Iranu — Armenia 116 Świątynie ognia i świątynie z wyobrażeniami bóstw 117 Zwyczaje pogrzebowe 124 Rozwój Kalendarza i chronologii i 26 A westa 128
Rozwój w tradycji zapisu 130 Sprawy ludzkie: 132 Małżeństwa krewniacze 132 Organizacja kościelna 133 Innowiercy 134 Podsumowanie 136
Rozdział VII: Za panowania wczesnych Sasanidów 138 Powstanie dynastii Sasanidów 138 Tansar, propagator wiary 139 Zmiany kalendarza 141 Ikonoklazm i święte ognie 144 Kirder (Kartir), drugi wielki przywódca religijny 148 Prorok Mani 151
Zurwanizm we wczesnym okresie panowania Sasanidów 152 Nauki i pisma 153 Szczyt potęgi Kirdera 154
Perski staje się oficjalnym językiem ca/ego Iranu 157 Podsumowanie 158
Rozdział VIII: Okres środkowosasanidzki 159 Podtrzymanie ortodoksji zurwanickiej 159 Trzy wielkie święte ognie 165 Reforma liturgii 167
Literatura religijna i propagandowa królewska 168 Reforma kalendarza 172 Ruch mazdakitów 174
Rozdział IX: W czasach późnych Sasanidów 177 Chosrow Sprawiedliwy 177 Pisany przekaz A westy 180 Literatura pahlawijska 182 Obrządki religijne 184 Ostatnie lata zaratusztriańskiego Iranu 189 Podsumowanie 191
Rozdział X: Pod władzą kalifów 193 Podbój Iranu przez Arabów 193 Zachęty i przeszkody w zmianie wyznania 195 Islam zapuszcza korzenie » Iranie 199 Zaratusztrianizm w Iranie dziewiątego wieku 202 Zaratusztrianie w Iranie dziesiątego wieku 208 Najazdy Turków i Mongołów na Iran 213
Rozdział XI: Pod władzą II-Chanów. radżów i sułtanów 215 Przetrwanie zaratusztrianizmu 215 Kopiowanie i przechowywanie rękopisów 217 Społeczność Persów w Indiach 218 Parsowie w XII—XIV w. 221 Parsowie iv XV wieku 225 Irańscy zaratusztrianie iv XVI wieku 230 Parsowie iv XVI wieku 230
Rozdział XII: Pod rządami Safawidów i Mogołów 322 Irańscy zaratusztrianie pod rządami szaha Abbasa, ich wierzenia i praktyki religijne 232
Parsowie w XVI i XVII w. 238 Dysputy religijne wśród Parsów w XVIII wieku 246 Irańscy zaratusztrianie w XVII wieku 249 Pańczajat Parsóww Bombaju 251
Europejskie studia w XVII wieku w dziedzinie wierzeń zaratusztriańskich 253
Rozdział XIII: Pod władzą Kadżarów i Brytyjczyków 256 Wierzenia Parsów a misjonarze chrześcijańscy 256
Religijne reformy Parsów 260
Haug i uczeni Zachodu wypowiadają się na lemat wierzeń zaratuszlriań-skich 264
Parsowie i leozofia 266
llm-i chsznum — okultyzm zaratusztriański 267 Parsowie a słowo drukowane 269 Praktyki religijne Parsów 270 Irańscy zaratusztrianie u XIX tv. 273
Kalendarz Parsów i reformy religijne w początkach XX wieku 277
Rozdział XIV: W dwudziestym wieku 281 Parsowie miejscy 281
Zaratusztrianie we współczesnym Iranie 283 Parsowie u niepodległych Indiach i Pakistanie 290 Współczesna interpretacja religii zaratusztriańskiej 291
Diaspora 294 Bibliografia 296
Nadgoplański lud awestyjski — posłowie do wydania polskiego (Barbara Majewska) 304
Indeks 334
