Podręcznik do kształcenia w zawodzie technik logistyk.
W czternastu rozdziałach omówiono między innymi:

* powody tworzenia i utrzymywania zapasów oraz ich rolę w przedsiębiorstwie i łańcuchach dostaw,
* elementy analizy i prognozowania popytu,
* koszty uzupełniania, utrzymania, niedoboru i nadmiaru zapasu,
* zasady określania wielkości zapasu cyklicznego i zabezpieczającego,
* podstawowe modele uzupełniania zapasów,
* reguły zarządzania zapasami rozproszonymi,
* zasady zarządzania zapasami grup asortymentów,
* mierniki poziomu zapasów, a także wybrane koncepcje zarządzania zapasami.

Każdy rozdział rozpoczyna się krótką prezentacją omawianych w nim zagadnień. Treść rozdziału podzielona jest na kilka, czasem kilkanaście podrozdziałów, przedstawiających odrębne zagadnienia. Części te kończą się zazwyczaj kilkoma prostymi pytaniami kontrolnymi. Każdy rozdział kończy się krótkim podsumowaniem jego treści oraz zestawem zadań i testów do samodzielnego rozwiązania. Prawidłowe wyniki zadań znajdziecie na końcu podręcznika. Na końcu umieszczono też tablice przydatne w rozwiązywaniu zadań. Treść poszczególnych rozdziałów jest ilustrowana przykładami, mającymi ułatwić przyswajanie kolejnych partii materiału.

Podręcznik został dopuszczony do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania i wpisany do wykazu podręczników przeznaczonych do kształcenia w zawodach do nauczania zawodu technik logistyk na poziomie technikum i szkoły policealnej na podstawie opinii rzeczoznawców: dr. Jerzego Kaniewskiego, dr Wioletty Turowskiej, dr. inż. Marka Młyńczaka i mgr. Damiana Ostrowskiego.

Numer dopuszczenia: 20/2008


Dr inż. Stanisław Krzyżaniak

Pracownik naukowy Instytutu Logistyki i Magazynowania, w którym pełni funkcję zastępcy dyrektora ds. naukowych. Wykładowca Wyższej Szkoły Logistyki. W działalności badawczej, dydaktycznej i doradczej zajmuje się przede wszystkim zagadnieniami modelowania, symulacji oraz optymalizacji procesów związanych z gospodarką zapasami. W ramach działalności dydaktycznej prowadzi wykłady i seminaria na studiach licencjackich i magisterskich oraz różnego rodzaju studiach podyplomowych. Autor wielu publikacji z zakresu logistyki (m.in. książki Podstawy zarządzania zapasami w przykładach). Jest członkiem Zarządu Polskiego Towa­rzystwa Logistycznego, które reprezentuje we władzach Europejskiego Stowa­rzyszenia Logistycznego (ELA). Należy do Europejskiej Rady ds. Certyfikacji w Logistyce (ECBL), gdzie od 2005 roku pełni funkcję przewodniczącego Zarządu oraz Komitetu Naukowego ECBL. Był współorganizatorem stworzonego w 2000 roku i prowadzonego pod auspicjami ECBL Europejskiego Systemu Certyfikacji Logistyków w Polsce. Jest także członkiem Sekcji Logistyki Transportu Komitetu Transportu Polskiej Akademii Nauk. Od 2000 roku przewodniczy Komitetowi Organizacyjnemu Polskiego Kongresu Logistycznego LOGISTICS.

Dr inż. Piotr Cyplik
Nauczyciel akademicki na Politechnice Poznańskiej oraz w Wyższej Szkole Logistyki. W działalności badawczej, dydaktycznej i doradczej zajmuje się m. in. zagadnieniami modelowania, symulacji oraz optymalizacji procesów związanych z gospodarką zapasami oraz funkcjonowaniem sieci dystrybucji. Autor wielu publikacji z zakresu logistyki oraz zarządzania produkcją. Egzaminator w obszarze zarządzania zapasami w ramach Europejskiego Systemu Certyfikacji Logistyków w Polsce na poziomie European Junior Logistician oraz European Senior Logistician. Działalność dydaktyczna obejmuje wykłady i seminaria na studiach licencjackich i magisterskich oraz różnego rodzaju studiach podyplomowych, w tym na studiach z logistyki zorganizowanych i prowadzonych dla nauczycieli tego przedmiotu przez Wyższą Szkołę Logistyki.


SPIS TREŚCI:

Wprowadzenie

1. Zapasy - skąd się biorą i czemu służą?
1.1. .... Popyt - oczekiwania klienta, które czasem znamy, a które czasem nas zaskakują
1.2. .... Zapasy - czy moglibyśmy się bez nich obyć?
1.3. .... Klasyfikacja zapasów - różne przyczyny, różne cele
1.4. .... Struktura zapasów - z jakich części składa się typowy zapas?

2. Zapas - ile to kosztuje?
2.1. .... Koszty zapasów - co tu kosztuje?
2.2. .... Koszty uzupełniania zapasów
2.3. .... Koszty utrzymania zapasów
2.4. .... Koszty braku zapasu
2.5. .... Koszty nadmiaru zapasu

3. Analiza popytu
3.1. .... Ocena ilościowa i wartościowa asortymentu według popytu
3.2. .... Analiza i klasyfikacja ABC
3.3. .... Analiza i klasyfikacja XYZ
3.4. .... Klasyfikacja ABC/XYZ - jak z niej korzystać?
3.5. .... Historia - analiza zmian popytu w czasie
3.6. .... Popyt stacjonarny
3.7. .... Trendy popytu - systematyczny wzrost lub spadek popytu
3.8. .... Popyt sezonowy
3.9. .... Losowe zmiany popytu
3.10. .. Anomalie popytu

4. Prognozowanie popytu
4.1. .... Podstawowe pojęcia związane z prognozowaniem
4.2. .... Szereg czasowy - punkt wyjścia do prognozowania ilościowego
4.3. .... Metody prognozowania
4.4. .... Model naiwny
4.5. .... Modele średniej arytmetycznej
4.6. .... Wygładzanie wykładnicze - prosty model Browna
4.7. .... Prognozowanie trendów - model Holta
4.8. .... Prognozowanie trendów - modele analityczne
4.9. .... Prognozowanie zmian sezonowych popytu
4.10. .. Modele ekonometryczne - przyczynowo-opisowe
4.11. .. Ocena jakości prognoz

5. Profil popytu - rozkłady częstości występowania
5.1. .... Tworzenie profilu popytu
5.2. .... Różne postacie profilu popytu
5.3. .... Co nam mówi profil popytu?
5.4. .... Jak opisać profil popytu - wartość średnia i odchylenie standardowe
5.5. .... Rozkłady teoretyczne częstości występowania popytu
5.6. .... Rozkład normalny
5.7. .... Rozkład Poissona
5.8. .... Rozkład wykładniczy
5.9. .... Dlaczego ważne jest, aby profil uwzględniał wyłącznie zmiany losowe?

6. Cykl uzupełnienia zapasu
6.1. .... Jeszcze raz o rozkładzie częstości występowania popytu i o tym,co niego wynika
6.2. .... Cykl uzupełnienia zapasu
6.3. .... Popyt w cyklu uzupełnienia zapasu

7. Zapas zabezpieczający - klucz do zapewnienia wymaganego poziomu obsługi
7.1. .... Poziom obsługi klienta - punkt wyjścia do określania zapasu zabezpieczającego
7.2. .... Poziom obsługi klienta - jako prawdopodobieństwo niewystąpienia braku w zapasie
7.3. .... Poziom obsługi klienta - jako stopień ilościowej realizacji zamówień
7.4. .... Zapas zabezpieczający - od czego zależy i jak go obliczać?
7.5. .... Ile powinien wynosić poziom obsługi? Na jakim poziomie ustalić zapas zabezpieczający?
7.6. .... Jak można zmniejszać poziom zapasu zabezpieczającego?

8. Zapas cykliczny - niech to nie kosztuje zbyt wiele
8.1. .... Jeszcze raz o tym, skąd się bierze zapas cykliczny
8.2. .... Kryteria i metody określania wielkości dostaw
8.3. .... Ekonomiczna wielkość zamówienia
8.4. .... Czy i jak można modyfikować ekonomiczną wielkość dostawy?

9. Odnawianie zapasów w systemie opartym na poziomie informacyjnym
9.1. .... Przypadek najprostszy, choć nierealny - stały popyt i stały czas cyklu uzupełnienia
9.2. .... Zmienność popytu - jak to wpływa na realizację uzupełniania zapasu
9.3. .... Co zrobić, gdy nie ma możliwości składania zamówień w dowolnym momencie?
9.4. .... Zapas wolny - jak poprawnie obliczać zapas porównywany z zapasem informacyjnym
9.5. .... Poziom informacyjny zapasu w przypadku zmienności czasu cyklu uzupełnienia zapasu
9.6. .... Wielkość zamówienia w systemie opartym na poziomie informacyjnym

10. Odnawianie zapasów w systemie opartym na przeglądzie okresowym
10.1. .. Główne założenia systemu
10.2. .. Związek pomiędzy parametrem ZMAX a poziomem obsługi
10.3. .. Wpływ czasu cyklu przeglądu na zapas zabezpieczający i zapas cykliczny
10.4. .. Ustalanie optymalnego czasu cyklu przeglądu zapasu

11. Inne systemy odnawiania zapasu
11.1. .. Dlaczego nie wystarczą dwa podstawowe systemy?
11.2. .. Parametry opisujące systemy odnawiania zapasów
11.3. .. System MIN-MAX
11.4. .. System okresowego przeglądu zapasów z określonym poziomem informacyjnym i stałymi wielkościami dostaw
11.5. .. System okresowego przeglądu zapasów z określonym poziomem informacyjnym oraz maksymalnym i zmiennymi wielkościami dostaw
11.6. .. System dwóch skrzynek jako szczególny sposób odnawiania zapasu w oparciu o poziom informacyjny
11.7. .. Odnawianie zapasów pozycji wolno rotujących

12. Zapas zabezpieczający w przypadku rozproszenia zapasu
12.1. .. Odchylenie standardowe popytu w wielu miejscach obsługi
12.2. .. Prawo pierwiastka kwadratowego
12.3. .. Zapas zabezpieczający w przypadku rozproszenia zapasu
12.4. .. Czy rozpraszanie lub centralizacja zapasu ma wpływ na zapas cykliczny?

13. Zarządzanie zapasami grup pozycji asortymentowych
13.1. .. Grupowanie zamówień
13.2. .. Analiza pokrycia - sposób na minimalizację kosztów utrzymania zapasu grupy pozycji asortymentowych

14. O kontroli zapasów i o systemach zarządzania nimi
14.1. .. Pomiar zapasu - jak zmierzyć, ile go mamy
14.2. .. Odpowiedzialność za zapasy w przedsiębiorstwie
14.3. .. Różne strategie i koncepcje logistyczne nakierowane na redukcję zapasów

Literatura pomocnica
Tablice pomocnicze
Wyniki zadań rachunkowych