Spis treści
Wstęp
Rozdział 1: Agresja i okres adolescencji — problemy definiowa‑
nia i rozwiązania typologiczne
1.1. Agresja — wstępne określenie skali i wybranych tendencji
1.2. Definiowanie i typologia zaburzeń zachowania
1.3. Systematyka pojęć „agresja” i „przemoc”
1.4. Przemoc rówieśnicza — rozstrzygnięcia definicyjne
1.5. Specyfika okresu adolescencji (w kontekście kształtowania się tendencji do agre‑
sywnych zachowań)
1.5.1. Obszar biologiczny
1.5.2. Obszar psychologiczny
1.5.3. Obszar społeczny
Rozdział 2: Wielowymiarowa geneza zachowań agresywnych
2.1. Przegląd teorii wyjaśniających mechanizmy agresywnych zachowań
2.1.1. Teorie biologiczne
2.1.2. Teorie psychologiczne
2.1.3. Teorie socjologiczne
2.2. Czynniki ryzyka wystąpienia zachowań agresywnych — perspektywa peda‑
gogiczna
2.2.1. Środowisko rodzinne
2.2.2. Środowisko szkolne
2.2.3. Grupa rówieśnicza
2.2.4. Środki masowego przekazu
2.2.5. Cechy osobowe — indywidualny sposób definiowania świata
Rozdział 3: Metodologiczne podstawy badań własnych
3.1. Koncepcja i cele badań własnych
3.2. Problematyka badawcza i przedmiot badań
3.3. Metoda i techniki badawcze
3.4. Organizacja badań, charakterystyka próby badawczej
6 Spis treści
Rozdział 4: Zachowania agresywne w indywidualnych historiach
życia młodzieży szkolnej
4.1. Opis indywidualnych przypadków
4.2. Czynniki środowiskowe kształtujące psychospołeczne dyspozycje badanych —
analiza indywidualnych przypadków
4.2.1. Wpływ środowiska rodzinnego
4.2.2. Wpływ środowiska szkolnego
4.2.3. Oddziaływanie grupy rówieśniczej
4.2.4. Oddziaływanie mediów
4.2.5. Samoocena zachowania a wyniki badań testowych
Rozdział 5: Zapobieganie zachowaniom agresywnym wśród mło‑
dzieży (propozycje działań profilaktycznych i inter‑
wencyjnych)
5.1. Interwencje adresowane do jednostki, rodziny i grupy rówieśniczej
5.1.1. Trening umiejętności życiowych (społecznych)
5.1.2. Trening rozwiązywania problemów
5.1.3. Trening zaszczepiania stresu D.H. Meichenbauma
5.1.4. Terapia realistyczna W. Glassera
5.1.5. Trening umiejętności rodzicielskich
5.1.6. Psychoedukacja rodziców
5.2. Interwencje edukacyjne w środowisku szkolnym
5.2.1. Standardy szkolnej profilaktyki
5.2.2. Przeciwdziałanie przemocy w szkole — systematyka działań
5.2.3. Trening Zastępowania Agresji (ART) jako kompleksowa metoda zapobie‑
gania zaburzeniom zachowania wśród uczniów
5.2.4. Prawne konsekwencje zachowań agresywnych
Zakończenie
Bibliografia
Summary
Zusammenfassung