Tytuł |
Zachowania koni. Przyczyny, terapia i profilaktyka |
Autor |
Margit H. Zeitler-Feicht |
Wydawca |
Świadome Jeździectwo |
Rok wydania |
2014 |
Liczba stron |
228 |
Wymiary |
220 x 270 mm |
Okładka |
twarda |
ISBN |
[zasłonięte]978-83764-06-8 |
Trudno wymienić problem behawioralny, który nie został opisany w tej książce.
Zachowania koni to książka zawierająca kompletną i najnowszą wiedzę o psychice
konia. Autorka w jasny sposób ukazuje, jakie są przyczyny zachowań, które często
interpretujemy jako złośliwość lub efekt złego charakteru konia. Dodatkowym
atutem jest silne wsparcie metodologiczno-badawcze. Czytelnik może zapoznać się
ze specyfiką kształtowania się zachowań koni, dowiaduje się, jak diagnozować
zaburzenia i jak postępować w przypadku problemów. To książka dla każdej osoby o
otwartym umyśle, która ma w sobie gotowość do spojrzenia na konia jak na istotę
żywą, myślącą, mającą własne potrzeby fizjologiczne i psychiczne. Spełnienie
tych właśnie potrzeb jest warunkiem koniecznym nie tylko do tego, by koń
funkcjonował w zdrowiu przez długie lata, lecz także, by uczył się efektywniej i
otworzył na kontakt z człowiekiem. Świadome wykorzystanie wiedzy z zakresu
behawioryzmu pozwoli nam na budowanie prawdziwego porozumienia z koniem.
We współczesnych społeczeństwach rośnie rola konia jako zwierzęcia
wykorzystywanego w rekreacji i sporcie jeździeckim. Koń stał się przede
wszystkim przyjacielem i towarzyszem człowieka podczas wypoczynku i aktywnego
spędzania wolnego czasu. Coraz więcej ludzi, często z małym doświadczeniem (a
także bez doświadczenia) w pracy z końmi, staje się ich użytkownikami lub
posiadaczami. Tymczasem brak wiedzy na temat zachowania tych zwierząt i zasad
postępowania z nimi może być potencjalnym źródłem problemów we wzajemnych
relacjach. Jeśli koń nie będzie traktowany zgodnie ze swoją naturą, zaczną się u
niego rozwijać choroby, a także wystąpią problemy behawioralne. Jednak
niedostateczna wiedza na temat zachowania koni to nie tylko problem entuzjastów
rozpoczynających przygodę z nimi, lecz także doświadczonych koniarzy.
Zainteresowanie tym działem wiedzy hipologicznej zwiększyło się wraz ze wzrostem
popularności metod jeździectwa naturalnego. Organizowane są kursy, szkolenia i
warsztaty dla jeźdźców, trenerów i osób pracujących z końmi, dla wszystkich
pragnących poszerzyć swoją wiedzę o technikach oddziaływania na to zwierzę.
Doskonalimy się więc w dostrzeganiu subtelnych zachowań koni i wykorzystaniu ich
w szkoleniu, jednak nie zawsze potrafimy zinterpretować reakcje zwierzęcia na
nieodpowiednie warunki utrzymania. Czasem nie chcemy ich dostrzegać dla własnej
wygody lub z przyczyn ekonomicznych.
Książka Margit H. Zeitler-Feicht pozwala poznać i zrozumieć zachowania koni, a
także ich naturalne potrzeby, co stanowi podstawę do zapewnienia im dobrostanu.
Autorka związana jest z końmi od dzieciństwa, stąd poglądy prezentowane przez
nią mają wymiar praktyczny. Oprócz uzupełniania i porządkowania wiedzy o
zachowaniu koni, książka koncentruje się na wyjaśnianiu przyczyn, a także na
dostarczaniu sposobów rozwiązywania problemów z zachowaniem oraz zapobieganiu
im. Od wielu lat, obecnie w Centrum Badań Naukowych Weihenstephan przy
Monachijskim Uniwersytecie Technicznym, bada zagadnienia zachowań i dobrostanu
koni, stąd treści zamieszczone w książce udokumentowane są solidną analizą
aktualnego stanu wiedzy w tych dziedzinach. Autorka prezentuje oryginalne
poglądy na temat tzw. narowów i nałogów, a także niektórych technik
oddziaływania na konie, idąc czasem pod prąd ogólnie uznanych teorii i ocen.
Budzi to refleksję nad źródłami naszej wiedzy o zachowaniach koni.
Wiedza ta, a także znajomość behawioralnych reakcji koni na szkolenie,
użytkowanie i warunki utrzymania, powinna należeć do kanonu wiedzy hipologicznej
każdego, kto zajmuje się tymi zwierzętami. Książka Margit H. Zeitler-Feicht
dostarcza tej wiedzy, pozwalając nam zrozumieć naturę konia i przyjaźnie z nim
współpracować.
dr inż. Jacek Łojek
Kierownik Pracowni Hodowli Koni
Wydział Nauk o Zwierzętach
Katedra Szczegółowej Hodowli Zwierząt SGGW
Koń jest po psie najlepszym przyjacielem człowieka. Powiedzenia w rodzaju
„największe szczęście w świecie na końskim leży grzbiecie” świadczą o tym, jak
mocno jesteśmy związani z końmi i jaki mamy do nich stosunek. Ale czy w
dzisiejszym społeczeństwie koń jest traktowany przez człowieka w taki sposób, by
i on mógł odczuwać szczęście?
Niegdyś konie musiały ciężko pracować, ciągnąc wozy i pługi, służąc w armii czy
przenosząc szybko z miejsca na miejsce ważne wiadomości. Zużycie organizmu
często następowało o wiele za wcześnie. Od kilku dziesięcioleci wygląda to
inaczej. W naszym społeczeństwie koń jest użytkowany głównie w sporcie i
rekreacji. Ale ten sposób użytkowania również niesie ze sobą wielkie
niebezpieczeństwa dla tych zwierząt. Nierzadko od konia wymaga się wyczynów
wykraczających poza jego możliwości psychiczne i fizyczne, lub wprawdzie
traktuje się go jak partnera i przyjaciela, ale częstokroć bez koniecznej ku
temu wiedzy fachowej. Jeśli jednak konia nie traktuje się w sposób zgodny z jego
naturą, skutkiem są często nie tylko schorzenia, ale również i problemy z
zachowaniem. Nie pojawiają się one przypadkiem: zawsze istnieje coś, co je
wyzwala.
Zwykle są to błędy w chowie i obsłudze, które niejako zmuszają konia do
przejawiania anomalii w zachowaniu. Często lekceważone jako „dziwactwo”,
nierzadko mają w tle stan rzeczy, który narusza ustawę o ochronie zwierząt. Nie
wolno przyjmować, że problem z zachowaniem jest wynikiem kaprysu konia.
Popularne określenie „narów” skłania co prawda do takiej oceny sytuacji, jednak
jest ona równie nieprawidłowa, co niepokojąca.
Niniejsza książka dobitnie zaprzecza podobnej interpretacji. W przekonujący
sposób wyjaśnia, jak i dlaczego powstaje problem z zachowaniem. Zapobiegać tego
rodzaju zaburzeniom lub, gdy już się pojawią, rozprawiać się z nimi za pomocą
odpowiednich metod i cierpliwości można tylko wówczas, gdy pojęło się kontekst w
jakim występują. Poważne traktowanie problemów z zachowaniem jest równoznaczne z
ochroną dobrostanu zwierząt.
Dlatego należy życzyć sobie, by książka ta trafiła do jak najszerszej rzeszy
czytelników. Koniom na zdrowie!
prof. Hans Hinrich Sambraus
Nie bez kozery chciałabym rozpocząć wprowadzenie do nowego wydania tej książki
słowami wielkiego znawcy koni, Hansa Heinricha Isenbarta: „Sztuka jeździecka
przeżywała swój największy rozkwit zawsze wtedy, gdy człowiek cały swój intelekt
kierował na zrozumienie psychiki konia i cech jego charakteru.”
W ciągu minionych 40 lat konie i sport konny przeżyły taki wzrost
zainteresowania, o jakim w latach pięćdziesiątych czy sześćdziesiątych nikomu
się nie śniło. Na początku lat sześćdziesiątych koń wydawał się nieomal
gatunkiem skazanym na wymarcie; obecnie pogłowie w Niemczech uległo potrojeniu i
wynosi 1,1 miliona sztuk. Tę liczbę zawdzięczamy wyłącznie odkryciu konia dla
sportu i rekreacji. Dziś wyraźnie widać, że sport jeździecki – którym para się
obecnie 762 tysiące zawodników zrzeszonych w związkach jeździeckich, powożenia i
woltyżerki oraz przynajmniej drugie tyle osób niezrzeszonych, również w
przyszłości będzie przeżywał ciągły wzrost popularności.
Taki stan rzeczy cieszy, ale nie jest niestety pozbawiony ciemnych stron. Chyba
nigdy wcześniej do czynienia z końmi nie miało aż tyle osób nie posiadających
żadnego lub bardzo niewielkie doświadczenie w postępowaniu z tymi zwierzętami.
Ogromna liczba problemów w relacji człowiek – koń wynika z ludzkiej niewiedzy.
Niemiecki Związek Jeździecki od wielu lat podejmuje kroki mające zaradzić tej
sytuacji.
Niniejsza książka wyróżnia się szczególnie przez to, że nie skupia się wyłącznie
na szczegółowym opisie przyczyn i możliwych terapii problemów z zachowaniem u
koni, ale wskazuje również, jak im zapobiegać. Ten, kto nie jest świadom
naturalnych potrzeb koni, czy wręcz je „uczłowiecza”, nie jest ich przyjacielem.
To bolesna świadomość, ale problematyczne zachowania koni z reguły spowodowane
są błędami w sposobie, w jaki postępują z nimi ludzie. Autorka nie ulega tu
popularnemu uogólnianiu problemów, wykazuje raczej konieczność intensywnego i
szczegółowego poznania potrzeb konia celem znalezienia indywidualnych rozwiązań.
Kwintesencję tej książki można ująć w jednym zdaniu: Wiedza to ochrona zwierząt.
Breido zu Rantzau
Prezes Deutsche Reiterliche Vereinigung/FN
(Niemieckiego Związku Jeździeckiego)
|