Stare piwnice, lochy i tunele zawsze budziły zainteresowanie zwiedzających. Ukryte przed codziennym wzrokiem przechodniów stawały się z czasem pretekstem do powstawania wielu mitów dotyczących ich rozmiarów i przeznaczenia. Warszawa, podobnie jak wiele innych miast posiadających zabytkowe podziemia, „obrosła” przez lata w legendy opowiadające o tunelach rozciągających się pod całym miastem. Wielu w owe legendy wierzy, jednak bardziej dociekliwi zadają sobie pytania: gdzie znajdowały się tajemnicze podziemia i ile z nich zachowało się do naszych czasów? Na pytania te odpowiada Artur Ponikiewski w książce „Zabytki architektury podziemnej i obronnej w Warszawie- inwentaryzacja krajoznawcza”. Publikacja jest efektem prowadzonej przez autora i jego kolegów z Oddziału Międzyuczelnianego PTTK w Warszawie inwentaryzacji krajoznawczej warszawskich podziemi. Jest to swoisty katalog bardzo szczegółowo opisujący podziemne zabytki stolicy. Opisane zostały tu m.in. elementy XIX-wiecznych fortów, piwnice zakładów przemysłowych, romantyczne groty parkowe i wiele innych obiektów, do których udało się dotrzeć w trakcie dwuletnich poszukiwań. Książka jest recenzowaną monografią naukową. Całość podzielono na cztery działy: Wprowadzenie – przedstawiające idee oraz sposób prowadzenia prac inwentaryzacyjnych; Część I – opisującą militarne zabytki dawnej Twierdzy Warszawa oraz inne obiekty obronne zachowane na terenie miasta; Część II – poświęconą wszystkim pozostałym zabytkowym obiektom podziemnym w Warszawie; Część III – w której opisane zostały obiekty dzisiaj, niestety, już nie dostępne. Istotnym uzupełnieniem tekstu są szkice lokalizacyjne opisywanych obiektów oraz plany najciekawszych elementów podziemnych. Gorąco polecam książkę Artura Ponikiewskiego wszystkim tym, których fascynują mniej znane zabytki stolicy. Lektura ta nie tylko poszerzy wiedzę czytelnika, ale może też stać się niezastąpionym przewodnikiem dla poszukiwaczy „zaginionej Warszawy”. Artur Ponikiewski: Zabytki architektury podziemnej i obronnej w Warszawie – inwentaryzacja krajoznawcza.