WSTĘP - SPIS TREŚCI - OPIS:

OPRACOWALI:


Alina Aleksandrowicz
Regina Gerlecka Wiesław Śladkowski Stanisław Tworek

SŁOWO WSTĘPNE


W ostatnim, dziesięcioleciu poważnie wzrosła liczba publikacji dotyczą¬cych przeszłości Lubelszczyzny. Znalazły się wśród nich dzieje poszczegól¬nych miast, zarysy historii niektórych ziem i powiatów, wybrane zagadnie¬nia z przeszłości całego regionu, a także systematyczne wykłady dziejów Lubelszczyzny od czasów najdawniejszych do współczesnych. Wiele z tych publikacji było wynikiem sesji popularnonaukowych czy też uroczystości
0 charakterze rocznicowo-jubileuszowym. Oczywiście, adresowane one były
do czytelników o bardzo różnym stopniu przygotowania umysłowego.
Wśród tej znacznej liczby książek nie ma publikacji, która w sposób systematyczny ukazywałaby przeszłość kulturalną Lubelszczyzny, jej miejsce i roię w kulturze ogólnonarodowej. Tę lukę, w naszym, przekona¬niu, może wypełnić niniejsza praca. Nie stanowi ona bynajmniej pełnego wykładu wszystkich zagadnień z problematyki szeroko rozumianej historii kultury. Specjalny nacisk został w niej położony na tzw. kulturę umysłową
1 artystyczną. Kwestie dotyczące obyczajowości, przemian w mentalności
czy świadomości narodowej nie zostały wyodrębnione, ale znalazły od¬
zwierciedlenie w innych przejawach działalności kulturalnej. Nie stano¬
wiły one przecież jakiejś odrębności w dziejach kultury interesującego nas
regionu.
Książka powstała dziwki zbiorowej pracy czworga pracowników nauko-y/ych Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu i:. Marii Curie-Skłodow-skiej w Lublinie. Owa „zbiorowość" nic jest tylko sumą mechanicznie po¬łączonych rozdziałów. Autorzy poszczególnych części starali się, by oma¬wiane zagadnienia w każdym z okresów były ze sobą organicznie powią¬zane i stanowiły zwartą całość. W każdym z rozdziałów, odpowiadających poszczególnym epokom, znajduje się. z natury rzeczy ogólnikowa i zwięz¬ła, charakterystyka problemów gospodarczo-spolecznych i politycznych., która ma umożliwić lepsze zrozumienie kwestii zasadniczych.

W dziewięciu rozdziałach przedstawione zostały interesujące autorów zagadnienia od początków aktywnej roli kulturalnej Lubelszczyzny aż po rok 1918. Oczywiście nie wszystkie problemy omówiono równomiernie. Okresy: Odrodzenia i Reformacji, Oświecenia, Królestwa Polskiego przed powstaniem listopadowym, przełomu XIX i XX wieku potraktowane zosta¬ły, z uwagi na ich rolę w dorobku kultury ogólnonarodowej, dość szeroko. W znacznym też stopniu uwzględniono znane ośrodki życia naukowego i literackiego — Zamość, Puławy, Nałęczów,
Nasze rozważania zamykamy na roku 1918. Uważamy bowiem, że z chwilą narodzin II Rzeczypospolitej kultura wkroczyła w nową fazę swego rozwoju, wzbogaciła swe treści intelektualne i artystyczne, uległa olbrzymiemu zróżnicowaniu i rozwarstwieniu klasowemu, przyczyniła yię do powstania dużej ilości nowych instytucji. Wszystko to zasługuje na szersze i odrębne potraktowanie.
W prezentowanej książce pod pojęciem. Lubelszczyzny rozumiemy terytorium ukształtowane historycznie, położone w międzyrzeczu Wisły L Bugu, a więc obszar sprzed ostatniej reformy administracyjnej. Dzisiaj pojęcie to urasta do rangi subregionu.
Praca Z przeszłości kulturalnej Lubelszczyzny ma charakter syn¬tetyczny. Autorzy dokładali starań, aby Czytelnik, otrzymując bogaty i wszechstronny zasób informacji, mógł sobie wyrobić własny sąd o roli i miejscu dorobku Lubelszczyzny w kulturze ogólnonarodowej. Stąd też nader ostrożnie podsuwali Czytelnikowi gotowe osądy i opinie. Starano się też wszystkie problemy przedstawić językiem najbardziej komunika¬tywnym, bez nadmiernego hermetyzmu. Przypisy, dość rzadkie, mają na celu ułatwienie w dotarciu do informacji, które mogą bliżej zainteresować Czytelników.
Publikacja adresowana jest do szerszego kręgu odbiorców. Jeśli tylko dostarczy niezbędnych danych do bliższego poznania bogatej przeszłości kulturalnej regionu, pobudzi do zainteresowań i przemyśleń, to w zupeł¬ności spełni pokładane w niej nadzieje.
STANISŁAW TWOREK

SPIS TREŚCI


Słowo wstępny {fśtanislaio Tworek) 5
Rozdział I
W OKRESIE ŚREDNIOWIECZA I WCZESNEGO RENESANSU (DO POŁOWY
XVI WIEKU) (Stanisław Tworek) 1
Kościoły ośrodkami oświaty. Szkolnictwo parafialne <5
Kształcenie zawodowe > 10
Rozwój życia umysłowego 11
Pierwsze symptomy ruchu husyckiego i wczesnego Renesansu. Postać
Biernata z Lubliny 12
Księgozbiory 14
Budownictwo obronne i gotycka architektura sakralna 15
Gotyckie malarstwo i rzeźba 19
Rozdział II
W OKRESIE REFORMACJI 1 RENESANSU (OD POŁ. XVI DO POŁ. XVII
WIEKU) {Stanisław Tworek) 23
REFORMACJA I KONTRREFORMACJA
Początki reformacji 26
Społeczno-polityczne ideały arian lubelsko-rakowskich i poglądy na
życie chrześcijan 32
Walka w sferze ideologii ariańskiej 34
Duchowieństwo katolickie wobec arian. Dysputy i publikacje polemiczne 36
Rola Lublina w unii ariańsko-kalwińskiej 40
Zwycięstwo kontrreformacji. Trybunał lubelski wobec różnowierców 44
ŻYCIE UMYSŁOWE I AUTYSTYCZNE
Szkolnictwo różnowiercze 46
Początki Akademii Zamojskiej 49
Szkolnictwo różnowiercze 52
Kontakty z innymi ośrodkami naukowymi. Studia za granica, .... 57

SPIS TREŚCI
Lublin ośrodkiem nauk medycznych £9
Żydowski ośrodek umysłowy .... 50
Bractwa. Rzeczpospolita Babińska . 61
Drukarstwo, księgarstwo, biblioteki 66
Literaci związani z Lublinem GS
Teatr jezuicki 71
Muzyka 71
Architektura Renesansu — świecka i sakralna 12
Rzeźba nagrobkowa i figuralna 79
Malarstwo świeckie i religijne . 80
Artystyczny mecenat Zamoyskich . . 82
Rozdział III
W KRĘGU ZWYCIĘSKIEJ KONTRREFORMACJI (DO 1768 ROKU) (Sta¬
nisław Tworek) 84
ZWYCIĘSTWO KONTRREFORMACJI ..... 86
2YCIE UMYSŁOWE I AUTYSTYCZNE
Szkolnictwo parafialne m
Kolonia Akademii Krakowskiej y2
Kolegia jezuickie i pijarskie ... 93
Szkoła rzemieślnicza w Opolu Lubelskim 34
Kryzys i reforma Akademii Zamojskiej ... . g4
Zakład oświatowy kalwinów we Włodawie 90
Literaci związani z Lublinem. Drukarstwo .... . 93
Teatr jezuicki i świecki. Muzyka . 99
Przejawy życia kulturalnego w zakonach , ... ini
Architektura barokowa świecka i sakralna . !01
Barokowa i'zcźba i malarstwo 107
Rozdział IV
W EPOCE OŚWIECENIA (Stanisław Tworek, Alina Aleksandrowicz) . . . II]
Szkolnictwo, Rola Komisji Edukacji Narodowej 113
Lubelska szkoła wydziałowa 118
Podwydziałowe szkoły w Łukowie, Chełmie i Białej Podlaskiej . . . V.!.2
Szkoły parafialne J25
Ostatni okres Akademii Zamojskiej 125
Lublin w dziełach literackich epoki 126
Teatr, drukarstwo i biblioteki. Książki o warunkach zdrowotnych Lublina 126
Architektura i malarstwo , . I '28
PUŁAWY W LATACH ITS3—1795
Geneza intelektualnego kręgu Puław. Czartoryscy i ich rezydencje . J31
Puławski program polityczny i literacki 143
Literacki i artystyczny mecenat Czartoryskich M4
Puławy ośrodkiem patriotyzmu i narodowości 152

Rozdział V
W LATACH ZABORÓW I NADZIEI WOLNOŚCI (1795—1831) (Wiesław Siad*
kowski, Alina Alekmridrowicz) 185
Szkolnictwo 157
Życic umysłowe. Lubelskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk 164
Czasopiśmiennictwo 167
Środowisko literackie Lublina 169
Teatr 172
Architektura 175
PUŁAWY W ŁATACH 1796—1831
Programowy patriotyzm i historyzm jako nowa rola Puław . . . 178
Puławy ośrodkiem preromantyzmu. Muzea pamiątek narodowych . . 179
Aktywizacja „puławskiej" literatury. Zmiana struktury mecenatu . , 185
Fizjokratyzm Czartoryskich 193
Szkolnictwo. Życie towarzyskie. Polaryzacja orientacji politycznych
Familii 194
Upadek Puław 196
Rozdział VI
W OKRESIE MIĘDZYPOWSTANIOWYM {Wiesław Sladlcowski) .... 204
Szkolnictwo i oświata 206
Życie umysłowe 213
Życie literackie 216
Teatr 218
Muzyka 219
Architektura 220
Rozdział VII
LATA 1864—1905 (Regina Gerlecka) 223
Szkolnictwo i oświata 225
Prasa 230
Teatr zawodowy 237
Teatr amatorski . 255
Muzyka. Lubelskie Towarzystwo Muzyczne 260
Środowisko literackie 270
Plastyka. Sztuka zdobnicza 274
Akcja odczytowa. Działalność Lubelskiego Towarzystwa Lekarskiego . . 277
Hieronim Łopaciński 282
Drukarstwo, księgarnie, stan czytelnictwa ■ 285
Wizyty wybitnych Polaków 289
R o z d ział Viii
MIĘDZY REWOLUCJĄ 1905 ROKU A PIERWSZĄ WOJNĄ ŚWIATOWĄ (Re¬
gina Cerlecka) 291
Prasa 292

Szkolnictwo. Polska Macierz Szkolna. Lubelskie Towarzystwo Szerzenia
Oświaty „Światło" 207
Stowarzyszenia społeczne, kulturalne i oświatowe 302
Uniwersytet dla Wszystkich. Popularyzatorska rola „Kuriera"' . . 307
Teatr zawodowy . 310
Teatr amatorski 318
Życie muzyczne :j2!i
Inne przejawy życia kulturalnego .... .... 322
Rozdział IX
W PRZEDEDNIU NIEPODLEGŁOŚCI (1915—1918) (Regina Gerlecka) . 321
Prasa 328
Szkolnictwo . 329
Działalność stowarzyszeń oświatowych i kulturalnych .... 3"0
Teatr . . 332
Muzyka 333
Obchody rocznic narodowych '334
Indeks nazwisk 337
Indeks nazw geograficznych . .... 357
Spis ilustracji 363

SPIS ILUSTRACJI


FRESKI KAPLICY ZAMKOWEJ W LUBLINIE Z XV W.
po str.
1. Święci anachoreci (pustelnicy) — pod chórem, fot. Andrzej Polakowski 16
2. Sw. Hieronim z lwem — południowa ściana nawy, fot. Andrzej Polakowski 16
3. Sw. Marek Ewangelista, fot. Andrzej Polakowski 16
4. Wejście na chór, fot. Andrzej Polakowski 16
5. Polichromia z archaniołem — przęsło nad chórem w zachodniej części nawy,
fot. Andrzej Polakowski . 16
5. Inskrypcja z nazwiskami wykonawców polichromii, fot. Andrzej Pola¬
kowski 16
POLICHROMIE Z KOŃCA XVI W. W DAWNEJ WINIARNI KAMIENICY LUBOMELSKIClI,
LUBLIN, RYNEK a
7. Alegoria Fortuny (Wenus z rozwianym żaglem w ręku), fot. Andrzej Po¬
lakowski 3z
8. Wenus i Amor, fot. Andrzej Polakowski 32
9. Demokryt i Heraklit z Efezu (reprezentanci przeciwstawnych postaw życio¬
wych — optymizmu i pesymizmu), fot. Andrzej Polakowski 32
10. Apoteoza Miłości, fot. Andrzej Polakowski 32
11. Wieża obronna z XII w. w Stołpiu k. Chełma, fot. Andrzej Polakowski . . 48
12. Nie istniejący kościół św. Michała w Lublinie z końca XIII w. (rys. z nat.
A. Lcrue, lit. J. Cegliński, repr. z: A. Lerue, Album Lubelskie) ... 48
L:i. Wieża zamku Pileckich w Wojciechowie k. Bełżyc zwana „kaplicą ariań-
ską" z lat 1520—1530 (rys. z nat. A. Lerue, lit. J. Cegliński, repr. z; A. Le¬
rue, Album Lubelskie) 48
14. Wnętrze kaplicy zamkowej w Lublinie (rys. z nat. A. Lerue, lit. J. Cegliń¬
ski, repr. z: A. Lerue, Album Lubelskie) 43
15. Ruiny zamku Kurowskich w Eochotnicy k. Kazimierza z poł. XIV w. (rys.
z nat. A. Lerue, lit. J. Cegliński, repr. z: A. Lerue, Album Lubelskie) 48

16. Kościół bernardynów w Lublinie z lal 1470—1497, przykład trÓjnawowej
budowli murowanej (rys. z nat- A. Lerue, lit. J. Cegliński, repr. z: A. Le-
r u c, Album Lubelskie) 43
17. Kościół w Chodlu z lat 1530—1941, przykład jednonawowej budowli muro¬
wanej (rys. z r.at. A. Lerue, lit. J. Cegliński, repr. z: A. Lerue, Al¬
bum Lubelskie) 48
18. Karta tytułowa Przyczyn nawrócenia do wiary powszechnej od sekt nowo-
krzczeńców samosateńskich Kaspra Wilkowskiego, Wilno 1533 .... 64
19. Karta tytułowa Dysputacji lubelskiej ks. Adama Radzimińskiego, leologa,
z Staloriuszem, ministrem nowokrzczeńskim..., Kraków 1592 .... 84
20. Jan Zamoyski, kanclerz, założyciel Akademii Zamojskiej 64
21. Karta tytułowa dzielą J. A. Komeńskiego pt. Drzwi języków otworzone,
Leszno 1649 64
22. Karta tytułowa dzieła Jana Herburta pt. Statua Regni Poloniae..., Za¬
mość 1597 64
23. Karta tytułowa Procedury sądowej Królestwa Polskiego Tomasza Drc-
znera, Zamość 1601 Q4
24. Karta tytułowa Indeksu ksiąg zakazanych, Zamość 1604 64
25. Karta tytułowa Insiitutionura iuris Regni Poloniae Tomasza Drcznera,
Zamość 1613 QJ
26. Sebastian Fabian Klonowic, litografia, repr. z: Życiorysy znakomitych ludzi
wsławionych w różnych zawodach, Warszawa 1851 ...... 64
27. Karta tyiuiowa Dystychów Katona w tłum. S. F. Klonowica .... 64
28. Karta tytułowa dzieła Wojciecha Oczki pt. Cieplice, Kraków 1578 ... 64
29. Fotokopia karty Annales... Stanisława Sarnickiego z epitafium Stanisła¬
wa Pszonki, właściciela Babina 64
30. Rynek w Kazimierzu n. WisłĄ, w głębi renesansowe elewacje kamienic Mi¬
kołaja i Krzysztofa Przybylłów (rys. z nat. A. Lerue, lit. W. Walkiewicz,
repr. z: A. Lerue, Album Lubelskie) 64
31. Ruiny pałacu Firlejów w Dabrowicy z przełomu XVI i XVII w. (rys. z nat.
A. Lerue, lit. J. Cegliński, repr. z: A. Lerue, Album Lubelskie) ... 64
32. Ruiny zamku w Krupem k. Krasncgostawu z przełomu XVI i XVII w., fot.
Andrzej Połakowrski 80
33. Paląc Orzechowekich w Gardzienicaeh z pierwszej poi. XVII w. (rys. z nat.
A. Lerue, lit. J. Cegliński, repr. z: A. Lerue, Album Lubelskie) .... 80
34. Pozostałości zamku obronnego Uhrowieckich w Sielcu k. Chełma z prze¬
łomu XVT—XVII w. (rys. z nat i lit. A. Lerue, repr. z: A. Lenią
Album Lubelskie) 80
35. Renesansowy nagrobek Mikołaja i Piotra Firlejów w kościele dominika¬
nów w Lublinie z 1572 r. (rys. z nat. A. Lerue, lit. J. Cegliński, repr. z,'
A. Lerue, Album Lubelskie) g(f
36. Pomnik nagrobny Jana Tęczyńskiego i królewny szwedzkiej Cecylii
w Kraśniku z końca XVI w. (rys. z nat. i lit. A. Lerue, repr. z:
A. L c r u c, Album Lubelskie) ,■ go
37. Renesansowy nagrobek piętrowy Pawia i Anny Uchańskich w Ucha-
niach z pierwszej poł. XVTI w. (rys. z nat. i lit A. Lerue, repr. z;
A. Lerue, Album Lubelskie) i.:{)
38. Jan Zamoyski ,,Sobiepan" 80
39. Tomasz Zamoyski ... 144

40. Obraz Pożar Lublina w 1719 r. w kościele dominikanów w Lublinie, fot.
Andrzej Polakowski 144
41. Karta tytułowa pracy M. Bergonzoniego pt. Lublin podług ustaw medyki
uważany w jednej dysertacji, Lublin 1782 144
42. Elewacja frontowa pałacu L-ubomirskich w Opolu Lub. z końca XVIII w.,
wg projektu architekta Domenica Merliniego (repr. z: W. T a t a r k i e-
wicz, Opole i Nałęczów — Merlini i Nax, BHS, 1052, nr 2) . . . 144
43. Dionizy Kniaźnin . 180
44. Fotokopia rękopisu Ody do topoli D. Kniażnina (Bibl. Czart., Kraków, rkps
1962 II), fot. ze zbiorów A. Aleksandrowie^ 180
45. Winieta pierwszego czasopisma na terenie Lublina, ukazującego się od
IIV do 9 1X1816 r... foi. ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej
im. H. Łopucińskiego w Lublinie . 160
46. Pierwsze lubelskie wydawnictwo literackie, a zarazem pierwszy noworocz-
nik literacki w Polsce, fot. ze zbiorów WBP im. H. Łopacińskiego w Lublinie 160
47. Elżbieta Jaraczewska, powieściopisarka i organizatorka amatorskich przed¬
stawień teatralnych, fot. ze zbiorów WBP im. H, Łopaclńskiego w Lublinie 160
43. Kajetan Koźmian, ziemianin-poeta, fot. ze zbiorów WBP im. Ii. Łopa-
cińskiego w Lublinie 160
49. Klasyeystyczny zajazd w Jarosławcu, po 1816 r.. lei. ze zbiorów Biura Do¬
kumentacji Zabytków w Lublinie 176
50. Pałac w Surhowie utrzymany w stylu klasycy stycznym, po 1813—1819 r..
stan z r. 1959, fot. Henryk Gawarecki, zbiory Biura Dokumentacji Za¬
bytków w Lublinie 176
51. Werbkowice. Paląc w Ktylu klasyeystycznym z pierwszej polowy i końca
XIX w., elewacja frontowa, stan z r. 1957, fot. K. Król, zbiory J-iura Do¬
kumentacji Zabytków w Lublinie 176
52. Swhjtynia Sybilli w Puławach, ok. 1798 r., fot Andrzej Polakowski . . . 176
53. Fotokopia fragmentu nie publikowanego dotychczas utworu Adama Je¬
rzego Czartoryskiego przesłanego Marii Wirtcmbcrskicj (Bibl. Czart., Kra¬
ków, rkps EW XVIII/831), fot. ze zbiorów A. Aleksandrowicz . . . . 1B2
54. Paląc w Tarnogórze wzniesiony przez. Józefa Czyżewskiego w latach
1830—1840, łączy późny klasycyzm z elementami romantycznego neogoty-
ku, stan z r. 1959, fot. Mieczysław Kur?.ątkowski, zbiory Biura Dokumen¬
tacji Zabytków w Lublinie 192
55. Elewacja tylna pałacu w Tarnogórzc, stan z r. 1959, fot. Mieczysław Ku-
rzątkowski, zbiory Biura Dokumentacji Zabytków w Lublinie .... 192
56. Narcyza Żmiehowska, przebywała w Lublinie w latach V&SZ—1855, wg "ot.
Brandla, zbiory WBP im. H. Łopacińskiego w Lublinie 208
57. Zofia Scisłowsk;:, autorka powieści obyczajowych i opowiadań dla dzieci,
fot. ze zbiorów WBP im. H. Łopaelńskiego w Lublinie 208
58. Józef Ignacy Kraszewski -—■ był uczniem szkoły bialskiej w latach 1822—
1826 i szkoły lubelskiej w 1827 r., fot. ze zbiorów WBP im. H. Ło¬
pacińskiego w Lublinie 208
59. Wincenty Poi, ur. w Lublinie w 1E07 r., w 1358 otrzymał od społeczeństwa
lubelskiego dworek i folwark I('irje;iow.szczyznę, fot. ze zbiorów WBP
im. H. Łopacińskiego w Lublinie 208
60. Bracia Henryk i JózeC Wieniawscy, fot. ze zbiorów WBP im. H. Łopaciń¬
skiego w Lublinie 208

61. Karol Lipiński, skrzypek-wirtuoz, rywal Paganiniego, ur. w Radzyniu Pódl.
w 1790 r., i'ot. ze zbiorów WBP im. H. Łopacińskiego w "Lublinie . . . 208
82. Gustaw Doliński 208
6:1 Hieronim Łopaciński 208
64. Karol Namysłowski, twórca zamojskiej Orkiestry Włościańskiej (1831 r.) 224
65. Helena Modrzejewska, w roku 1891 gościła na scenie lubelskiej . . . 224
86. Aiisz amatorskiego teatru działającego pod patronatem Lubelskiego Towa¬
rzystwa Szerzenia Oświaty „Światło" z 1908 r 224
fi7. Afisz zawodowego teatru w Lublinie z 1905 r 224
98. Zarząd nałęczowskiego koła „Swiatio". Stoją od lewej: A. Nagórski, Na-górska, S. Żeromski, A. Nowaezyński, Wanda Malino wska-Oslerwina, K. Wroczyński; siedzą: Stanisław Bryliński, Z. Nalkowska, Ignacy PAatu-
szewski, W. Tatarkiewicz 224
69. Amatorski zespół teatralny Towarzystwa „Światło" w Zabłocili, 1308 r. 224
Obwoluta: Kaplica zamkowa w Lublinie — l'ot. Andrzej Polakowski Wyklejka: Fragment malowidła z tzw. winiarni kamienicy Lubomelskich w Lublinie — fot. Andrzej Polakowski

INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH

Abramowice 285
Ady^a 171
Albion (AmTa) 243
Anglia 135, 139, 180, 201
Annopol 85
apostolska stolica 118
Archanpiclsk 271
A'-yria 70
„Ateny polskie" 131, zob. Puławy
Austria 124, 135, 140, 155, 170, 22Q
austriacki zabór 155, 157, 158, 175
Sabin 62—65, 88, 81 Bałkany 21
Baran.',w n. Wi?l;i 55, 57, 07, 130 Ca/.ylca 29. 53, 57, 58 Botków 29 Belgrad 282 be;;'ka ziemia 7 bełski dystrykt 55 — okrę-; 27, 28
bel-k:e województwo 23, 24, 50, 73 Bclz 8. 18 Bełżyce 10. 17, 27, 32, 41—43. -55, 54, 64,
67, 68, 75, 85. 87—90, 195 Herc teczko 108, 190 Be-lin 231
b^arki powiat 223, 292 Biała Podla-ka 8. 74, 92, 93. 106, 107,
113, 124, 131, 157—159, 207, 211, 212,
216 Biała Radziwiłłowska 57 — zob. Biała
Podlaska Biało pole 177 Bi'a»y=tok 151 Bieławin 15 Biłforaj 27, 55, 86, 177, 205, 223, 252,
259. 301

bilgorajski powiat 223, 292, 334
Biskupice Lubelskie 10, 18, 107
Bli:ki Wschód 24
Bochotnica 8, 10, 17, po 48, 129, 131
bochotn:ck;e dobra 17
Bodaczów 104
Bolonia 59, 128
Borowica 171
Bieda 59
brze ko-lilewski powiat 23
Brześć 24
Buchałowice 299
Bu;r G, 24, 78, 107
By cha w a 27, 29. 52, 318
By-trzyca 285
Bystrzyca (rzeka) 70
Gelejów 177, 181
Chełm 15, 18, 91, 93, 96, 106, 108, 109,
112, 113, 122 124, 127, 156—158, 177,
211. 216, 252, 254, 274, 286, 288, 300— —302, 310, 318,. .CO, 334
chełmska diecezja 112
—■ gubernia 292. 327
— ziemia 7. 3, 21, 23—25, 27, 23.
68. 85, 273
chełmski dy Irykt 40, 87, 38
— okręg 27. 88, 98
-■- powiat 225, 292, 299, 3;.O Chelnrzczyzna 23, 325 Chm:oirJk 5G, 68 r:hodel-ki dekanat 10, 46 Chodel 19, po 43, 64, 76 Cechnnki 215 Cypr 70
Czechówka (rzeka) 176 Czechy 13, 66 .?/.tLr.]e/nicka włość 84

Czemierniki 38, 74, 78, 11 Czerniejów 86 Częstoborowice 47
Czwartek 47, 78, 280
Dąbrówka po 61, 68, 74, 171, 211
Dokudów 23
Dołhobyczów 220
Dorpat 57
Drezno 139
Py.-; 98
Dubienka 112, 152, 292, 302
Dunaj (rzeka) 170
Elbląg 55
Europa 24. 52, 72, 140, 144, 206, 21.9
— środkowa 24
— zachodnia 24, 275, 303
Firlej 68, 210 FirSejowszczyzna po 208 Florencja 59, 82 Frampol 177 Francja 131, 135 139 Franeker 59 Frankfurt n. Odrą 58
Galicja 209, 254, 296, 330
-- Zachodnia (Nowa) 199
Gałęzów 109
Garbów 334
Gardzioniee 75, po 80
Gdańsk 24, 54. 55, 67, 85, 141
Generalne G ubernatorstwo austro-wę¬gierskie 327
Generat-Gubernatorstwo austriackie — zoh. Generalne Gubernatorstwo aua-tro-węgierskie
Genewa 281
Gietczew 64
Gniezno 24
Gołąb 85
Goraj 92, 1G0, 163
Goźlin 91
Góra pod Puławami 148, zob. Góra Pu¬ławska
Góra Puławska 129, 148, 180, 181
Grodno 81, 271
Grody Czerwieńskie 7
Grunwald 326
Hanna 8
Heidelberg 53, 59
Holandia 139
Horodło 18
hrubieszowski powiat 223. 292, 299. 330
hrubieszowskie starostwo 24

Hrubieszów 16, 158, 159, 163, 173, 177, 207, 211, 214, 228, 252, 254, 269, 292, 301-303, '■■Ud, 318, 319, 330
Irena 205 Izbica 85
.faktorów 230
Janowiec 25, 74, 79
janowski klucz i 11
— powiat 223, 228, 301
Janów 163, 228, 251, 252, 254, 259, 269. 288, 301, 331, — zob. Janów Lubelski
Janów Lubelski 105, 160
Janów Ordynacki 85, zob. Janów Lubel¬ski
Janów Podlaski 23
Jarosław 134
Jarocin wiec no 170, 177
Jastków 47, 93
Jawidz 47
Jerozolima 19
Józefów, zob. Józefów Ordynacki
Józefów Ordynacki 85. 214, 288
JÓZWÓw 272
Kalisz 85, 309
Kaliszany 59
Kamieniec 100, 190
Kaniów 126
Kaukaz 216, 270
kazimierski dekanat 10, 46
kazimierskie slarostwo 17
Kazimierz 68. 74, 77, 78, 132, 133, 142, 254,
331, zob. Kazimierz Dolny Kazimierz Dolny 10, 16, 18, 21, 24, 74, 76,
80, 98, 105, 112 Kazimierz n. Wisłą po 64, 72, 77, 190.
zob. Kazimierz Dolny Kąty 178
Kępa [151.1, 180, 181, 198 Kielce 173
Kijany 47, 225, 259, 304 kijowski okrę£ 27 Klemensów 104. 178, 205. 225, 259 Klcmentowice 103, 159, 331 Kiesztów 131 Knbylsko 88 Kock 10, 27. 53, 54, GS, 74, 98, 111, 112,
125, 12!i, 129 kockie dobra 111 Kodeń 8. 23, 78, 90 Konnpnica 47 Końskowola 78. fiO. 81, 107, 113, 125, 133,
142, 147, 148. 156, 1 !f)4 knńskowolsko-puławskie dobra. zob.
końskowolsko-pulawski klucz

Korona Gl, 75, 170, zob. Polska
Korce 127
Kośn-iinek 324
Kowcl 224
Kozienice 141
Kozłówka 104
Kraków 11, 12, 21, 24, 30, 33, 57, Gl, 63,
(ii, 67, 70, 72, B2, 115, 120, 341, 172, 196,
199, 2-17, 248, 272, 275, 281, 282, 288, 305.
309
krakowski dystrykt 55 krakowskie biskupstwo 18 Krasienin 93, 304 Krasnobród 98, 105, 127 krasnostawski powiat 223, 230, 292, 299.
301, 334
krasnostawskie starostwo '24 Krasnys'fuw U, 16, 25, 38, 91, 93, 98, 100,
105, 113, 123, 127, 173, 212, 228, 252, 254,
259, 260, 300, 302, 303, 318, 319, 330 Kraśnik 8, 12, 14, 16, 19, 21, 68, 71, 72, 79:
80. po 80. »3, 92, 125, 127, 219. 252 Królestwo 155, 156, 157, 163, 177, 203, 204;
206, 209-212, 304, 328, zob. Królestwo
Polskie Królestwo Kongresowe 175, 178, 190, 198,
zob. Królestwo Polskie Królestwu Polskie 6, 155, 158, 159, 162—
—161, L37, 172. 175—177, 201, 205. 209,
211, 223, 225, 226. 2,28, 235, 246. 250,
2-30, 26;-;. 267. 209, 271, 286, 291, 292,
322. 325
Kruyie Vi, pc 80 Krylów 53 Krzezonów 47 Krzeszów n. Sanem 107 Księstwo Warszawskie 155, 157, 158, 162,
175, 187, 188, 195, 201, 323 Karów 8, 10, 11, 59, 79, 86, 98, 112, 113.
125, 129, 130, 133, 147, 318, 320 kurzelowski archidiakonat 12
latowickie dobra 141
Lejda 57, 59
Lepanto 82
Leszno 55
Leśna Podlaska 90, 106, 127
Lewartów 27, 38, 39, 52, 53, 55, 56, 68,
zob. Lubartów Lipsk 12, 57, 58, 139, 206 Li śni k 31
Litwa 7, 8, 32, 53, 68. 70, 142, 179, 219 Londyn 139, 189 Lubartów 85, 90, 501, 106, 120. 125, 205,
228, 252, £69, 284, 288, 299, 300, 301.
"20, 3^0, zob. Lcwartów lubartowski powiat 210, 223, 230, 281,292.
299, 301
lubartowskie dobra 84 lubelska diecezja 112 lubelska gubernia 204, 212, 223, 228. 229.
281, 283 2S8; 299, 301, 304, 327, 329

Lubelska Wyżyna 141
lubelska ziemia 8, 62, 68, 283, 292
lubelski archidiakonat 7, 10, 11, 18. 48
— dystrykt 29, 40, 55, 87, 88
— okręg 27, 88, 98
— powiat 14, 27, 28, 223, 230, 299
— region 230, 255, 273, 284, 288,
298, 330
Lubelskie 8, 76, 156, 205 lubelskie województwo 8, 23, 25, 28, 29, 38, 50, 85, 112, 120, 155, 162, 164, 166, 167. 169, 173, 176 lubelsko-chelmska ziemia 127 lubelsko-chelmski okręg 27, 28 Lubelszczyzna 5—8, 11, 14—16, 18, 19, 21, 24—26, 28, 31, 39, 46, 52, 57—60, 66, 68, 71, 72, 76—80, 83—86, 92, 93, 101, 107. 109—113, 128—130, 153—161, 163, 164, 167—170, 177, 178, 199, 201—207, 209— 213, 217—219, 221—226, 229, 232, 236. 251—253, 258, 260, 267, 268, 273, 277, 282—284, 291, 295, 297—299, 302, 305, 307, 327, 329, 330, 334, 335
— wschodnia, zob. Grody Czer¬
wieńskie
— zachodnia 7
Lublin 5, 7, 8, 10—13, 19, 21, 24, 25, 27— 32, 34, ;:G, 38, 40, 41, 43—48, po 48. 54, 57—61, 64, 66—68, 70—73, 76—81, 84—85, 90, fi;( 93; 98—101, 10,5, 105— —109, 111—116, 118—122, 126—128. 130, 141, 142. po 144, 153, 154 156— —165, 167—170, 172—174, 170—178, 200—203, 205, 207, po 208. 209, 211, 214. 216—220, 223—226, 230, 231, 235—245, 247—250, 253—263. 265—270, 273—277 230—290, 292, 297—300, 302, 305—307, 309, 312—315, 317, 319, 321, 325—327, 329, 330, 331, 333, 334
Luboml 123
Lusławice 34
Lwów 24, 74, 78, 85, 101, 141. 172, 196 247, 248, 272, 288, 296
Łabunie 104, 109
Łacha wiślana 131
Łańcuchów 8, 215
Łańcut 150
Laszczów 67
Łazienki 150
Łęczna 46, 78, 85, 112, 224, 252
Łomża 254
Łowicz 80
Łódź 240. 258
Łudzin 52
łukowska kasztelania 7
-■■ ziemia S. 23, 91. 94, 112 łukowski powiat 223, 230 Luków 25, 38, 91, 94, 105, 106, 112, 113,
122, 123, 127, 157—159, 163, 207. 209,
211, 258, 292 Łysa Góra 7

Maciej owice 90
maciejowickie pole w pobliżu Okrzei 292,
zob. Mąci ej owi ce Maciejów 123 Malice 221
Małopolska 13, 21, 25, 88 małopolska prowincja 41, 43, 55 markuszowska włość 84 Markuszów 78, 125 Marymont 211 Marynki 181 Michów 85 Miechów 326
Międzyrzec Podlaski 8, 23, 130. 148 międzyrzeckie dobra 141 Milanów 221 Milej ów '221 Mińsk 24
Modliborzyce 79. 92, 105 Mohylew 24, 23 Morawy 66, 170 Moskwa 31, 70
Nabróż 178
Nałęczów G, 129, 253, 254, 259, 2f>0, 268,
269, 273, 276, 281, 299, 303—305, 318, 319 Niedrzwica 128, 177 Niemcy 191 Niezabilów 304 Niezdów 129 Nil 171
Norymberga 53 nowoaleksandryiski powiat 223. zob.
ouławski powiat Nowosióiki 177
Olesin 129, 150
Onole 27, 53. 57, 68, 85, 101, 128, 157, 159,
207, zob. Onole Lubelskie Opole Lubelskie 18, 91, 94, 102, 104, 105,
709. 127—1?P. ni, po 144, 225, 259 Orchówek 123, 130 Orrivnaeia 7nmoiska 23. 84. 88. 104, 105,
107, 111, 128, 156, 161, 205, 214 Orlean 57. 59 Oiny 230. 304, 320 Oimolice 53 Ostrów 17, 106, 125 Osi. rowek 215 Ożarów 273
Parny 113.
Pad 171
Padwa 12. 57—59
Palatynat 53
Parchatka 133, 142, 180, 181
Parehowatka 133 ■— zob. Parchatka
Parczew 10. 25, 31, 47, 125
Parczewski dekanat 10, 40
„Parnas" 131, 187, zob. Puławy
Paryż 57, 139, 189, 199

Pawłów 302
Petersburg 219, 249, 282, 287 Petit Trianon zob. Trianon ..Piaski' (dzielnica Tomaszowa Lubel¬skiego) 90
P:aki 3G: 5:% 87—DO, 125, 3J1 Piaski (prawobrzeżna część Lublina) 28'1 pilaszowicka włość 84 Piotra win 18, 19, 21, 129 Piotrowice k. Byehawy 369, 210 Pińczów 28, 29 Pińsk 24
Podlasie 7, 8, 156, 1G2 podlaska gubernia 204 podlaskie majątki 179
■— województwo 155, 162 — ziemie 113, 137, 140 podlasko-wołyńskie dobra 187. 194 Podole 38 Podzamcze 10
Polska 7, 8, 18, 21, 24, 28, 29, 31, 45, 48— 50, 54, 60, 61, 65—67, 73, 74, 80—82, 84— 80, 93, 94, 102, 107, 108, 119, 124, 128, L29, 131, 133—136, 138—140, 142, 143, 146, 147, 149, 150, 153, 158, 160, po l«0, 160, 168, 170, 171, 178, 184, 186, 188, 190, 194, 195, 199, 200, 221, 247, 274, 296, 309, 311, 325, 326, 328, 329 polskie ziemie 156, 164 Połock 25 Pomorze 21 Popkowice 68 Poiyck 198 Potok Wielki 19, 21
Powązki 138, 138—140, M3. 149, 200 powązkowska wioska 138. zob. Powązki Poznań 24, 32. 141, 196. 247 Pożóg 142. m Praga 128, 282 Prawiedniki 58, 68 pruski zabór 272 Prusy 297
- -Książęce 86 Przybysławice 34 przemyska diecezji! 128 Psie Pole 190 Puchaczów 130
puławski powiat 223, 230, 299, 301, 304 puławskie dobra 134
Puławy 6, 102, 103, 101, 107. 11*2, 113, 129, 131—153, 160, 161, 163. 104, 168, 169. j)o 176, 173—7 30, 18'] -19',, 195 — -201, 20'7, 209. 211, 224, 228, 251—253, 259, 269. 288, 299, 300, 302. 3G3, 318,
sn :;;;o
j&acławiee 205, 335 Raf iecznica 105 Radliii 14 Padom 321 radomsko-lubolski trakt 133

Radzi cci r; 87, 81!, S©
Radżyn 79, 214
radzyński powiat 223
Radzyń Podlaski 73, 104, 107, po 208.
219
Rakułupy 177 Raków 28, 40, 4-2, 67 Rapperswil 293 Ratoszyn. 19, 178 Rejowiec 07, 22!), 22". 259 Rosja 25, 49, 155, 195. 207, 271, 272, 274,
291, 203, 328 rosyjski zabór 2-38 rosyjskie państwo 24 ruski dystrykt 55 ruskie województwo In), 78
— ziemi? 'i 03 Ruś 8, 21, 29
— Czerwona 8. 20. c&, 52, 53
— Halicka 7
Ryga 57
Rzecz Pospolita 20, zob. Rzeczpospolita
Rzeczpospolita 25. 37, 46, 53, 62, 83, 35, 88, 100, 112. 118, 119, 127, 147, 190, 295
„Rzeczpospolita BabuUka" 46. 62—65
Rzeczpospolita II 6
Rzeczpospolita mała 135, y.ob. Indeks na¬zwisk: Czarloryscy
Rzesza Niemiecka 12
Rzeszów 70
Rzym 48, 59, 63. 78. 125, 182, 190
rzymska kuria 12
Saksonia 134
Samoklęski 273
San (rzeka) 107, 141
sandomierski dystrykt 55
Sandomierskie 105
sandomierskie województwo 8, 73
Sandomierz 72
Saumur 59
Sawin 123, 216
Setlfin 59
Sieciechów 130
Siedlce 156, 159, 207, 212, 21 !. 254, 321
siedJ ;cka gubernia 223, 23( 292
Sifidiiszcze 85
Sie'er: 75, po 8!!
Siemiatycze 8
Sknir.wa 132, 141, 187, 190, 192, "193. 196.
201
Sieni iTWjwzyzrsn 194 Siennica i-J8
Skomorocby Wielkie 179, 215 Skórczycc fi« Eławatyc/e 8, 23, 55 Slawinek 231, 253, 334 Sionim 151 Słubcza 213 Sluck 24 Stany Zjednoczone AP 149, HS

Slaiy Zamość 260
stężycka ziemia 112
Stołpie 15, po 48
SLrasburfi 53, 57, 59
Strzeszkowice 178
Ktryjna 128
Stryjów 178
Studzianki 111
Suchodoly 178
Surhów po 176, 178
Syberia 209, 214, 273
Syrokomlr. 18
Szczebrzes/.yn 8, 78. 104, 158. 159. 161,
207, 209, 212, 281, 30'!, 320 Szkocja 201 Szumów 112 Szwajcaria 181
Śląsk 21
środkowopolskie wyżyny 141
karnow .2
Tarnobrzeg 103
Tarnogóra po 192, 220
Tamogi-ód 82, 85
Terespol 1)0, 3 50
terespoiskie dobra 142
Tivoli 182
tomaszowski powiat 223, 288, 202, 299.
301, 330, 334 Tomaszów .Lubelski 23, 78. 90. 1 LI, 228.
252, 289, 301—303, 310 Toruń 42, 55 Trianon 139 Trzeszczany 178 Turcja 85
Turobin 8, 19, 21, 52, 78 Tyszowce o5
Uchanie 19. 38, 7!J, 79, po 80
Udryeze 299
Uhnów 105
Ukraina 24, 38, 45, 84, 85. 210
urzedowski powiat 31
Urzędów 11, 85, 92, 125, 318
Wandalin 304
Waręż 96, 105
Warszawa 07, 78, 85, 107. 126, 132, 135. 138, 141, 143, 149, 153, 164, 167, 170, 172, 173, 175, !8'i. 187, 190, 196, 197, 198, 200, 205, 211, 21G, 221. 229, 242, 246, 243. 2;3, 265, 268, 270. 271. 274, 275. 286. 233, 296. 293, 305, 311, 317, 321
warszawska gubernia 204
Wąwolnica 10, 16, 18, 21, 133, 320
Wenecja 59. 6S, 82
Werbkowice po 176, 178

Wiedeń 187, 201 Węgrów 1;>9
Wielkie Księstwo Litewskie 24, 29, 32.
90
Wielkopolska 21, 84 Wieniawa 156 Wieprz (rzeka) 24 wileńskie województwo 140 Wilkołaz 10, 318 Wilno 11, 24, 37, 67, 78, 113, 196 Wisła 6, 24, 107, 132, 141, 142, 170, 198 Wisznice 23 Wiśnicz 8 Wittenberga 5i>
Wiochy 60, 66, 135, 171, 191, 220 Włodawa 8, 23, 27, 54, 55, 87, 90, 98, 106,
3 30
wlodawski powiat 223, 230, 292 wJodawskie dobra 142 Włostowice 103, 133, 142, 163, 181, 194,
196
Wojciechów 17, 18, pc -18, 67, 75, 90 Wojslawice 105 Woia Przybyszewska 302 Wolczyn 23, 132 wołczyńskie dobra 142 Wołyń 38, 84, 191 wołyński okręg 27 wołyńskie majątki 179
— województwo 142 Woronczyn 191 Wólka Lsszczańska 177


zob. Lubelska
Wrocław 24, 141, 196 Wrześni;'. 236, 260 Wysock 132 Wysokie 58, 62, 86 Wyżyna Lubelska 141, Wyżyna
Zabłocie po 224, 302, 320
Zachód 20 — zob. Kuropa zachodnia
Zaklików 92
Zakopane 254
Zakrzówek 221, 225. 259
zamojski powiat 223, 292, 299, 330
Zamość 6, 24, 49, 52, 59, 67, 72—74, 76, 78. 80. 82—85. 95. 96, 99, 100. 103—105, 107—109, 125, 127, 157. 158, 161, 165, 109, 173, 174. 176, 224, 228. 251, 254, 259, 268, 269, 288, 301. 302, 318, 330. 334
Zaslawic 302
zawichojski archidiakonat
Zawichost 190
Zawieprzyee 102
Zurych 29
Zwierzyniec 111, 214, 318
Żólkiewka 131 Żmigród 90 Żuliński 180, 181 Żyrzyn 230


WIELKOŚĆ 24X17CM,LICZY 370 STRON,69 ILUSTRACJI.

STAN :OKŁADKA DB,ŚRODEK BDB/BDB-.

KOSZT WYSYŁKI WYNOSI 8 ZŁ - PŁATNE PRZELEWEM / KOSZT ZRYCZAŁTOWANY,BEZ WZGLĘDU NA WAGĘ,ROZMIAR I ILOŚĆ KSIĄŻEK - PRZESYŁKA POLECONA PRIORYTETOWA + KOPERTA BĄBELKOWA / .

WYDAWNICTWO LUBELSKIE LUBLIN 1978
NAKŁAD 2270 EGZ.!!!.

INFORMACJE DOTYCZĄCE REALIZACJI AUKCJI,NR KONTA BANKOWEGO ITP.ZNAJDUJĄ SIĘ NA STRONIE "O MNIE" ORAZ DOŁĄCZONE SĄ DO POWIADOMIENIA O WYGRANIU AUKCJI.

PRZED ZŁOŻENIEM OFERTY KUPNA PROSZĘ ZAPOZNAĆ SIĘ Z WARUNKAMI SPRZEDAŻY PRZEDSTAWIONYMI NA STRONIE "O MNIE"

NIE ODWOŁUJĘ OFERT KUPNA!!!

ZOBACZ INNE MOJE AUKCJE

ZOBACZ STRONĘ O MNIE