 |
| |
WITAM NA MOJEJ AUKCJI
PRZY WYGRANIU 4 I WIĘCEJ AUKCJI POKRYWAM
KOSZTA PRZESYŁKI ( na terenie kraju ) – obowiązuje od 1 styczna 2010 !!!
pełne brzmienie tytułu
Między tronem , buławą a dworem petersburskim ; Z DZIEJÓW RADY NIEUSTAJĄCEJ 1786 - 1789
______________________________________________________________________________
A CZAJA ___________ P W N 1988
ILOŚĆ STRON _______________ 464 wydanie pierwsze , NAKŁAD 2000 egz
STAN KSIĄŻKI _______________ DOBRY+, pieczątka , tekst ZDECYDOWANIE CZYSTY
FORMAT KSIĄZKI _______________ 15 x 21
FOTO zamieszczę po 20 – tej
SPIS TREŚCI
__________________
Wstąp
Rozdział I
Problem reformy władzy wykonawczej w Polsce w XVIII wieku . 21
Rozdział II
Ustawy o Radzie Nieustającej z lat 1775 i 1776 48
Rozdział III
Skład personalny 77
Rozdział IV
Funkcjonowanie Rady Nieustającej 96
Rozdział V
Sprawy zagraniczne ..... ^ 131
Rozdział "VI Działalność Rady Nieustającej w zakresie policji . . . .171
Rozdział VII
Sprawy wojskowe . . . .192
Rozdział VIII
Wymiar sprawiedliwości 212
Rozdział IX
Skarbowość 253
Rozdział X
Narastanie kryzysu. Przed wielką debatą . . . . . . 2G8
Rozdział XI
Początek wielkiej debaty. Upadek Rady Nieustającej . . . . 309
Zakończenie 359
Przypisy 368
Aneksy 435
Indeks osób 446
fragment :
" .... Głównymi zadaniami Departamentu Policji był nadzór nad fi¬nansami i dochodami miast królewskich, starania skierowane ku podźwignięciu ich gospodarki oraz usprawnienie w nich admini¬stracji wewnętrznej, czyli urządzenie tzw. policji1.
Realizując to zadanie, Departament opierał się na wytycznych zawartych w uniwersale z roku 1777, zobowiązującym magistraty i starostów do wysyłania dokładnych raportów o dochodach miast i miasteczek królewskich2. Nawiązywał też do uniwersału z 7 marca 1777 roku, pt. Do miast i miasteczek królewskich w Koro--nie wzglądem licytowania propinacji, żądającego od miast przesy.-łania kopii kontraktów licytacyjnych. Była to ważna decyzja, gdyż poprzednio fundusze te przynosiły zyski głównie starostom i oso¬biście członkom magistratów miejskich. Uniwersał zarządził po¬nowną publiczną licytację propinacji w asyście starosty. Do¬tychczasowe kontrakty jako niesprawiedliwe dla miast były unie¬ważniane. Uzyskane tą drogą fundusze nie mogły być użytkowa¬ne bez zezwolenia i aprobaty Rady Nieustającej. Pieniądze te po odtrąceniu części przypadającej starostom przeznaczano wy¬łącznie na potrzeby miejskie 3.
Do roku 1786 znaczna liczba miast okazywała wobec tego za¬rządzenia jawne nieposłuszeństwo. Sprawa publicznych licytacji dochodów z propinacji wzbudziła niezadowolenie i sprzeciw za¬równo starostów przywłaszczających sobie sporą ich część, jak i magistratów także obawiających się utraty dotychczasowych zy¬sków. Przyczyną niechęci magistratów było również pragnienie decydowania w sposób samodzielny o wydatkowaniu pieniędzy mających służyć potrzebom miejskim4. Treść rezolucji wydawar nych przez Radę Nieustającą w latach 1786 - 1788 potwierdza opi¬nię Korzona, iż Departament stosował wobec opornych miast
ostrzejsze środki, pragnąc je sobie podporządkować5. Momentem przełomowym stało się zajście w miasteczku Solec, które należało do miast stale odmawiających posłuszeństwa Departamentowi Po¬licji i stanowczo oponowało przeciw jakimkolwiek próbom kon¬troli jego funduszów. W kwietniu 1787 roku Departament wysłał do Solca jednego ze swych subalternów Felicjana Nagłówskiego. Już wstępne badania przeprowadzone przez urzędnika Rady Nie¬ustającej dały rezultaty niepochlebnie świadczące o magistracie sołeckim. W księgach miejskich widoczne były bowiem ślady nadużyć i fałszów. Przy próbach ustalenia źródeł dochodów mia¬sta Nagłowski doznał tak silnego oporu ze strony mieszczan, że zmuszony był przerwać swe czynności. Zaapelował do Departa¬mentu o „obmyślenie środków do przywiedzenia w posłuszeń¬stwo tego miasteczka". Departament zażądał na posiedzeniu ple¬narnym Rady prawa do korzystania z pomocy wojskowej. Wystę¬pując o użycie wojska, Departament stwierdził, że trwające już 13 lat jego starania zmierzające do polepszenia stanu miast kró¬lewskich okazały się bezskuteczne z powodu braku środków egze¬kutywy. Podstawę do posłużenia się egzekucją wojskową Depar¬tament miał w przepisach ustawy z 1776 roku poddających gospo¬darkę finansową miast jego kontroli. Otóż ustawa ta, dając De¬partamentowi prawo kontroli funduszów miejskich, przyznawała mu tym samym, jak argumentowano, prawo domagania się takiej egzekucji wojskowej, „jaką się wydaje w rzeczach ekonomicznych, skarbowych, na delaty skarbowe". Departament zwrócił uwagę, że Komisja Skarbowa Koronna, która, „mając władzę sądową i ekonomiczną, do exekucji wyroków sądowych ma brachium mi-litare, podług praw o exekucjach dekretów, a do uskutecznienia wyroków ekonomicznych, ma prostą exekucją na delaty skar¬bowe"6.
Udzielając zgody na to, by Departament Policji użył pomocy wojskowej w celu zmuszenia mieszczan sołeckich do posłuszeń¬stwa, Rada ustaliła, że „odtąd w podobnych nieposłuszeństwa przypadkach, skoro Departament Policji złoży w Radzie in pleno dowody autentyczne na to, jako wysłany do niego delegat przy¬sięgły wraz z urzędem starościńskim zjeżdżał do którego miasta Naszego y nie był słuchanym, rezolucje za zdaniem Rady Naszej na przydanie wojskowej egzekucji do nieposłuszeństwa Miasta Naszego Królewskiego wydawać będziemy" 7. W efekcie Rada wy¬musiła dla siebie posłuch mieszczan sołeckich. Do Solca udał się, mając zapewnioną pomoc wojskową, inny subaltern Departa¬mentu Policji Józef Tański. Przeprowadził on kontrolę rachun¬ków miejskich za lat 14. Stwierdził, że większą część dochodów miasto roztrwoniło bądź na procesy sądowe, bądź na inne wy¬datki, z których nie miało żadnego pożytku. Pobyt Tańskiego w Solcu przyczynił się do uporządkowania finansów miasta. Rada zobowiązała magistrat do nadsyłania corocznych raportów o sta¬nie dochodów i wydatków. Upomniała miasto, by „dla urzędu starościńskiego należytą zachowało podległość, ordynacją Naszą Królewską, tudzież Departamentu Policji urządzenia ściśle we wszystkim pełniło i, chroniąc się szkodliwego pieniactwa, a we¬wnętrzną utrzymując spokojność, do swego przykładało się wzro¬stu" 8
Odtąd wypadki kierowania pomocy wojskowej do nieposłusz¬nych miast trafiały się coraz częściej. Gdy na przykład Depar¬tament zawiesił w ezynnościach niesubordynowanego burmistrza Mławy Krokwińskiego, a część mieszczan solidaryzująca się z nim, stawiła opór delegowanemu do miasta Tańskiemu, Rada natych¬miast wysłała wojsko9. W marcu 1788 roku na prośbę starosty kowalskiego, Sokołowskiego, Rada rozkazała Departamentowi Woj¬skowemu, aby skierował czterech żołnierzy, „których urfodzony] starosta kowalski lub urząd jego przysięgły sposobem takiej egze¬kucji, jakie się daje na dęła ty skarbowe, użyje do windykowania sum, które mieszczanie kowalscy winni są do kassy miejskiej, tu¬dzież do wejrzenia w rachunki z innych dochodów, jeżeli się stało zadosyć rezolucjom assygnującym na różne porządki"10. We wrześniu tegoż roku Rada poleciła Departamentowi Wojskowemu, aby udzielił pomocy Komisji Dobrego Porządku w Brześciu Li¬tewskim, która „do tego miasta zjechawszy juryzdykcją swoją w przyzwoitym komplecie ufundowała, po której ufundowanej, komportacją dokumentów podług reskryptu, nakazała, a widząc przeciwne tego miasta zamysły przez różne oświadczenia do akt podane, do zrywania tejże komisji dążące, czynność swoją do przyszłego miesiąca października zalimitować miała" u. W tymże mjesiącu Rada wysłała asystę wojskową przeciwko mieszczanom Stanisławowa. Konsyliarz Rady, starosta stanisławowski Woyna,..."
PRZY WYGRANIU 4 I WIĘCEJ AUKCJI POKRYWAM
KOSZTA PRZESYŁKI ( na terenie kraju ) – obowiązuje od 1 stycznia 2010 !!!
Zapraszam na inne moje aukcje.
NA ŻYCZENIE WYSTAWIAM RACHUNEK
Towar wysyłam po wpłacie na konto
Książka zostaje wysłana odpowiednio zabezpieczona
Wysyłam na adres zarejestrowany w Allegro
Nie sprzedaję przedmiotów za granicę
Komentarz kupującemu wystawiam jako drugi
Izabella Jankowska
ul. Walecznych 24
75-691 Koszalin
PKO BP w Koszalinie
21 1020 [zasłonięte] 2[zasłonięte]7910002 [zasłonięte] 012615
proszę doliczyć koszty transportu
ZAPRASZAM DO LICYTACJI
antykwariat5
|
|
|
|
|
|
