MINISTERSTWO GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
INSTYTUT TECHNOLOGII DREWNA

WYZWANIA DLA POLSKIEGO PRZEMYSŁU DRZEWNEGO W ZWIĄZKU Z PRZYSTĄPIENIEM POLSKI DO UNII EUROPEJSKIEJ

Materiały z sympozjum-szkolenia zorganizowanego w dniu 17 listopada 2003

Niniejsza publikacja prezentuje przebieg sympozjum oraz zawiera materiały szkoleniowe. Należy dodać, że projekt wydawniczy został sfinansowany przez Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej.

Celem sympozjum było przedstawienie:
• strategii rozwoju przemysłu drzewnego do 2006 roku,
• mocnych i słabych stron oraz możliwości konkurowania poszczególnych branż tego przemysłu na zintegrowanym rynku europejskim,
• warunków działania przemysłu drzewnego po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej,
• aktualnego stanu przygotowania polskiego przemysłu drzewnego do wymagań i standardów Unii Europejskiej, zwłaszcza w zakresie bezpieczeństwa produktów i ochrony środowiska.

Wybór zagadnień wynikał z faktu bliskiego już wejścia Polski do struktur Unii Europejskiej i związanej z tym potrzeby dokonania oceny stopnia przygotowania przemysłu drzewnego do tego wydarzenia. Potrzebę tę potęguje znaczne zróżnicowanie branż zgrupowanych w tym przemyśle, co wpływa na duży stopień złożoności problemów, które wymagają pilnego rozwiązania.

Zorganizowane sympozjum-szkolenie pozwoliło wszystkim zainteresowanym problemami sektora drzewnego zorientować się, jaki jeszcze zakres wyzwania stoi przed przedsiębiorstwami tego sektora w związku z przystąpieniem Polski do struktur Unii Europejskiej.

Omówienie problematyki referatów
Pełne teksty wygłoszonych referatów zawiera zasadnicza część publikacji, poniżej przedstawiono natomiast krótkie wprowadzenie do omawianej w nich problematyki.

Referaty zostały przygotowane przez pracowników naukowych oraz przedstawicieli administracji rządowej, a ich zawartość merytoryczna oscylowała wokół problemów, które można ująć w trzy grupy tematyczne, a mianowicie:
• Przemysł drzewny w Polsce i w Unii Europejskiej;
• Przepisy prawne Unii Europejskiej w zakresie bezpieczeństwa produktów;
• Produkcja wyrobów drzewnych a ochrona środowiska na tle przepisów krajowych i unijnych.

Referat wprowadzający wygłosił mgr inż. Mirosław Lewiński, który przedstawił zasady przygotowania przyjętej przez Radę Ministrów (19 sierpnia 2003 roku) „Strategu dla przemysłu drzewnego do 2006 roku". Omówił też główne cele do osiągnięcia przez polski przemysł drzewny, jakie zostały wyznaczone w Strategii.

Wejście Polski w struktury unijne wymaga dokonania swoistego bilansu szans i zagrożeń we wszystkich dziedzinach działalności. Dzięki temu możliwe jest określenie zdolności danego przemysłu do konkurowania na jednolitym rynku europejskim. Zagadnienie to, wraz z oceną mocnych i słabych stron polskiego przemysłu drzewnego i możliwości jego zaistnienia na rynku UE, omówiła doc. dr hab. Ewa Ratajczak w referacie „Polski przemysł drzewny przed akcesją do Unii Europejskiej - aktualny stan, jego mocne i słabe strony oraz możliwości konkurowania na rynku UE".

Kolejny prelegent, doc. dr Władysław Strykowski przedstawił natomiast prognozy rozwoju rynku produktów drzewnych w Europie w referacie „Prognoza rozwoju produktów drzewnych według Europejskiego Studium Perspektyw Sektora Leśnego (EFSOS)”.

Takie zagadnienia jak: normalizacja, jakość, certyfikacja, które są ze sobą ściśle powiązane, w Unii Europejskiej są częściowo regulowane przepisami prawa (na poziomie Wspólnoty oraz krajowym), a częściowo pozostają w sferze dobrowolnych działań podejmowanych przez przedsiębiorców. Polskie regulacje coraz bardziej zbliżają się do europejskich, gdyż obrót handlowy z krajami członkowskimi UE wymusza na polskich firmach stosowanie przyjętych tam norm i procedur. Zagadnienie normalizacji i certyfikacji przedstawił w referacie „Normalizacja i certyfikacja w przemyśle drzewnym" - mgr inż. Andrzej Rostkowski.

Polscy producenci wyrobów drzewnych, chcąc czynnie uczestniczyć w wymianie z zagranicą, powinni doskonale znać zasady dopuszczania towarów do obrotu na rynku Unii Europejskiej. Konstrukcja, rodzaj użytych materiałów, ich oddziaływanie na otoczenie winny zapewnić użytkownikowi bezpieczeństwo przez cały czas eksploatacji wyrobu. Problemy bezpieczeństwa wyrobów drzewnych, zwłaszcza mebli w swoich referatach przedstawili:
- mgr inż. Mieczysław Silny - Zmiany wynikające z przepisów Unii Europejskiej w zakresie wymagań dotyczących bezpieczeństwa i użytkowania mebli,
- dr Aleksandra Dziewanowska-Pudliszak, mgr Przemysław Gacą - Higieniczność mebli a wymogi Unii Europejskiej,
- doc. dr Hanna Wróblewska, mgr inż. Anna Tymek - Zmiany wynikające z przepisów Unii Europejskiej w zakresie zapalności mebli tapicerowanych.

Przepisy Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony środowiska charakteryzują się podejściem technicznym, zobowiązując wszystkich użytkowników środowiska, w tym także podmioty gospodarcze, do bezwzględnego respektowania przyjętych standardów (produkcji, emisji itp.). Należy oczekiwać, że wdrożenie unijnych standardów środowiskowych w Polsce zapewni wszystkim podmiotom jednakowe warunki funkcjonowania na rynku, a polskim producentom i ich wyrobom da możliwość konkurowania na wymagających rynkach krajów UE. Problemy dostosowania przepisów krajowych do przepisów unijnych z zakresu ochrony środowiska w przemyśle drzewnym przedstawili w referatach:
- mgr inż. Małgorzata Typko - Pozwolenia zintegrowane - zakres obowiązywania pozwoleń zintegrowanych w polskim przemyśle drzewnym;
- mgr inż. Andrzej Noskowiak - Produkcja wyrobów drzewnych w aspekcie wymagań fitosanitarnych Unii Europejskiej',
- mgr inż. Maria Antoni Hikiert - Dostosowanie przepisów krajowych z zakresu ochrony środowiska w przemyśle płyt drewnopochodnych do przepisów Unii Europejskiej;
- mgr inż. Wojciech Cichy - Przepisy unijne w odniesieniu do spalania drewna i emisji zanieczyszczeń.

Uczestnicy sympozjum wyrazili opinie, iż wobec otwarcia polskiej gospodarki i bliskiego jej włączenia w struktury Unii Europejskiej niezbędne staje się posiadanie odpowiedniej wiedzy o zintegrowanym rynku europejskim, a także o rynkach państw go tworzących. Istnieje przy tym potrzeba systematycznego monitorowania i analizowania zjawisk gospodarczych, technicznych, organizacyjnych i innych występujących w przemysłach wykorzystujących drewno i jego pochodne. Służyć temu powinny kolejne spotkania poświęcone wybranym, szczegółowym zagadnieniom, interesującym różne grupy producentów.