Richard Hakluyt (1[zasłonięte]552-16), duchowny i geograf oksfordzki, żyjąc w epoce wielkiej przygody, jak można nazwać okres panowania królowej Elżbiety I, opracował dzieło, którym w jakimś stopniu do urobienia tej opinii się przyczynił. Dokumentowało ono i wyrażało ideę życia narodu wyspiarskiego, dla którego morze stanowi naturalne środowisko, inspirowało działania i podsuwało wnioski co do perspektyw życia płynących z penetracji morza i krain nadmorskich, choćby najbardziej oddalonych, z widokami doraźnych osobistych korzyści i rozwoju dla kraju.
Ukazało się w Londynie w 1589 r., w jednym tomie in folio, pt. "The Principall Navigations, Voiages and Discoveries of the English Nation made by Sea or over Land to the most remote and farthest distant quarters oj the earth, at any time within the compass of these 1500 years"(Najważniejsze wyprawy żeglarskie, podróże i odkrycia Anglików dokonane kiedykolwiek drogą morską albo lądem do najbardziej odosobnionych i najodleglejszych stron świata w okresie ostatnich 15 stuleci), i zawierało autentyczne sprawozdania, opisy, notatki, raporty podróżników z ich wypraw odkrywczych, po dziś dzień mogące interesować nie tylko historyków odkryć geograficznych, ale i zwykłych czytelników, doceniających walory podobnych materiałów. Zebrał je Richard Hakluyt w wielkim trudzie, przemierzając setki mil od biblioteki do biblioteki, poszukując kontaktów z geografami, marynarzami, dzięki czemu wiele się można dowiedzieć o warunkach życia na ówczesnych statkach i towarzyszących wyprawom niebezpieczeństwach na morzu i na nie znanych lądach.
Ukazujący się po raz pierwszy w polskim przekładzie Hakluyt jest wyborem najciekawszych fragmentów, dokonanym z 8-tomowego wydania z 1962 r. w serii Everyman's Library pt. "Voyages"(Podróże), lecz zatytułowanym w nawiązaniu do pierwszej, autorskiej edycji: "Wyprawy morskie, podróże i odkrycia Anglików". Najstarszy tekst wyboru, ułożonego w porządku chronologicznym, pochodzi z IX w., najświeższy - z ostatnich lat XVI w., autor bowiem zbierał materiały prawie do momentu druku. O wielkim zainteresowaniu czytelniczym dziełem Hakluyta świadczą liczne jego wydania w Anglii i w wielu różnych krajach. |