W latach siedemdziesiątych XX w., w wyniku kryzysu
energetycznego, pojawiła się w świecie tendencja racjonalizacji (ograniczania)
zużycia energii elektrycznej na oświetlenie. Około 10 lat później,
Stowarzyszenie Inżynierów Oświetleniowców Ameryki Północnej zaleciło stosowanie
specjalnej procedury, polegającej na ograniczaniu mocy instalowanej w
urządzeniach oświetleniowych. Limity mocy, zróżnicowane ze względu na rodzaje
aktywności, odniesiono do całych budynków i przyległych stref. W europejskiej
literaturze zaczęło pojawiać się pojęcie „oświetlenie wydajne energetycznie”,
rozumiane jako oświetlenie charakteryzujące się zminimalizowanym zużyciem
energii elektrycznej, bez uszczerbku jednak dla ilościowych i jakościowych cech
oświetlenia. W 1991 r. odbyła się w Szwecji pierwsza konferencja poświęcona
zagadnieniom ograniczania zużycia energii na oświetlenie. Można przyjąć, że w
jej wyniku idea oświetlenia wydajnego energetycznie zyskała akceptację i podano
podstawowe sposoby dochodzenia do takiego oświetlenia, a także jedne z
pierwszych wyników badań nad nim.
Obecnie oświetlenie wydajne energetycznie jest powszechnie akceptowane i
rozwijane, także w Polsce, z uwzględnieniem postępu technologicznego,
dotyczącego źródeł światła, opraw oświetleniowych, sprzętu pomocniczego oraz
systemów kontroli oświetlenia.
Książka napisana została w zasadzie w założeniu znajomości ogólnej wiedzy o
oświetlaniu. Nie zawsze jednak wiedza taka jest w pełni dostępna lub przyswojona
w zakresie pozwalającym na zrozumienie sensu fizykalnego i psychologicznego
wielu istotnych zjawisk, pojęć i zasad. Autor zdecydował się na podanie także
wiadomości wybranych, w ujęciu „pigułkowym”, przydatnych dla zrozumienia podstaw
oświetlania. Treść książki została istotnie wzbogacona wybranymi z normy PN-EN
15193: 2007 tablicami, podanymi w załączniku za zgodą Prezesa Polskiego Komitetu
Normalizacyjnego.
Wobec obecnie szczególnej potrzeby redukowania zużycia energii ta książka może
się przydać wielu osobom zajmującym się oświetleniem.
Spis treści:
OD AUTORA
PRZEDMOWA
1. NOWE PODEJŚCIE DO REALIZACJI I OCENY OŚWIETLENIA WYDAJNEGO ENERGETYCZNIE
[6]
1.1 Koncepcja określania i oceny energii zużytej na oświetlenie
1.2 Techniki minimalizowania zużycia energii na oświtlenie
1.2.1 Kontrolowanie stałego poziomu natężenia oświetlenia, na zasadzie zmiennego
wykorzystania przewymiarowej mocy instalowanej
1.2.2 Sterowanie i regulacja opraw oświetleniowych, na zasadzie ograniczania
czasu świecenia i okresowego obniżania poziomu natężenia oświetlenia
1.2.3. Wykorzystywanie światła naturalnego, przy kontrolowanym doświetlaniu
światłem sztucznym w porze dziennej
1.3 Oświetlanie wartości LENI dla budynku
1.4 Klasy kryteriów projektowania oświetlenia oraz kryterialne, domyślne
wartości LENI, (Bench mark default value)
1.5 Zalecenia i uwagi, dotyczące projektowania i realizacji oświetlenia
1.6 Uwagi
Punkty widzenia
2. PRZESŁANKI PROJEKTOWANIA I EKSPLOATACJI OŚWIETLENIA WYDAJNEGO
ENERGETYCZNIE
2.1 Idea oświetlenia wydajnego energetycznie
2.2 Współzależność czynników wyznaczających instalowaną moc jednostkową
2.3 Przyczynki do koncepcji oświetlania i przyjmowania założeń projektowych
2.4 Sposoby stosowania stałego, dodatkowego, sztucznego oświetlenia wnętrz
(PSALI)
2.5 Przykładowe wyniki badań studialnych nad oświetleniem wydajnym energetycznie
2.6 Korzyści i zagrożenia związane z wdrażaniem oświetlenia wydajnego
energetycznie
3. WYBRANE WIADOMOŚCI W UJĘCIU "PIGUŁKOWYM"
3.1 "Język" techniki świetlnej
3.2 Oświetlenie. Nadrzędne kryterium oświetlania i zasady oświetlania wnętrz
3.3 Wartości użytkowe oświetlenia
3.4 Kwestie cech pomieszczenia, cech stanowisk pracy i ich rozmieszczenia
3.5 Kwestia tolerancji
LITERATURA
Wykaz tablic, fotografii i rysunków
Wykaz wybranych oznaczeń
Załącznik: Wybrane tablice z PN-EN 15193:2007, z aneksów normy: C, D, F i G
