Opis:
Monografia składa się z trzech rozdziałów.
W rozdziale pierwszym, prowadzącym do zweryfikowania hipotezy pierwszej, scharakteryzowano proces tworzenia się świadomości roli społecznej przedsiębiorstwa w ujęciu historycznym. Omówiono tworzenie się poszczególnych koncepcji naukowych, które wpłynęły na zmianę tej świadomości.
Najpierw odniesiono się do poglądów na rolę czynnika ludzkiego w zarządzaniu przedsiębiorstwem - od podejścia przedmiotowego do podejścia podmiotowego. Następnie scharakteryzowano zmianę sposobu zarządzania przedsiębiorstwem - od zarządzania nakierowanego na maksymalne zaspokojenie interesów akcjonariuszy do zarządzania mającego spełniać oczekiwania interesariuszy.
Opisano przy tym koncepcję interesariuszy, rozwijaną od lat osiemdziesiątych XX wieku, która eksponuje społeczny charakter funkcjonowania przedsiębiorstwa i zwraca uwagę, że pracuje ono na rzecz podmiotów działających w obrębie organizacji oraz w otoczeniu. Prowadzenie dialogu z interesariuszami gwarantuje, że przedsiębiorstwo będzie postrzegane jako realizujące cele nie tylko ekonomiczne, lecz także środowiskowe i społeczne. Aby zostać uznane za wrażliwe społecznie, przedsiębiorstwo musi umieć gospodarować swoimi zasobami w sposób prowadzący do osiągnięcia przewagi konkurencyjnej w działalności bieżącej i przyszłej.
Z punktu widzenia wrażliwości społecznej istotna jest również ochrona środowiska. Koncepcją, której rozwój datuje się na lata dziewięćdziesiąte XX wieku i która uwzględnia ten aspekt w działalności przedsiębiorstwa, jest idea zrównoważonego rozwoju, scharakteryzowana w kolejnej części rozdziału.
Wymiar społeczny działalności przedsiębiorstwa w najpełniejszy sposób podkreśla koncepcja społecznej odpowiedzialności biznesu. Termin ten zaczął być używany na początku lat siedemdziesiątych XX wieku, ale w pełni się upowszechnił dopiero dwie dekady później. Zgodnie z tą ideą biznes społecznie odpowiedzialny nie tylko przynosi zyski, lecz także przestrzega prawa, postępuje etycznie i wspiera społeczeństwo oraz chroni środowisko naturalne.
Koncepcja ta została szczegółowo scharakteryzowana w ostatnim podrozdziale. Omówiono jej genezę ze zwróceniem uwagi na jej ewolucyjny charakter, wyliczono korzyści z niej wynikające, a także opisano jej główne obszary. Skonfrontowano argumenty zwolenników i przeciwników tej koncepcji, co pozwoliło spojrzeć na możliwość wdrożenia tej idei w praktyce zarządzania.
Rozdział drugi ma charakter metodyczny. Przedstawiono tu kontekst wyłaniania się idei społecznej wrażliwości przedsiębiorstwa oraz scharakteryzowano jej istotę. Zaproponowano też autorską definicję omawianego pojęcia. Omówiono zasadnicze różnice między wrażliwością społeczną a społeczną odpowiedzialnością przedsiębiorstwa. Przedstawiono własny sposób pomiaru wrażliwości społecznej przedsiębiorstwa. W tym celu wyróżniono stadia rozwoju wrażliwości społecznej oraz kryteria przyporządkowania przedsiębiorstw do poszczególnych stadiów.
Dalsza część rozdziału dotyczy charakterystyki narzędzia komunikowania wrażliwości społecznej przedsiębiorstwa, jakim jest raportowanie społeczne. Przedstawiono genezę raportowania społecznego oraz przeanalizowano definicje raportów społecznych. Na tej podstawie zaproponowano własny sposób rozumienia tego pojęcia. Omówiono ponadto zasady i standardy tworzenia raportów, pozwalające przedsiębiorstwu w odpowiedni sposób komunikować swoją wrażliwość społeczną.
W ostatnim podrozdziale scharakteryzowano autorską metodę oceny raportów społecznych z punktu widzenia sposobu komunikowania wrażliwości społecznej przedsiębiorstwa. Metoda uwzględnia trzy kryteria podstawowe: kompleksowości, zaufania oraz komunikacji, na które składa się szereg kryteriów szczegółowych. W pracy dokonano ich operacjonalizacji oraz szczegółowo opisano procedurę oceny raportów społecznych. Na podstawie stopnia spełnienia przez raporty społeczne poszczególnych kryteriów zaproponowano ich kategoryzację.
W rozdziale trzecim zaprezentowano wyniki badań własnych dotyczących poziomu wrażliwości społecznej polskich grup kapitałowych oraz oceny raportów społecznych sporządzanych przez te grupy. Na tej podstawie sformułowano wnioski co do poziomu wrażliwości społecznej grup kapitałowych w Polsce oraz jakości sporządzanych raportów społecznych z punktu widzenia ich komunikatywności. Określono mocne i słabe strony raportów społecznych oraz wskazano sposoby ich udoskonalania. Wyniki badań zostały wykorzystane do udowodnienia pozostałych hipotez.
Wstęp
Rozdział 1. Geneza wrażliwości społecznej przedsiębiorstwa
1.1. Zmiany poglądów na rolę czynnika ludzkiego w zarządzaniu przedsiębiorstwem
1.2. Koncepcja interesariuszy
1.3. Koncepcja zrównoważonego rozwoju
1.4. Koncepcja społecznej odpowiedzialności biznesu
1.5. Wnioski
Rozdział 2. Pomiar wrażliwości społecznej przedsiębiorstwa
2.1. Kontekst wyłaniania się idei wrażliwości społecznej
2.2. Istota wrażliwości społecznej przedsiębiorstwa
2.3. Metody pomiaru wrażliwości społecznej przedsiębiorstwa
2.3.1. Autorska metoda pomiaru wrażliwości społecznej przedsiębiorstwa
2.4. Raportowanie społeczne jako narzędzie pomiaru i komunikowania wrażliwości społecznej przedsiębiorstwa
2.4.1. Istota raportowania społecznego
2.4.2. Standardy działalności społecznie odpowiedzialnej i raportowania społecznego
2.4.3. Autorski sposób oceny raportów społecznych
Rozdział 3. Wrażliwość społeczna grup kapitałowych w Polsce - wyniki badań empirycznych
3.1. Cel, przedmiot, założenia metodyczne oraz przebieg badań
3.2. Badania wrażliwości społecznej grup kapitałowych w Polsce
3.3. Syntetyczna ocena raportów społecznych sporządzanych przez grupy kapitałowe w Polsce
3.4. Wnioski
Zakończenie
Literatura
Spis tabel
Spis rysunków
Aneks. Ocena szczegółowa raportów społecznych sporządzanych przez grupy kapitałowe w Polsce
|
