Dziewiąty rok z kolei patrzę na Księżyc, starając się wyczytać z niego różne
ogrodowe wróżby i zalecenia. Zapraszam także Czytelników do spoglądania w
niebo i czerpania z tego korzyści. Przewodnikiem niech w tym będzie
kalendarz biodynamiczny. Jak co roku „Wpływ Księżyca" zawiera również zestaw
uniwersalnych porad i wskazówek ogrodniczych pomocnych w uprawie ogrodu. Są
one nie tylko wynikiem obserwacji astronomicznych. To głównie rezultat moich
doświadczeń, sukcesów, a niekiedy ogrodowych porażek. Bo i mnie nie zawsze
wszystko się udaje — przyroda uczy pokory. Na pocieszenie dodam, że każdą
nauczkę sowicie wynagradza pięknem kwiatów, smakiem warzyw, owoców i
aromatem ziół. Ta książka jest zestawem prostych przepisów na to, jak
wszystko wyhodować, a do tego zyskać spokój, radość i wytchnienie w naszym
coraz bardziej nerwowym świecie.
Na pytanie o to, jakie rośliny posadzić,
by później nic nie trzeba było przy nich robić, zwykle odpowiadam, że
wszystkie zrobione z plastiku. Nie potrzebują podlewania, flancowania,
pielenia, przycinania, nie atakują ich choroby i szkodniki. Ideały, wydawać
by się mogło, a jednak żywa zielenina jest bardziej atrakcyjna. Czasem
myślę, że najbardziej zbliżają nas do niej nie tylko piękny wygląd, kwiaty i
zapach, ale również wszelkie niedoskonałości i to, że po prostu potrzebuje
naszej opieki. Problem w tym, że co za dużo, to niezdrowo. Jeśli roślina
wymaga nieustającej troski i doglądania, to najbardziej cierpliwy ogrodnik w
końcu machnie ręką. Poza tym wszyscy żyjemy coraz szybciej. Mamy
dramatycznie mało czasu i coraz bardziej potrzebujemy zielonej odskoczni od
codziennych nerwów, stresu i bieganiny. Ogród staje się luksusem. Pytanie
tylko, czy te nieliczne wolne chwile, które mamy, zawsze musimy spędzać z
motyką na chwasty lub opryskiwaczem w ręce? Dlatego odtąd na pytanie o
rośliny dla zapracowanych już nie odpowiem sarkazmem, lecz będę polecał
gatunki proste i piękne zarazem. Takie, które bez wielkiej pielęgnacji i
wysiłku urosną i zakwitną. Będą się rozwijały, cieszyły i mnożyły. Taka
zielenina naprawdę istnieje! Wierzcie mi, proszę: wcale nie jest gorsza od
roślinnej arystokracji. Może tak piękna jak róża, azalia czy magnolia nie
będzie, ale za to i nacieszy oko, i nie przysporzy zmartwień. Bilans na
pewno wyjdzie na plus, o ile znajdziecie wolny czas, by takie podsumowanie
zrobić. W tym roku zatem na rozpoczęcie każdego miesiąca przygotowałem nowy
kwiat. Liczę na to, że wypróbujecie przynajmniej kilka z nich i że dzięki
nim ten sezon okaże się wyjątkowo udany.
Zawsze uważałem, że kalendarz księżycowy należy traktować jako pomoc w
pracach ogrodowych, a nie jedyną i niepodważalną wyrocznię dla ogrodników.
Dla ułatwienia tabele dla poszczególnych miesięcy oznaczyłem kolorowym tłem.
Mamy akurat wolne i chcemy popracować w ogródku? Spoglądamy w rubrykę
odpowiadającą aktualnej dacie. Jeśli jest biało, to znak, że źle trafiliśmy,
gdyż wtedy wypada (w zależności od dodatkowego znaczka) pełnia lub nów.
Wówczas lepiej nie pracować, tylko podziwiać rośliny. Za to gdy tło w
rubryce jest niebieskie, to znaczy, że Księżyca przybywa, co sprzyja siewom,
sadzeniu roślin, robieniu sadzonek, zbiorom plonów i ich przetwarzaniu,
ścinaniu ziół do suszenia, nawożeniu roślin i przygotowywaniu gnojówek oraz
innych naturalnych preparatów do zasilania i ochrony Waszych kwiatów,
warzyw, drzew i krzewów. Kolor brązowy oznacza, że Księżyca ubywa — wtedy
skupiamy się na pracach pielęgnacyjnych, przycinaniu roślin, siewach i
sadzeniu gatunków „korzeniowych" uprawie gleby i wszystkim, co służy
zwalczaniu chorób i szkodników. W prostych słowach można to ująć tak: w
niebieskim czasie siejemy rośliny, wspieramy je i korzystamy z tego, co nam
dają, bo mają wielką chęć do życia i są szczególnie wartościowe. Gdy nastają
dni brązowe, rośliny można bezpiecznie przycinać i planować różne ogrodowe
rewolucje, takie jak przekopywanie grządek połączone z nawożeniem kompostem.
W tym czasie często przydają się nożyce, sekatory i szpadle.
Wiem jednak również, czym są przyzwyczajenia, więc do rubryk dodaję
jeszcze symbole kwiatów, owoców, korzeni i liści. Moim zdaniem stosowanie
się do nich nie jest konieczne, ale może być pomocne. Niebieski dzień z
kwiatem nazywam szczególnie dobrym do wysiewu kwiatów, choć wykiełkują one
nie gorzej, jeśli wysiejemy je w dniu niebieskim z owocem. Z moich
obserwacji wynika, że różnica jest niewielka, a przecież zapracowanym trudno
czekać na idealne dni. Jeśli już chcą siać, po prostu to robią, nie patrząc
na to, czy w kalendarzu są kwiaty, owoce czy liście. Gdyby tak było, wówczas
ogórki, nagietki, pietruszkę korzeniową (korzeniowe siejemy w dniach
brązowych!) i sałatę trzeba by wysiewać co najmniej przez tydzień!
A oto kilka innych propozycji prac ogrodowych. Idealnym terminem siewu
marchwi i buraków oraz selerów korzeniowych są dni brązowe z symbolem
korzenia. Sałaty i kapusty — okres niebieski i znak liścia. Pomidorów,
ogórków i drzewek owocowych — też dni niebieskie, ale dla nich najlepsze są
symbole owocu. A kiedy zakładać rabatę, na której zaplanowaliśmy: liściowe
zioła, marchewkę, krzew czarnej porzeczki i jeszcze aksamitki? To przecież
prawdziwa księżycowo-zodiakalna wieża Babel! Logicznie rzecz ujmując, taką
pracę powinniśmy zakończyć w ciągu kilku godzin, ale biorąc pod uwagę
Księżyc i kalendarz, wszystkie prace należy rozłożyć na co najmniej dwa
tygodnie!
Apeluję o rozsądek. Sadźmy w dniach niebieskich, a przekopujmy i
użyźniajmy w brązowych. Rośliny jakoś dadzą sobie radę, zwłaszcza gdy gleba
jest żyzna i będziemy pamiętać o podlewaniu (w niektórych rubrykach
kalendarza wstawiłem konewkę, co oznacza, że to dobry dzień na podlewanie).
Spis treści
Wstęp 5
Podziękowania 7
Jak korzystać z poradnika i kalendarza 8
KWIAT STYCZNIA
Lak 12
Kokos 14
Skrzydłokwiat 15
Czas na kiełki 16
KWIAT LUTEGO
Liliowiec 18
Ach, ta kędzierzawość! 23
Robaki w rzodkiewkach 24
Rosahumus 25
Bogate życie wnętrza doniczki 26
Cytrusy 26
KWIAT MARCA
Jasnota 28
Pierwsze nowalijki 36 Ściąć badyle! 37
Lwia paszcza 38
Szczypiorek 39
Dereń biały 40
Start inspektu 41
Uwaga na wilki! 42
Smak świeżej mięty 43
Gorczyca 44
Rewolucja na trawniku 44
Nagietek 46
KWIAT KWIETNIA
Miodunka 47
Na mech w trawniku 55
Bluszczyk kurdybanek 56
Zgorzel 57
Na mlecze! 57
Burak najlepszy 58
Na grzyby 59
Kapusta na piasku 61
Przeprowadzka 62
KWIAT MAJA
Lawenda 64
Pada deszcz 72
Komu potasu 73
Odporne jabłonie 75
KWIAT CZERWCA
Dzikie maki 76
Opuchlaki 86
Bez drabiny 86
Skrzyp 88
Boskiety, czyli skąd pochodzi żywopłot 89
KWIAT LIPCA
Len 92
Kilka słów o ogórku 101
Atak z Oriona 102
Mydłem go, mydłem! 103
Lilie w kropki 105
Mydlnica 109
KWIAT SIERPNIA
Naparstnica 110
Gorzko, gorzko, gorzko! 118
Czego nie wiemy o owocach 119
Co słychać, sąsiedzie? 122
Lato suche, lato mokre 125
KWIAT WRZEŚNIA
Wiesiołek 126
Na czas wrzosów 133
Tulipany i spółka 134
KWIAT PAŹDZIERNIKA
Wrotycz 136
Boże drzewko 143
Przytulia 144
Turkuć 145
Jesienne co nieco dla roślin 145
KWIAT LISTOPADA
Firletka 147
M dla pszczół 152
Śnieguliczki 153
Najskuteczniejsza ochrona przed mrozami 154
KWIAT GRUDNIA
Hortensja 'Annabelle' 155
Kamelie 157
Kiedy przycinać wrzosy i wrzośce 158
Całuśna nalewka 160