|
|
"HISTORIA POWSZECHNA . STAROŻYTNOŚĆ", J.WOLSKI ; PWN; stan : minus bdb : pieczątki ; przesyłka polecona : 10,50 zł.
SPIS TREŚCI :
Wstęp................5
Historia starożytna. Pojęcie. Zakres terytorialny i chronologiczny
STAROŻYTNY WSCHÓD
Chronologia orientalna............9
Rozdział I. Wschód starożytny w okresie archaicznym (ok. 3000 — ok. 1600 p.n.e).
Formowanie się najstarszych państw. Egipt.......11
Warunki naturalne (11). Pismo i jego odczytanie (11). Kalendarz egipski (12). Ludność i najstarsze kultury egipskie (13). Powstanie scentralizowanego państwa egipskiego I—II dynastia (2850—2650? p.n.e.) (14). Król i jego władza (16). Państwo i społeczeństwo w dobie Starego Państwa (17). Budowniczowie piramid (III—VI dynastia — 2650—2260 p.n.e.) (18). Pierwszy Okres Przejściowy (ok. 2250—2050 p.n.e.) (20). Średnie Państwo (XI—XII dynastia, ok. 2050—1778 p.n.e.) (20). Polityka zagraniczna Średniego Państwa (21). Religia w okresie Starego i Średniego Państwa (22). Literatura w okresie Starego i Średniego Państwa (23). Upadek Średniego Państwa i Drugi Okres Przejściowy (XIII—XIV dynastia, 1785—1680 p.n.e.) (23).
Rozdział II. Azja Przednia...........23
Mezopotamia. Warunki naturalne (23). Badania archeologiczne w Międzyrzeczu (24). Pismo i jego odczytanie (25). Najstarsze kultury Międzyrzecza (25). Sumerowie i ich pochodzenie (26). Społeczeństwo Sumerów (27). Gospodarka Sumerów (27). Państwo u Sumerów (28). Wierzenia religijne Sumerów (28). Literatura sumeryjska (29). Najazd Akadów i pierwsze państwo semickie w Międzyrzeczu (29). Okres sumero-akadyjski,. 2100—1900 (30). Rozkład państwa Sumerów, początki Asyrii (30). Najazd semickich Amorytów i powstanie państwa starobabilońskiego (32). Zagłada Sumerów (32). Państwo i społeczeństwo babilońskie w dobie Hammurabiego (32). Polityka gospodarcza Hammurabiego (33). Upadek dynastii Hammurabiego (33).
Rozdział III. Najstarsze kultury i państwa Indii i Chin.....34
Najstarsze kultury Indusu (34). Powstanie kultur Indusu i przyczyny ich upadku (34). Podbój Indii przez Ariów i ich ustrój społeczny (35). Stosunki polityczne w Indii (36). Początki państwa chińskiego (36). Świetność państwa starochińskiego (38). Stosunki społeczne i gospodarcze (38). Stosunki religijne i kulturalne (39).
Rozdział IV. Wschód w okresie wielkich wędrówek i formowania się imperiów.
(ok. 1600—1100 p.n.e.)............40
Wschód w pierwszych wiekach II tys. p.n.e. (40). Pojawienie się tzw. ludów górskich i problem Indoeuropejeżyków (41). Państwa indoeuropejskie na Wschodzie (41).
Rozdział V. Egipt w okresie Nowego Państwa (1580—1100 p.n.e.) ... 43
Najazd Hyksosów, jego rola w historii Egiptu (43). Wyzwolenie Egiptu spod panowania Hyksosów (43). Państwo Mitanni przewodnią potęgą Azji Przedniej (45). Polityka zagraniczna Egiptu w okresie XVIII dynastii (45). Stosunki społeczne i gospodarcze (46). Pozycja panującego, narastanie konfliktu z kapłanami (46). Egipt i Azja Przednia w okresie Tell el- Amarna (47). Amenofis IV Echnaton — jego reforma religijna (47). Skutki reformy Echnatona, upadek XVIII dynastii (48).
Rozdział VI. Azja Przednia........... 49
Powstanie państwa Hetytów (49). Babilonia w okresie Kasytów (50). Znaczenie gospodarcze Babilonii (50). Egipt w okresie Ramesydów (XIX—XX dynastia, 1308—1100 p.n.e.) (51). Walka Egiptu z Hetytami o Syrię (51). Egipt w walce z ludami morskimi (52). Społeczeństwo egipskie w dobie XIX—XX dynastii (53). Gospodarka egipska (54). Niewolnicy (54). Budownictwo i sztuka w okresie Nowego Państwa (55). Religia i kultura (55). Koniec Nowego Państwa (56).
Rozdział VII. Nowe Państwo Hetytów (ok. 1430—1200).....56
Odrodzenie państwa hetyckiego (56). Szubbiluliuma (1380—1346). Hetyci pierwszą potęgą Azji Przedniej (57). Walka Hetytów z Egiptem i Asyrią. Upadek państwa (57). Społeczeństwo i państwo Hetytów (58). Gospodarka (58). Religia i literatura (59). Państwo średnioasyryjskie (1400—1070 p.n.e.). Asyria w okresie przewagi Mitanni (60). Podboje Asyrii w dobie Średniego Państwa (60). Stosunki wewnętrzne w dobie Średniego Państwa (61). Kultura i literatura (62).
Rozdział VIII. Wschód w okresie równowagi politycznej (ok. 1200—745) . 62
Egipt za dynastii XXI—XXIII (62). Upadek dynastii Kasytów w Babilonii (63). Asyria w walce z Aramejczykami (63). Sytuacja na Wschodzie u schyłku II tys. (66). Izraelici, ich pochodzenie (64). Podbój Kanaanu przez Izraelitów (65). Okres sędziów i walki z Filistynami (67). Saul i Dawid (1030—975) (67). Społeczeństwo i gospodarka izraelska w dobie pierwszych królów (67). Budowle Salomona (63). Religia i literatura (69). Upadek królestwa izraelskiego. Działalność proroków (69). Fenicjanie, ich pochodzenie. Warunki naturalne Fenicji (70). Państewka fenickie w okresie formowania się wielkich imperiów (71). Wynalezienie alfabetu przez Fenicjan (71). Rozkwit miast fenickich w latach 1200—300 (72). Kolonizacja fenicka (73). Religia i literatura (74).
Rozdział IX. Wschód w okresie Nowego Państwa asyryjskiego . . . 74
Przyczyny świetności Asyrii (74). Rozwój państwa Urartu (75). Renesans Asyrii i pierwsze wielkie podboje (75). Asyria panem Wschodu (745—668) (76). Assurbanipal (668—626) (77). Stosunki wewnętrzne, społeczne tło podbojów (73). Organizacja podbojów (78). Społeczne konsekwencje podbojów (79). Ekonomiczne następstwa podbojów (79). Organizacja armii (8Q). Organizacja podbitych krajów (80). Asyria a Babilonia (81). Kultura i literatura (31). Upadek Asyrii (82).
Rozdział X. Wschód w okresie równowagi mocarstw (612—555) . . .83
i Egipt za XXVI dynastii (83). Grecy w Egipcie (83). Polityka zagraniczna Egiptu (84). Państwo nowobabiiońskie czyli chaldejskie (625—538) (84). Nabuchodonozor (604—562) (86). Nabuchodonozor budowniczym Babilonu (86). Upadek państwa nowobabilońskiego (87). Lidia, powstanie i rozwój państwa (87). Upadek państwa lidyjskiego (88).
Rozdział XI. Wschód w ramach uniwersalnej monarchii perskiej ... 89
Osiedlenie się plemion indoeuropejskich w Iranie (89). Walki Medów z Asyrią i powstanie państwa medyjskiego (89). Rozbicie Asyrii i powstanie potęgi medyjskiej (90). Początki Persów (90). Cyrus I (558—530) (91). Podboje Cyrusa (93). Kambyzes (530—522) (93). Dariusz I (521-^485) (94). Nowa polityka Dariusza wobec poddanych (94). Podział administracyjny (95). Polityka podatkowa (96). Wprowadzenie monety (96). Król i klasy uprzywilejowane (97). Powstanie urzędów (97). Położenie ludności państwa perskiego (98). Kultura i religia (98). Charakterystyka historii Wschodu (99).
STAROŻYTNA GRECJA
Rozdział XII. Najstarsze kultury egejskie .. . . . . 103
Warunki naturalne (103). Rozwój badań nad historią grecką (104). Odkrycia archeologiczne (104). Podstawy źródłowe kultury minojskiej (105). Rozwój kultury minoj-skiej (106). Stosunki ludnościowe w Grecji (107). Społeczeństwo i gospodarka (107). Ustrój Grecji w okresie mykeńskim (108). Podboje Achajów i pierwsza kolonizacja grecka (108). Kultura materialna (109). Pismo (110). Literatura okresu mykeńskiego (110). Religia okresu mykeńskiego (111). Najazd Dorów, upadek kultury mykeńskiej (111).
Rozdział XIII. Formowanie się. miast-państw (1200—700) ... , .111
Zmiany etniczne i dialektyczne w Grecji (111). Społeczne i gospodarcze skutki podboju doryckiego (112). Przeobrażenia społeczne i polityczne (112). Rozbicie polityczne Grecji (partykularyzm) (113). Formowanie się nowych stosunków społecznych i gospodarczych (114). Hezjod i przełom gospodarczy w Grecji (115). Początki miasta (polis) (115). Amfiktionie (116). Pismo (117). Literatura (117). Religia okresu archaicznego (118).
Rozdział XIV. Wielka kolonizacja (700—500) .......118
Przyczyny kolonizacji (118). Przebieg kolonizacji (119). Społeczne skutki kolonizacji (120). Gospodarcze skutki kolonizacji (120). Powstanie rynku towarowo-pieniężnego (121). Wzrost antagonizmów społecznych w miastach (122). Przeobrażenia społeczne w Grecji (122). Ajsymneci, pojawienie się tyranii (123). Rozkwit tyranii i jej znaczenie dla Grecji (124). Zahamowanie ruchu kolonizacyjnego i jego skutki (125).
Rozdział XV. Kultura okresu Wielkiej Kolonizacji . . . . . . 126
Początki nauki greckiej (126). Filozofowie jońscy (127). Pitagoras i szkoła Eleatów (127). Początki historiografii i geografii greckiej (128). Literatura (128). Budownictwo (129). Rzeźba (130). Malarstwo i ceramika (130).
Rozdział XVI. Sparta . .. 131
Początki państwa spartańskiego {131). Formowanie się ustroju spartańskiego (131). Ustrój społeczny Sparty (132). Ustrój polityczny Sparty (132). Wojny meseńskie i ich rola w dziejach Sparty (133). Skutki wojen meseńskich (134). Wychowanie spartańskie (134). Położenie Helotów (134). Podboje Sparty i powstanie Związku Peloponeskiego (135). Pozycja Sparty w Grecji w przededniu wojen perskich (135).
Rozdział XVII. Ateny . . .. . . . , . 136
Warunki naturalne (136). Najstarsza historia Aten (137). Społeczeństwo i gospodarka w okresie kolonizacji (138). Zaburzenia wewnętrzne w Atenach w VII w. (139). Archontat Solona (140). Reformy społeczne Solona (140). Reformy polityczne Solona (140). Reformy gospodarcze Solona (141). Ateny po reformach Solona (141). Tyrania Pizystratydów (561—510 r.) (142). Reformy Klistenesa (143).
Rozdział XVIII. Grecja w dobie wojen perskich . . . ... . 144
Świat grecki ok. r. 500 (144). Przebieg powstania Jonów (500—494 i.) (145). Ateny i Grecja po katastrofie Jonów (147). Wyprawa Datysa i Artafernesa, bitwa pod Maratonem (wrzesień 490 r.). (147). Ateny po bitwie pod Maratonem (148). Reformy Temistoklesa (148). Przygotowania perskie i plan obrony Greków (149). Najazd Kserksesa, bitwy pod Termopilami i Artemizjon (150). Bitwa pod Salaminą (koniec września 480 r.) (151). Bitwa pod Platejami (koniec sierpnia 479 r.) (152). Ofensywa grecka (152). Rozbicie Związku Panhelleńskiego. Powstanie Związku Morskiego 478/7 r. (153).
Rozdział XIX. Grecja w okresie tzw. pentakontaetii (pięćdziesięciolecia, 480—431)...............154
Ateny po najeździe perskim (154). Upadek Temistoklesa (470 r.?) (155). Restauracja wpływów arystokracji (155). Reformy Efialtesa i Peryklesa (462/1) (156). Stanowisko i polityka Peryklesa (156). Reformy wewnętrzne Peryklesa (157). Społeczeństwo ateńskie w dobie Peryklesa. Obywatele (158). Metojkowie (159)* Niewolnicy (159). Stosunki gospodarcze (160). Budownictwo w Atenach (161). Polityka zagraniczna Aten. Wojna na dwa fronty (161). Ateny a Związek Morski (162).
Rozdział XX. Kultura Grecji w okresie Peryklesa......163
Ateny centrum kulturalnym Grecjj (163). Filozofia (164). Sofistyka (164). Początki medycyny (165). Historiografia (166). Dramat (166). Ajschylos, Sofokles, Eurypides (167). Arystofanes (167). Architektura (168). Rzeźba (168). Malarstwo (169).
Rozdział XXI. Wojna peloponeska (r. 431—404).......169
Wzrost napięcia w Grecji i plany wojenne Aten (169). Wybuch konfliktu (171). Wojna archidamijska (r. 431—421) (171). Zbrojny pokój (r. 421—415) (172). Wyprawa sycylijska (r. 415—413) (173). Wojna dekelejska (r. 413—404) (174). Koniec wojny pe-loponeskiej (175).
Rozdział XXII. Skutki wojny peloponeskiej.......175
Upadek arystokracji. Powstanie nowych grup społecznych (175). Demos i jego sytuacja (176). Niewolnicy i formy ich oporu (177). Wojskowość (177).
Rozdział XXIII. Grecja w okresie rozkładu miasta-państwa .... 178
Sytuacja w Grecji po zakończeniu wojny peloponeskiej (178). Ateny po wojnie peloponeskiej (179). Sparta po wojnie peloponeskiej (180). Wyprawa dziesięciu tysięcy Greków. Anabaza (180). Sparta w wojnie z Persją, wojna koryncka w Grecji (181). Pokój królewski i hegemonia Sparty (182). Upadek hegemonii spartańskiej. II Związek Morski Aten (183). Hegemonia Teb (183), Postępujący chaos w Grecji (184).
Rozdział XXIV. Kultura Grecji w IV w. .......186
Przemiany kulturalne (185). Sokrates (ok. r. 470—399) (186). Platon (r. 428—347) (183). Arystoteles ze Stagiry (r. 384—322) (187). Matematyka i astronomia (188). Retoryka (188). Historiografia (189). Architektura (189), Rzeźba i malarstwo (189).
Rozdział XXV. Macedonia, jej wzrost za Filipa II i Aleksandra Wielkiego . 190
Warunki naturalne i ludność (190), Przynależność etniczna Macedończyków (190). Dzieje Macedonii do Filipa II (191). Początki rządów Filipa II (r. 359—336) (191). Grecja i Ateny wobec Filipa II (193). Podbój Grecji przez Macedonię (193). Aleksander Wielki (r. 356—323), pierwsze lata rządów (194). Sytuacja Persji w przededniu wyprawy Aleksandra Wielkiego (195). Wyprawa Aleksandra przeciw Persji (196). Podbój Iranu i wyprawa do Indii (198). Grecja w dobie rządów Aleksandra Wielkiego (199). Aleksander Wielki i jego polityka (199). Społeczne i polityczne koncepcje Aleksandra (200). Polityka gospodarcza Aleksandra (201).
Rozdział XXVI. Okres hellenistyczny......... 202
Hellenizm, znaczenie terminu i jego zakres (202). Walka o spadek po Aleksandrze Wielkim (202). Powstanie w Grecji, wojna lamijska (203). Rozbicie monarchii Aleksandra Wielkiego (203). Polityka społeczna władców hellenistycznych i jej skutki (205). Położenie ludności miejscowej (206). Niewolnictwo (207). Przemiany gospodarcze (208). Rolnictwo (208). Kopalnictwo (209). Rzemiosło (210). Handel (210). Gospodarka pieniężna, bankowość (211). Słabość gospodarki świata hellenistycznego (212). Monarchie hellenistyczne (212). Rozkwit państw hellenistycznych w okresie równowagi (r. 280—220) (213). Walka Greków z przewagą Macedonii (213). Próby reform w Spar-cie (213). Przyczyny kryzysu państw hellenistycznych (214). Opór ludności rodzimej przeciw panowaniu macedońsko-greckiemu (215). Postępująca orientalizacja państw hellenistycznych (216). Załamanie się państw hellenistycznych (217). Likwidacja państw hellenistycznych przez Rzym, Partów i Siaków (218). Państwa na Wschodzie w walce z Rzymem (218).
Rozdział XXVII. Kultura hellenizmu.........219
Hellenizacja Wschodu (219). Filozofia (221). Rozwój nauki (221), Matematyka i mechanika (222). Geografia i astronomia (222). Nauki przyrodnicze — medycyna (223). Początki filologii (223). Literatura (223). Budownictwo (224). Rzeźba (224). Malarstwo (225).
Rozdział XXVIII. Rozwój i upadek kolonii greckich......225
Zahamowanie kolonizacji greckiej na Zachodzie (225). Grecy sycylijscy, rozkwit Sy-rakuz (226). Tyrania Dionizjusza I (r. 405—367) i Agatoklesa (r. 317—289) (227). Podbój Greków italskich i sycylijskich przez Rzym (227). Kolonie nadczarnomorskie (228).
Rozdział XXIX. Grecy pod panowaniem rzymskim.......228
Grecja i kultura grecka w dobie cesarstwa (228). Znaczenie Grecji w dziejach (229).
STAROŻYTNY RZYM
Rola historii rzymskiej w badaniach historycznych......233
Rozdział XXX. Najstarsze dzieje Italii i Rzymu.......234
Warunki naturalne Italii (234). Najstarsze ludy i kultury Italii (234). Etruskowie i problem ich pochodzenia (235). Ustrój społeczny i polityczny Etrusków (236). Podboje Etrusków (236). Upadek panowania Etrusków (237). Początki Rzymu (237). Ustrój dawnego Rzymu (238). Rzym pod panowaniem Etrusków (239). Powstanie republiki rzymskiej (240). Stosunki społeczno-gospodarcze Rzymu (240). Ustrój polityczny Rzymu z początkiem republiki (241). Przyczyny walki patrycjuszy i plebe-juszy (242). Powstanie trybunatu ludowego (244). Dalsze sukcesy plebsu, prawo XII tablic (244). Rozłam wśród plebsu, koniec walki plebejuszy z patrycjuszami (245).
Rozdział XXXI. Italia w okręcie przewagi Samnitów i Celtów ... 247
Ekspansja ludów góralskich (247). Rzym w walce z Etruskami i plemionami górali (247). Zasady rzymskiego podboju i organizacji zajętych obszarów (248). Zasady organizacji politycznej podbitych obszarów (249). Najazd Celtów na Italię (250). Italia i Rzym w okresie najazdów celtyckich (251). Rzym w walce z Latynami (251). Walka Rzymu z Samnitami o panowanie w Italii (252). Wojna Rzymu z koalicją italską (253). Wojna z Tarentem i podbój Italii południowej (254).
Rozdział XXXII. Rzym w okresie podboju Italii.......255
Społeczeństwo rzymskie (255). Niewolnictwo w Rzymie (256). Rozwój gospodarczy Rzymu i Italii (256). Związek Italski pod zwierzchnictwem Rzymu (257).
Rozdział XXXIII. Podbój świata śródziemnomorskiego przez Rzym . . 259
Narastanie konfliktu między Rzymem a Kartaginą (259). Wybuch konfliktu rzymsko-kartagińskiego (260). Siły przeciwników (260). I wojna punicka (r. 264—241) (261). Sytuacja Kartaginy po I wojnie punickiej (262). Sytuacja Rzymu po wojnie (262). Wybuch II wojny punickiej (263). II wojna punicka (r. 218—201) (265). Ekspansja rzymska na Wschodzie (267). Wojny rzymsko-macedońskie (r. 200—148) (267). Rzym a Grecja (268). Azja (269). Egipt (269). Afryka (270). Europa zachodnia (270). Stan rzymskiego posiadania w połowie II w. p.n.e. (271). Organizacja rzymskich prowincji (272).
Rozdział XXXIV. Stosunki wewnętrzne w Rzymie i w Italii w okresie podbojów . .............272
Sytuacja wieśniaków italskich (272). Nobilitas, początki rycerstwa, eąuites (274). Niewolnictwo (275). Wyzwoleńcy (276). Położenie tzw. Italików (277). Przeobrażenia gospodarcze Italii, finanse (277). Rolnictwo (273). Rzemiosło i handel (278). Początki kryzysu ustroju rzymskiego (279). Magistratura (280). Senat (230). Komicja (281).
Rozdział XXXV. Kultura najstarszego Rzymu republikańskiego . . . 282
Przeobrażenia kulturalne (282). Hellenizacja religii rzymskiej (283). Początki twórczości literackiej (283). Łacińska twórczość prozaiczna (284). Twórczość dramatyczna (284). Budownictwo (285). Rzeźba i malarstwo (286).
Rozdział XXXVI. Początki kryzysu republiki.......286
Niewolnicy i ich powstania (286). Żgniecenie powstań niewolniczych (287). Powstanie Luzytanów i Celtyberów w Hiszpanii (287). Sytuacja wewnętrzna Italii (288). Trybunat Tyberiusza Grakcha (288). Ocena działalności Tyberiusza Grakcha (290). Skutki reformy agrarnej (291). Reformy Gajusza Grakcha (291). Przyczyny upadku Ga-jusza Grakcha (292). Skutki działalności braci Grakchów (293). Wzrost znaczenia senatu (296). Walka z Jugurtą. n^":J Cymbrów (294). Reformy Mariusza (295). Wzrost opozycji przeciw senatowi i wyzyskowi rzymskiemu (296). Wojna ze sprzymierzeńcami (r. 91—88) (297). Wojna z królem Pontu Mitrydatesem VI (r. 88—85) (298). Wojna domowa w Italii (299), Pobyt Sulli na Wschodzie (299). Dyktatura Sulli (r. 82—79) (300). Italia i prowincje w okresie restauracji władzy senatu (301). Wojna z Sertoriuszem (302). Walki Rzymu na Wschodzie (302). Działalność Pompejusza na Wschodzie (303). Obalenie reform sullańskich (303). Powstanie Spartakusa (304). Skutki powstania Spartakusa (306). Walka z korsarzami (306).
Rozdział XXXVII. Upadek republiki ........ .307
Sytuacja wewnętrzna w Italii (307). Spisek Katyliny (309). Pierwszy triumwirat (r. 60) (310). Trybunat Klodiusza (311). Pierwsze lata Cezara w Galii (r. 58—56) (312). Odnowienie triumwiratu i klęska Klassusa (313). Dokończenie podboju Galii (r. 55— 52) (314). Wzrost napięcia między Cezarem a Pompejuszem (314). Wojna domowa (r. 49—45) (315). Dyktatura Cezara (317). Powstanie II Triumwiratu (319). Wzrost napięcia między Oktawianem a Antoniuszem (320). Koniec wojny domowej (321).
Rozdział XXXVIII. Kultura schyłku republiki . . ... . .322
Postępy hellenizacji i orientalizacji (322) Filozofia — Tytus Lukrecjusz Karus (323). Rozwój retoryki — Marek Tulliusz Cyceron (323). Historiografia (324). Działalność Cezara i Salustiusza (324). Rozwój nauki (325). Budownictwo — Sztuka (325).
Rozdział XXXIX. Wczesne cesarstwo — ustanowienie jedynowładztwa . . 326
Ustanowienie jedynowładztwa przez Oktawiana (327). Podstawy władzy Augusta (327). Przyczyny powstania i ugruntowania się pryncypatu (328).
Rozdział XL. Społeczeństwo rzymskie w okresie tworzenia się pryncypatu 329 Senat i stan senatorski (329). Ekwici (329). Plebs rzymski (330). Ludność Italii (331). Prowincje (331). Niewolnicy (332).
Rozdział XLI. Organizacja państwa .... . . . . .333
Polityka zagraniczna Augusta (333). Organizacja państwa (333). Organizacja siły zbrojnej (333). Państwo rzymskie za Augusta (334).
Rozdział XLII. Kultura okresu Augusta . . .......335
Polityka kulturalna Augusta (335). Kwintus Horacjusz Flakkus (r. 65—8) (336). Elegicy rzymscy (338). Historiografia (337). Budownictwo (337). Rzeźba, malarstwo, rzemiosło artystyczne (338).
Rozdział XLIII. Rzym pod rządami rodziny julijsko-klaudyjskiej . § . a-^y
Polityka rodzinna Augusta (338). Tyberiusz (r. 14—37) (339). Kaligula (r. 37—41) <33L); Klaudiusz (r. 41—54) (340). Neron (r. 54—68) (341). -
Rozdział XLIV. Rok trzech cesarzy i dynastia flawijska .
Walka o tron cesarski (r. 68/9) (342). Wespazjan (r. 69—79) (343). Tytus (r. 79—81) (343) i Domicjan (r. 81—96) (343).
Rozdział XLV. Dynastia Antoninów (r. 96—192).......344
Nerwa (r. 96—98). Początek nowej polityki rzymskiej (344). Trajan (r. 98—117) (345). Hadrian (r. 117—138) (346). Antoninus Pius (r. 138—161) (347). Marek Aureliusz (r. 161— 180) (347). Kommodus (r. 180—192) (348).
Rozdział XLVI. Państwo rzymskie w okresie wczesnego cesarstwa . . 349
Polityka społeczna cesarstwa (349). Nadania obywatelstwa rzymskiego (350). Wyludnienie Italii (350). Plebs rzymski (351). Niewolnicy i wyzwoleńcy (351). Początki i rozwój kolonatu (352). Rozwój latyfundiów (354). Italia i prowincje (354). Rozwój prowincji (355). Handel (357). Sytuacja gospodarcza państwa (358). Administracja prowincjonalna (359). Polityka zagraniczna (360). Cesarstwo a ludność podbita (361). Organizacja sił zbrojnych i systemu obrony (361).
Rozdział XLVII. Kultura wczesnego cesarstwa.......362
Przeobrażenia kulturalne (362). Polityka religijna (362). Początki i rozwój chrześcijaństwa (362). Oświata (363). Retoryka i filozofia (364). Nauka i historiografia (364). Publiusz Korneliusz Tacyt (r. 55—120) i Gajusz Swetoniusz Trankwillus (r. 70—140) 365). Poezja i proza wczesnego cesarstwa (365). Prawo (365). Sztuka I—II w. (366).
Rozdział XLVIII. Późne cesarstwo..........367
Przyczyny kryzysu cesarstwa w III w. (367). Walka o tron cesarski i rządy Septimiusza Sewera (r. 193—211) (368). Karakalla (r. 211—218) (369). Sewerus Aleksander (r. 222—235) (369). Rządy cesarzy wojskowych (369). Odnowienie cesarstwa, Klaudiusz II Gocki (r. 268—270) (370). Dioklecjan (r. 284—305) (371). Dynastia Konstantyna Wielkiego (372). Ostatni wspólni cesarze rzymscy (373).
Rozdział XLIX. Państwo rzymskie w okresie późnego cesarstwa . . . 374
Stosunki społeczno-gospodarcze (374). Reformy Dioklecjana i Konstantyna Wielkiego (375). Położenie innych upośledzonych warstw ludności (humiliores) (376). Wzrost znaczenia wielkich właścicieli ziemskich (377). Upadek miast i handlu (377). Zmniejszenie się ludności i wzrost nieużytków (378). Upadek systemu monetarnego (378). Monarchia absolutna (379). Nowe urzędy, administracja prowincjonalna (380). Separatyzm w prowincjach (380). Organizacja wojska (381). Polityka zagraniczna, Germanowie (381). ziemie polskie w starożytności i ich stosunki z cesarstwem (381).
Rozdział L. Kultura późnego cesarstwa.........382
Orientalizacja religii i kultury rzymskiej (382). Chrześcijaństwo religią panującą (383). Filozofia (383). Literatura (384). Sztuka (384). Znaczenie Rzymu w historii (385).
Tablica synchronistyczna............ 386
Zestawienie najważniejszych dat.......... 391
Tablice genealogiczne............. 395
Bibliografia............... 398
Indeks rzeczowy.............. 423
Indeks osób............... 427
Indeks nazw geograficznych i etnograficznych....... 441
Spis map.............., 453 |
|
|
