historycznySquad
2008280 s., tw., 20 cmstan dobry
WSTĘP 7
Rozdział I
RELIGIA W DEMOKRACJI AMERYKAŃSKIEJ. ZAGADNIENIA
WPROWADZAJĄCE ,9
1.1. Amerykańska doktryna demokracji liberalnej 19
1.1.1. Wolność i problem jej ochrony 19
1.1.1.1. Republikanizm. Podział i równowaga władz 21
1.1.1.2. Federalizm -,5
1.1.1.3. Gwarancje konstytucyjne -t£
1.1.2. Równość i inne składniki doktryny demokracji liberalnej 28
1.1.3. Krytyka doktryny demokracji liberalnej 31
1.1.4. Geneza amerykańskiej idei wolności 33
1.1.5. Dwa oblicza wolności 37
1.2. Okoliczności powstania klauzul wyznaniowych I poprawki 40
1.2.1. Stosunki państwo-religia w koloniach 40
1.2.2. Geneza klauzul wyznaniowych 44
1.3. Rozumienie wolności religijnej i miejsca religii w życiu publicznym 48
1.3.1. Neutralność światopoglądowa państwa 52
1.3.2. Inne krytyki stanowiska liberalnego 55
1.4. Podsumowanie 63
Rozdział II
WOLNOŚĆ SUMIENIA I WYZNANIA W PRAWIE AMERYKAŃSKIM 64
2.1. Inkorporacja klauzuli wolności religijnej 65
2.2. Prawna definicja religii 66
2.3. Ewolucja sądowej doktryny wolności religijnej do końca lat pięćdziesiątych XX w. '2
2.3.1. Okres początkowy
2.3.2. Sprawy Świadków Jehowy 1 ich znaczenie doktrynalne 74
2.3.2.1. Kontrowersje wokół działalności Świadków Jehowy 74
2.3.2.2. Cantwell v. Conneclicut i test wyraźnego i aktualnego niebezpieczeństwa
2.3.2.3. Ślubowanie na wierność fladze. Spór o sens wolności ^ religijnej
2.4. Od Sherberl do Smith. Zmienny status wolności religijnej od początku ^ lat sześćdziesiątych do końca XX stulecia g2 2A..Sherbert v. Vemer i test „żywotnego interesu państwa
275
2 4 2 Wolność religijna Indian _,.,,.. o,
' ' ?421 Charakterystyka religii indiańskich »t 2 4 2 2' Spory prawne z zakresu swobody praktyk rel.gijnych
Indian . 86 2 4 2.3. Kontrowersje wokół sakramentalnego spożywania
peyotlu 89
2.4.3. Inne zagadnienia z dziedziny wolności religijnej 92 2.4.3 1 Przywilej pastoralny 93
2.4.4. Przełamanie doktryny „żywotnego interesu państwa" 96
2.4.5. Wolność religijna po 11 września 2001 roku 99 2.5. Podsumowanie '02
Rozdział III
STOSUNEK PAŃSTWA DO RELIGII W PRAWIE AMERYKAŃSKIM 104
3.1. Państwo a religia w amerykańskim systemie oświaty 104
3.1.1. Religia w szkołach publicznych 106
3.1.1.1. Everson v. Board of Education a interpretacja klauzuli establishment 106
3.1.1.2. Nauka religii w szkołach publicznych 107
3.1.1.3. Działalność uczniowskich grup religijnych.
Public forum 110
3.1.1.4. Praktyki religijne w szkołach publicznych 116
3.1.2. Pomoc państwa dla szkół wyznaniowych 120 3.1.2.1. Bony szkolne 124
3.2. Zwolnienia podatkowe dla związków wyznaniowych 127
3.2.1. Argumentacja za i przeciw zwolnieniom 128
3.2.2. Problem zwolnień podatkowych dla związków wyznaniowych
w orzecznictwie Sądu Najwyższego 130
3.2.2.1. Walz v. Tax Commission i konstytucyjność zwolnień 130
3.2.2.2. Zwolnienie związków wyznaniowych z podatku dochodowego 132
3.2.2.3. Inne zwolnienia podatkowe 134 3.3. Państwo i religia w prawie amerykańskim - próba syntezy 136
3.3.1. Meandry interpretacji klauzul wyznaniowych I poprawki 136
3.3.1.1. Separacja na tle innych modeli relacji państwo-religia 137
3.3.1.2. Geneza doktryny ścisłego separacjonizmu 139
3.3.1.3. Nieseparacjonistyczna interpretacja klauzuli establishment ą~,
3.3.1.4. Historyczne uwarunkowania wykładni gramatycznej klauzuli establishment 143
3.3.2. Konflikt między klauzulami 146
3.3.2.1. Istota problemu I4g
3.3.2.2. Propozycje rozwiązań 150
3.3.3. Spór o metodologię interpretacji konstytucji 151
3.3.3.1. Problem adekwatności wykładni historycznej 152
3.3.3.2. Rola sędziów w wykładni konstytucji 154 k 3.3.4. Podsumowanie ,?-,
Rozdział IV
j| RELIGIA W SPOŁECZEŃSTWIE OBYWATELSKIM 159
j 4.1. Religious Right |59
|. 4.1.1. Geneza Rcligious Right . ~
4.1.1.1. Korzenie ruchu ,^2
4.1.1.2. Teologiczne podłoże aktywności publicznej 164
4.1.2. Program 166
| 4.1.2.1. Szkoły publiczne ,,-,
4.1.2.2. Aborcja ^,
4.1.2.3. Wartości rodzinne 172
i 4.1.2.4. Prawa homoseksualistów 174
|N 4.1.2.5. Kwestie ekonomiczne 175
4.1.3. Metody działania 175
4.1.3.1. Mobilizacja wyborcza 175
4.1.3.2. Działalność propagandowa 178
4.1.3.3. Lobbing 184
4.1.3.4. Droga prawna 187
4.1.4. Główne organizacje 188
4.1.4.1. Christian Coalition 188
4.1.4.2. Focus on Family 191 1 4.1.4.3. Concemed Women for America 192
I 4.1.4.4. Operation Rescue 192
, J 4.1.5. Próba oceny 193
4.2. Grupy liberalne 195 4.2.1. Główne organizacje !97
4.2.1.1. American Civil Liberties Union 197
4.2.1.2. Americans United 198
4.2.1.3. Organizacje żydowskie ^
4.3. Religia obywatelska 2O2
4.3.1. Pojęcie religii obywatelskiej
4.3.2. Funkcje religii obywatelskiej
4.3.2.1. Legitymizacja n ,.
4.3.2.2. Integracja -„,
4.3.2.3. Nadawanie znaczenia j
4.3.3. Przejawy obecności religii w życiu publicznym ^ i ?
4.3.3.1. Sfera prawno-instytucjonalna j
4.3.3.2. Sfera pozaprawna
277
4.3.4. Religia obywatelska jako system religijny 215
4.3.5. Podsumowanie 217
Rozdział V
WOLNOŚĆ RELIGIJNA I STOSUNKI PANSTWO-RELIGIA
W DZIAŁALNOŚCI ADMINISTRACJI FEDERALNEJ 219
5.1. Współdziałanie państwa ze związkami wyznaniowymi w dziedzinie pomocy społecznej 220
5.1.1. Istota Charitable Choice 221
5.1.2. Kontrowersje wokół Charitable Choice 222
5.1.3. Biuro Białego Domu ds. Inicjatyw Motywowanych Religijnie
i Wspólnotowych 227
5.1.4. Kampania prezydenta na rzecz Faith-Based Initiative 229
5.2. Spór o zakres wolności religijnej w latach dziewięćdziesiątych
XX wieku 235
5.2.1. Reakcje na Employment DMsion v. Smith 235 5.2.1.1. Uchwalenie Religiom Freedom Restoration Act 236
5.2.2. Odpowiedź Sądu Najwyższego. City ofBoerne v. Flores 238
5.2.3. RLPA i RLUIPA-ostatni akt dramatu? 241
5.3. Ślubowanie wierności fladze 243
5.4. Podsumowanie 247
ZAKOŃCZENIE 250
Kalendarium 255
Wykaz skrótów 257
Bibliografia 25g
Summary 269
Indeks nazwisk 270
