Wstęp.
I. Przedmiot sporu. Walka o podział świata.
II. Żydzi a wojna.
III. A jednak szkoda Francji.
IV. Gra Wielkiej Brytanii
V. Konsekwencje pomocy Rosji Sowieckiej.
VI. Geniusz Włoch.
VH. Znaczenie gospodarcze i siła Niemiec. VIII. Neutralność Polski czy udział w wojnie.
„Przed wojną światową mieliśmy bardzo dużo do wygrania, a do stracenia tylko autonomię narodową w Galicji. Moglibyśmy więc pragnąć wojny i rzucając na szalę nasze siły moglibyśmy mieć nadzieję, że nic nie stracimy, uzyskamy natomiast sa¬modzielny byt państwowy. Obecnie jesteśmy państwem, nie no¬wym, bo posiadającym wielowiekową tradycje państwową i na-rodem, który w swych powstaniach dążył do samodzielnego by¬tu poetycznego. Jesteśmy jednak państwem powstałym po długim państwowym niebycie, posiadającym mniejszości narodowe, niezasymilowane, między innymi mniejszość żydowską, której asymilacja, jak i odrębność", jest dla nas niebezpiecz-na. Mamy olbrzymie trudności wskutek naszej wadliwej struktury gospodarczej, mianowicie przeludnienia rolnego, mamy niewyleczone rany gospodarcze, wywołane zniszczeniem wojennym. Wszystko to zmusza naszą, politykę zewnętrzną do wielkiej ostrożności. Napadnięci będziemy się bronili i dąż¬ność do zapewnienia naszego bytu przez rozwój naszych sił militarnych, w obecnym momencie, jest zdrowa i musi być potęgowana.”
[fragment wstępu]
|
Władysław Gizbert-Studnicki (ur. 1867 w Dyneburgu) – polski polityk i publicysta niepodległościowy orientacji proniemieckiej.
W młodości za działalność socjalistyczną zesłany na Syberię. Po powrocie z zesłania wszedł do władz Polskiej Partii Socjalistycznej. Przeszedł następnie do ruchu ludowego, by ostatecznie stać się ideologiem ruchu narodowego. Porzucił jednak endecję, zrażony jej rusofilstwem.
W 1904 napisał książkę Od socjalizmu do nacjonalizmu, gdzie przedstawił przyczyny zmiany swoich poglądów. W 1910 wydał Sprawę polską, w której głosił potrzebę odbudowy niepodległej Polski w oparciu o państwa centralne. Wysunął wówczas koncepcję tzw. trializmu, czyli poszerzenia austro-wegierskiej unii realnej o trzeci człon, którym miało być odbudowane państwo polskie. Był zwolennikiem rozbicia Rosji, która okupowała 80% terytorium I Rzeczypospolitej (w granicach z 1772). Stał się jednym z najwybitniejszych przedstawicieli orientacji proniemieckiej. 10 maja 1916 spotkał się z generał-gubernatorem Hansem von Beselerem, któremu przedłożył projekt powołania niepodległej Polski, ze wschodnią granicą na Dźwinie i Berezynie, z zachowaniem zachodniej granicy Kongresówki z Niemcami z 1815. Był współautorów aktu 5 listopada, mocą którego utworzono Królestwo Polskie. Wszedł do 25-osobowej Tymczasowej Rady Stanu.
W II Rzeczypospolitej poświęcił się działalności publicystycznej, wydając szereg książek, m.in. w 1935 System Polityczny Europy a Polska, która to praca wywołała w 1936 niepokój samego Wiaczesława Mołotowa.
W 1938 wydał książkę Kwestia Czechosłowacji a Racja Stanu Polski, a w czerwcu 1939 Wobec nadchodzącej drugiej wojny światowej, gdzie prognozował izolowaną wojnę Polski z Niemcami i niewykonanie zobowiązań sojuszniczych wobec RP przez Wielką Brytanię i Francję. Książka została pozbawiona debitu w Polsce, a jej nakład skonfiskowany.
W październiku 1939 napisał do władz III Rzeszy Memoriał w sprawie odtworzenia Armii Polskiej i w sprawie nadchodzącej wojny niemiecko-sowieckiej, w którym postulował odtworzenie Wojska Polskiego, które w sojuszu z Wehrmachtem miało wyzwalać narody ZSRR.
20 stycznia 1940 napisał w Warszawie i wystosował Memoriał dla Rządu Niemieckiego w sprawie polityki okupacyjnej w Polsce, w którym protestował przeciwko nazistowskim metodom terroru i oskarżał niemieckie czyny w Polsce. Wyjechał do Berlina i z memoriałem dotarł do Goebbelsa. Jednak został aresztowany przez Gestapo, po czym internowany w sanatorium w Neubabelsbergu. Zwolniono go po klęsce Francji. 6 sierpnia 1940, uzyskał zezwolenie na powrót do Warszawy. Podtrzymywał tam nadal kontakty z władzami okupacyjnymi, wykorzystywał je także do krytyki działań niemieckich wobec Polaków oraz do interwencji, niejednokrotnie skutecznych, w sprawach osób uwięzionych. Jego petycje zostały zignorowane. 10 lipca 1941 ponownie aresztowany przez Gestapo; uwięziony na Pawiaku, gdzie przebywał w więzieniu ponad rok. Został zwolniony w wyniku interwencji Maurycego Stanisława Potockiego 15 sierpnia 1942. Niezrażony, propagował wciąż ideę polsko-niemieckiej współpracy politycznej i wojskowej.
Zmarł w 1953 w Londynie. |
