Wincenty zwany Kadłubkiem, mistrz Wincenty, błogosławiony (po 1150 lub ok. 1[zasłonięte]160-12), kronikarz. Odbył studia na uniwersytecie w Bolonii i Paryżu. Kapelan i kancelista na dworze Kazimierza II Sprawiedliwego, następnie prepozyt kolegiaty w Sandomierzu. 1[zasłonięte]208-12 biskup krakowski, zrzekł się godności biskupiej i resztę życia spędził w klasztorze Cystersów w Jędrzejowie. Beatyfikowany 1764.

Na polecenie Kazimierza II Sprawiedliwego spisał kronikę, składającą się z 4 ksiąg, której data powstania nie jest ustalona. 3 księgi dotyczące najdawniejszych dziejów Polski mają formę dialogu, ostatnia opisuje panowanie Mieszka III Starego i Kazimierza II Sprawiedliwego do 1202. Relacja historyczna przeplatana jest sentencjami, bajkami i przypowieściami umoralniającymi (częściowo wierszem).

Kronika cieszyła się ogromną popularnością, m.in. dzięki walorom literackim. Pierwsze wydanie łacińskie pt. Magistri Vincenti Chronica Polonorum ukazało się 1612, pierwszy przekład polski (A. Józefczyka i M. Studzińskiego) 1862, wydania najnowsze - Mistrza Wincentego Kronika polska (1974), Kronika polska (1992).