PRZEDMOWA.Rozwój wiejskich uniwersytetów ludowych przybiera charakter zjawiska społecznego dużej doniosłości nie tylko w skali potrzeb warstwy chłopskiej, ale i w skali życia całego narodu. Szczególnej wagi nabiera wobec tego troska o treść pracy tych instytucyj. Należy zaś uprzytomnić sobie, że zwykłe metody, stosowane dla pokierowania pracą instytucyj wychowawczych, tutaj nie dadzą się zastosować. Nie można stworzyć szkoły kształcącej kandydatów na nauczycieli uniwersytetów ludowych, nie można ustalić jednego obowiązującego je programu, nie można scentralizować decyzyj w sprawie treści i metod pracy. Uniwersytety ludowe muszą mieć duży zakres autonomii w swojej pracy.
W tych warunkach najdonioślejszym czynnikiem rozwoju i doskonalenia pracy jest wzajemny kontakt osobisty pracowników, dzielenie się doświadczeniami i wymiana myśli. Poważne również znaczenie może mieć kontakt pracowników z ludźmi, którzy mogą dać z siebie coś wartościowego a związani są ideowo z kulturalnym rozwojem, warstwy chłopskiej i z uniwersytetami ludowymi jako czynnikiem tego rozwoju.
Ogólnokrajowe konferencje pracowników wiejskich
uniwersytetów ludowych realizują to zetknięcie się żywych ludzi na tle zbiorowego wysiłku duchowego zmierzającego do podnoszenia wartości ich pracy.
Konferencja w Krzemieńcu, z której sprawozdanie podajemy w tym wydawnictwie, nie jest pierwszą konferencją tego typu. Poprzedziła ją konferencja odbyta w Łowiczu w marcu 1937 r.*). Konferencje te są ze sobą ideowo i genetycznie związane.
Porządek dzienny konferencji krzemienieckiej został ustalony przez Liceum Krzemienieckie w porozumieniu z Wydziałem Oświaty Pozaszkolnej Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego oraz z Zarządem Towarzystwa Wiejskich Uniwersytetów Ludowych (dawniej Towarzystwo „Przodownik Wiejski")- Porządek dzienny zmierzał do tego, aby uczestnicy, wśród których była znaczna liczba ludzi rozpoczynających pracę, rozważyli kilka zagadnień wprowadzających w istotę uniwersytetu ludowego i aby to rozważanie było oparte na materiale możliwie konkretnym.
Zagadnienia skupiały się w trzech ogniskach: I — istota pracy wychowawczej, II — rola absolwentów na wsi i w związku z tym sprawa rekrutacji uczniów i III — rola wychowawcza sztuki w wiejskich uniwersytetach ludowych. W każdym z tych ognisk oprócz pewnych zagadnień podstawowych, z natury rzeczy bardziej ogólnych, przewidziany był temat drugi związany bardziej bezpośrednio z życiem i pracą uniwersytetów ludowych. Jedynie w stosunku do tematu sztuki nie udało się w pełni tych intencyj zrealizować, referent bowiem tematu drugiego, nie znając pracy uniwersytetów ludowych, był zmu-
szony do poruszania się na płaszczyźnie bardziej teoretycznej.
Nie byłoby celowe zajmować się na tym miejscu oceną przebiegu i wyniku konferencji. Uczestnicy dokonali oceny na podstawie osobistych przeżyć, czytelnicy zaś dokonają na podstawie sprawozdania.
Warto jednak stwierdzić że konferencja ujawniła ważne zjawiska społeczne. Uniwersytety ludowe w Polsce, tworzone niezależnie w różnych środowiskach, są zgodne w ogólnej ideowo-wychowawczej postawie. Związane ze społeczno-kulturalnym ruchem chłopskim spełniają w nim własną autonomiczną rolę. Pracują nad kulturalnym pogłębieniem ruchu chłopskiego i nad wiązaniem tego ruchu % życiem i twórczością kulturalną całego narodu. W środowisku pracowników powstała już samowiedza tej własnej autonomicznej roli społecznej.
W konferencji odbytej w Krzemieńcu 6, 7 i 8 października 1933 roku wzięły udział następujące osoby zaproszone przez Liceum Krzemienieckie: Banach Kazimierz (Ró-żyn), Banachowa Janina (Różyn), Baranowska Jadwiga (Warszawa), Bereśniewicz Kazimierz (Michałówka), Białas Franciszek (Bryski), Błażewski Henryk (Lwów), Borkowska-Nelkenowa Irena (Warszawa), Cha-daj Paweł (Sokołówek), Chorąży Jan (Łowicz), Dej worek Bolesław (Gać), Dracz Jan (Ohladów), Fleszar Teofil (Małyńsk), Florko Jan (Michałówka), Gierat Stanisław (Warszawa), Jankowski Bolesław (Równe), Jarosze-wski Ignacy (Lwów), Jurszowa Halina (Michałówka), Ka-rasiówna Janina (Warszawa), Kobyliński Zygmunt (Warszawa), Kochłer Karol (Krzemieniec), Kołaczkowski Stefan (Kraków), Kosidło Włodzimierz (Różyn), Kret Józef (Nierodzim), Lipka Jan (Szyce), Lipkowa Maria (Szyce), Łukaszewiczówna Romualda (Grzęda), Maciszewski Seweryn (Równe), Maj Kazimierz (Warszawa), Marcinkow-
ska Jadwiga (Warszawa), Mierzwińska Zofia (Warszawa), Morawska Zofia (Krzemieniec), Mucha Józef (Lwów), Na-wrocki Tadeusz (Szyce), Niżankowski Tadeusz (Krzemieniec), Obrębski Józef (Warszawa), Olszowski Jan (Grzęda), Ossowski Stanisław (Warszawa), Panasiukowa Maria (Żerna), Paszenda Jan (Dalki), Pawłowski Stefan (Warszawa), Piasecki Dionizy (Krzemieniec), Pieprzni-kówna Józefa (Izdebno), Pleniówna Zofia (Ohładów), Badwan Władysław (Warszawa), Sarzyński Piotr (Głu» chów), Siemieniakówna Aniela (Różyn), Sitkowski Mieczysław (Prudziszcze), Sochorek Edward (Grzęda), So-larzowa Zofia (Gać), Spiradkówna Maria (Sokołówek), Suski Augustyn (Michałówka), Sworowski Feliks (Nie-tążków), Szczepański Stanisław (Krzemieniec), Świetlik Piotr (Gać), Trendota Marian (Głuchów), Trojanowski Kazimierz (Białystok), Tropaczyńska-Ogarkowa Weronika (Grzęda), Tumińska Janina (Krzemieniec), Urbański Kazimierz (Krzemieniec), Więcko Edward (Białokrynica), Wisti Folmer (Warszawa), Zadrożny Mieczysław (Krzemieniec), Załęski Zygmunt (Warszawa), Żelazny Jan (Żerna).
Obradom przewodniczył kurator Liceum Krzemienieckiego — Stefan Czarnocki.
Z ramienia Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego brali udział w konferencji naczelnik Wydziału Oświaty Pozaszkolnej, Antoni Konewka, oraz wizytator Jędrzej Cierniak; z ramienia Ministerstwa Rolnictwa i Reform Rolnych dyrektor Józef Krzyczkowski.
Książka niniejsza zawiera wygłoszone referaty oraz przebieg dyskusji, przy czym większość wypowiedzi podano w tekstach autoryzowanych. Ponadto dołączono wykaz istniejących w Polsce uniwersytetów ludowych (stan na 1 stycznia 1939 roku), informacje o uniwersytetach powstałych lub wznowionych w roku 1937 i 1938; sprawo-
zdania liczbowe z działalności uniwersytetów ludowych za rok szkolny 1937'38, wykaz publikacyj polskich, jakie na temat uniwersytetów ludowych ukazały się do roku 1939, oraz zestawienie okólników i rozporządzeń Ministerstwa W. R. i O. P., regulujących formalno prawne podstawy uniwersytetów ludowych.
Książkę zredagowali; Jędrzej Cierniak, Zofia Mierzwińska i Władysław Radwan.
SPIS TREŚCIStr. PRZEDMOWA............ 5
I. ISTOTA PRACY WYCHOWAWCZEJ W UNIWERSYTECIE LUDOWYM.
Władysław Radwan: Zagadnienie wychowawczego oddziaływania w wiejskim uniwersytecie ludowym ............13
Zofia Solarzowa: Z doświadczeń w wiejskim
uniwersytecie ludowym........25
Dyskusja...........¦ 36
II. ROLA ABSOLWENTÓW UNIWERSYTETÓW LUDOWYCH NA WSI I SPRAWA REKRUTACJI SŁUCHACZY.
Józef Obrębski: /Wychowankowie uniwersytetów ludowych w życiu wsi.......49
Kazimierz Banach: Rekrutacja młodzieży do
wiejskich uniwersytetów ludowych.....91
Dyskusja............96
ni. ROLA WYCHOWAWCZA SZTUKI W UNIWERSYTETACH LUDOWYCH.
Stanisław Ossowski: Rola wychowawcza sztuki 113 Stanisław Szczepański: Sztuka w wychowaniu młodzieży wiejskiej........ 129
Dyskusja............ 140
WIADOMOŚCI OGÓLNE O ISTNIEJĄCYCH W POLSCE
UNIWERSYTETACH LUDOWYCH.....153
WIADOMOŚCI SZCZEGÓŁOWE O NOWOPOWSTAŁYCH LUB WZNOWIONYCH UNIWERSYTETACH LUDOWYCH.
Katolicki Uniwersytet Ludowy w Wą-
chocku............161
Białostocki Uniwersytet Wiejski
w żernie...........163
Uniwersytet Wiejski w Nierocizimiu . 167 Uniwersytet Wiejski Towarzystwa
Szkoły Ludowej w Ohladowie ... 171
Uniwersytet Wiejski w Bryskach . . 177
Katolicki Uniwersytet Ludowy w Pro-
b os zez e wic a ch.........181
Katolicki Uniwersytet Ludowy w Krzy-
żanowicach..........187
Uniwersytet Ludowy w Bolszewie. 191
Uniwersytet Ludowy w Sokołówku
(wznowiony)...........195
WAŻNIEJSZE PUBLIKACJE POLSKIE O UNIWERSYTETACH LUDOWYCH.........197
FORMALNO - PRAWNE PODSTAWY ISTNIENIA UNIWERSYTETÓW LUDOWYCH.......204
SPIS TREŚCI............215
WIELKOŚĆ 21x15CM,MIĘKKA OKŁADKA,LICZY 216 STRON.
STAN :OKŁADKA DB,STRONY SĄ POŻÓŁKŁE,OŁÓWKOWE PODKREŚLENIA W TEKŚCIE,POZA TYM STAN W ŚRODKU DB/DB+.
WYSYŁKA GRATIS NA TERENIE POLSKI / PRZESYŁKA POLECONA EKONOMICZNA + KOPERTA BĄBELKOWA ,W PRZYPADKU PRZESYŁKI POLECONEJ PRIORYTETOWEJ PROSZĘ O DOPŁATĘ W WYSOKOŚCI 3ZŁ.KOSZT PRZESYŁKI ZAGRANICZNEJ ZGODNY Z CENNIKIEM POCZTY POLSKIEJ / . WYDAWNICTWO POMOC OŚWIATOWA WARSZAWA 1939.
INFORMACJE DOTYCZĄCE REALIZACJI AUKCJI,NR KONTA BANKOWEGO ITP.ZNAJDUJĄ SIĘ NA STRONIE "O MNIE" ORAZ DOŁĄCZONE SĄ DO POWIADOMIENIA O WYGRANIU AUKCJI.
PRZED ZŁOŻENIEM OFERTY KUPNA PROSZĘ ZAPOZNAĆ SIĘ Z WARUNKAMI SPRZEDAŻY PRZEDSTAWIONYMI NA STRONIE "O MNIE"
NIE ODWOŁUJĘ OFERT KUPNA!!!
ZOBACZ INNE MOJE AUKCJE
ZOBACZ STRONĘ O MNIE