Fundacje średniowieczne rycerstwa czeskiego

DZIAŁALNOŚĆ FUNDACYJNA MOŻNOWŁADZTWA CZESKIEGO I JEJ UWARUNKOWANIA SPOŁECZNE (XI-XIII WIEK)
MARCIN RAFAŁ PAUK

Książka podejmuje w sposób kompleksowy zagadnienie fundacji możnowładczych na przykładzie średniowiecznych Czech i Moraw. Autor – historyk z Uniwersytetu Warszawskiego – omawia kształtowanie się czeskiej elity władzy we wczesnym średniowieczu, przedstawia nie tylko struktury społeczne i zawodowe, ale także istotne dla tej tematyki pierwiastki ideowe oraz mechanizmy ich przekazu. Publikacja zaopatrzona jest w obszerne, przejrzyste tabele z zestawieniami możnowładców, fundacji i tyczących ich wzmianek źródłowych, a także ilustracje i mapy. Na końcu książki zebrana została licząca ponad 350 pozycji bibliografia prac polsko- i obcojęzycznych, a także streszczenie w języku niemieckim.

Okładka twarda • format B5 • ss. 280+4 nlb (ilustracje)

• 2000

Spis treści:

Wstęp •

I. Ogólna charakterystyka procesu rozwoju średniowiecznej elity możnowładczej na ziemiach czeskich do początku XIV stulecia

• 1. Geneza i pozycja społeczna świeckiej elity możnowładztwa wczesnego średniowiecza (X-XII wiek) • 2. Przemiany elity politycznej na tle przeobrażeń społeczno-gospodarczych XIII stulecia •

II. Najstarsza działalność fundacyjna możnowładztwa czeskiego do schyłku XII stulecia

• 1. Wiejskie kościoły prywatne • 2. Najdawniejsze donacje możnowładcze na rzecz klasztorów i kapituł •

III. Działalność fundacyjna wielkich rodów możnowładczych (schyłek XII-XIII wiek)

• 1. Wilhelm z Pulina i klasztor w Kounicach • 2. Fundacja premonstratenska Jerzego z Milevska • 3. Fundacje rodu Milhostowiców • 4. Działalność fundacyjna rodu Hrabiszyców • 5. Fundacje Hroznaty z Tepli • 6. Fundacja klasztoru premonstratensów w Zabrdovicach • 7. Fundacja klasztoru cysterek w Oslavanach • 8. Dwie fundacje premonstratenskie na południowo-zachodnich Morawach (Knĕžice i Nova Řiše) • 9. Fundacja doubravnicka panów z Medlova • 10. Fundacje klasztorne panów z Polnej, Křižanova, Obřan oraz Ronowców z Lichtenburka • 11. Ród Baworowiców i komandoria joannitów w Strakonicach • 12. Fundacje joannickie rodu Markwardiców • 13. Fundacje klasztorne rodu Witkowców • 14. Fundacja klasztoru magdalenitek w Dobřanach • 15. XIII-wieczne fundacje klasztorów augustianów-eremitów • 16. Henryk z Lipy i klasztor Aula Sancte Marie w Starym Brnie •

IV. Działalność fundacyjna możnowładztwa czeskiego jako zjawisko społeczne – próba syntetycznego ujęcia problematyki

• 1. Ogólna dynamika procesów fundacyjnych w Czechach i na Morawach do początku XIV wieku • 2. Periodyzacja działalności fundacyjnej możnowładztwa czeskiego • 3. Lokalizacja fundacji możnowładczych • 4. Motywy i cele fundacji możnowładczych • 5. Geneza i funkcjonowanie możnowładczego prawa patronatu nad instytucjami duchownymi na ziemiach czeskich

• Aneks • Wykaz skrótów • Bibliografia • Zusammenfassung.