Podstawową przesłankę podjęcia prezentowanego problemu badawczego stanowi chęć uzupełnienia i wzbogacenia dyskusji toczącej się nad kwestią przystąpienia Polski do strefy euro. Cechą tej toczącej się w Polsce dyskusji jest wyraźna koncentracja uwagi na zagadnieniach makroekonomicznych. Jest to zrozumiałe i uzasadnione. Mniej zrozumiały i mało uzasadniony wydaje się jednak być praktyczny brak refleksji i pogłębionych badań na temat mikroekonomicznych uwarunkowań procesu integracji walutowej, a przecież przystąpienie Polski do strefy euro będzie oznaczało dla polskich przedsiębiorstw zmianę niektórych uwarunkowań i czynników rozwoju. Wprowadzenie wspólnej waluty zmieni perspektywę i strategię działania krajowych przedsiębiorstw. W związku z tym, głównym celem badania była ocena prawdopodobnego wpływu przyjęcia przez Polskę wspólnej waluty euro na międzynarodową konkurencyjność i internacjonalizację polskich przedsiębiorstw. Badanie obejmowało przegląd literatury teoretycznej oraz badania empiryczne. Badania empiryczne zostały przeprowadzone w formie bezpośrednich wywiadów z przedstawicielami 230 przedsiębiorstw z całej Polski.
Autorzy badania zdają sobie sprawę z tego, że postrzeganie przyszłego świata gospodarczego przez menedżerów jest obciążone licznymi ograniczeniami i nie wnioskują o to, aby absolutyzować wyniki przeprowadzonych poszukiwań. Prezentowane wyniki mogą być wartościowym uzupełnieniem prac badawczych przyjmujących całkowicie odmienną perspektywę.
Spis treści:
Wstęp
Marian Gorynia, Barbara Jankowska, Maciej Pietrzykowski
CZĘŚĆ I. CZĘŚĆ TEORETYCZNO-KONCEPCYJNA
Rozdział 1. Bazowe koncepcje konkurencyjności przedsiębiorstwa
Marian Gorynia, Barbara Jankowska, Piotr Tarka
1.1. Konkurencja jako pojęcie pierwotne dla konkurencyjności
1.2. Istota konkurencyjności
1.3. Definicje konkurencyjności przedsiębiorstwa
1.4. Klasyfikacje konkurencyjności przedsiębiorstwa
1.5. Wymiary konkurencyjności przedsiębiorstwa – próba konceptualizacji i operacjonalizacji
1.5.1. Pozycja konkurencyjna
1.5.2. Potencjał konkurencyjny
1.5.3. Strategia konkurowania
1.5.4. Przewaga konkurencyjna
1.6. Konkurencyjność międzynarodowa a internacjonalizacja przedsiębiorstwa
Rozdział 2. Główne koncepcje internacjonalizacji przedsiębiorstwa
Marian Gorynia, Barbara Jankowska
2.1. Modele internacjonalizacji
2.1.1. Model sekwencyjny (konwencjonalny, tradycyjny, ewolucyjny)
2.1.2. Internacjonalizacja niekonwencjonalna, internacjonalizacja symultaniczna
1.3. Internacjonalizacja w ujęciu podejścia sieciowego
2.2. Pomiar internacjonalizacji
Rozdział 3. Unia walutowa i monetarna oraz funkcjonowanie strefy euro jako systemowe uwarunkowania konkurencyjności przedsiębiorstwa
Marlena Dzikowska, Maciej Pietrzykowski
3.1. Teoretyczne podstawy funkcjonowania Unii Gospodarczo-Walutowej
3.1.1. Unia monetarna jako forma międzynarodowej integracji gospodarczej
3.1.2. Teoria optymalnego obszaru walutowego
3.1.3. Proces budowy i zasady funkcjonowania unii monetarnej w krajach członkowskich UE
3.2. Funkcjonowanie Unii Gospodarczo-Walutowej i pozycja Polski
3.2.1. Różnice w poziomie rozwoju gospodarczego
3.2.2. Konwergencja nominalna, realna i prawna
3.2.3. Mobilność czynników wytwórczych, elastyczność rynku pracy
3.2.4. Otwartość gospodarek
3.2.5. Dywersyfikacja produkcji i poziom wymiany wewnątrzgałęziowej
3.2.6. Synchronizacja cyklów koniunkturalnych
3.2.7. Problem szoków asymetrycznych
3.2.8. Polityka monetarna i fiskalna w warunkach unii monetarnej
3.3. Strefa euro jako optymalny obszar walutowy
Rozdział 4. Schemat analityczny wpływu przystąpienia Polski do strefy euro na międzynarodową konkurencyjność i internacjonalizację polskich przedsiębiorstw
Marian Gorynia, Barbara Jankowska
4.1. Schemat analityczny jako narzędzie badawcze
4.2. Schemat analityczny wpływu wprowadzenia euro na konkurencyjność i internacjonalizację polskich przedsiębiorstw
4.3. Wejście Polski do strefy euro – implikacje dla międzynarodowej konkurencyjności i internacjonalizacji polskich przedsiębiorstw – ujęcie dedukcyjno-literaturowe
4.4. Wpływ przystąpienia Polski do strefy euro na międzynarodową konkurencyjność i internacjonalizację polskich przedsiębiorstw – badania eksploracyjne
Marian Gorynia, Barbara Jankowska, Maciej Pietrzykowski, Piotr Tarka
4.4.1. Metodologia, założenia, charakterystyka i metoda analizy danych
4.4.2. Charakterystyka próby objętej badaniem
4.4.3. Wpływ przystąpienia Polski do strefy euro na potencjał konkurencyjny polskich przedsiębiorstw
4.4.4. Wpływ przystąpienia Polski do strefy euro na strategię konkurowania polskich przedsiębiorstw
4.4.5. Wpływ przystąpienia Polski do strefy euro na pozycję konkurencyjną polskich przedsiębiorstw
4.4.6. Wpływ przystąpienia Polski do strefy euro na internacjonalizację polskich przedsiębiorstw
4.5. Wejście do strefy euro a konkurencyjność i internacjonalizacja polskich przedsiębiorstw – dotychczasowy stan wiedzy a wyniki badań eksploracyjnych – próba konfrontacji
CZĘŚĆ II. CZĘŚĆ EMPIRYCZNA
Rozdział 1. Metodologia badania
Piotr Tarka
1.1. Proces doboru próby
1.2. Charakterystyka i założenia badania
1.3. Kryteria operacyjne badań (prace koordynatorów i ankieterów w ujęciu przestrzennym)
1.4. Założone kryteria i metody analizy danych
Rozdział 2. Wyniki badań empirycznych
Marlena Dzikowska, Marian Gorynia, Barbara Jankowska, Maciej Pietrzykowski, Piotr Tarka
2.1. Charakterystyka próby objętej badaniem
2.2. Korzyści i zagrożenia związane z przystąpieniem Polski do strefy euro
2.3. Wejście Polski do strefy euro a międzynarodowa konkurencyjność badanych firm
2.4. Wejście Polski do strefy euro a umiędzynarodowienie firmy
2.5. Eurosceptycy, Euroobojętni i Euroentuzjaści – uczestnicy badania
2.6. Podsumowanie wyników badań
CZĘŚĆ III. CZĘŚĆ NORMATYWNA
Rozdział 1. Uwagi wprowadzające
Marian Gorynia
Rozdział 2. Rekomendacje dla przedsiębiorstw
Marlena Dzikowska, Marian Gorynia, Barbara Jankowska
2.1. Rekomendacje ogólne
2.2. Rekomendacje szczegółowe
Rozdział 3. Zalecenia dla samorządu gospodarczego
Marian Gorynia, Barbara Jankowska
3.1. Samorząd gospodarczy jako instytucja gospodarki rynkowej
3.2. Formy samorządu gospodarczego i jego rola w podwyższaniu konkurencyjności
Rozdział 4. Implikacje dla polityki gospodarczej
Marian Gorynia, Barbara Jankowska, Maciej Pietrzykowski
4.1. Rekomendacje ogólne
4.2. Rekomendacje specyficzne związane z wprowadzeniem euro
Rozdział 5. Kierunki dalszych badań
Marian Gorynia
Bibliografia
Kwestionariusz ankiety
Spis rysunków
Spis tabel
Spis wykresów