Edukacja Nauczycielska Polonisty

Wartościowanie a edukacja polonistyczna

red. Anna Janus-Sitarz

Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków 2008

385 s. : il. ; 21 cm 

oprawa miękka

NOWA

Podjęte w kolejnym tomie z serii "Edukacja nauczycielska polonisty" zagadnienia wpisują się w nurt refleksji

na temat odpowiedzialności nauczyciela przygotowującego młodych ludzi do wyboru wartości.

Zamieszczone w książce teksty metodyków, psychologów i znawców literatury są dowodem poszukiwań odpowiedzi na pytania,

w jakim kierunku zmienia się kanon lekturowy;

w jakim stopniu edukacja polonistyczna na wpływ na kształtowane świata wartości uczniów

 i jak przywrócić wiarę poloniście, że wychowywanie młodych ludzi przez literaturę i dla literatury wciąż na sens.

Problematyka tomu obejmuje etykę odbioru dzieła, poszukiwanie prawdy tekstu, kształcenie umiejętności wartościowania,

aspekty aksjologiczne kształcenia językowego i wartościowanie pracy nauczyciela.

Spis treści:

WSTĘP

Uwierzyć w potęgę wartości [Anna Janus-Sitarz]

ZMIANY WARTOŚCIOWANIA LITERATURY

1. O wartościowaniu literatury w szkole - spontanicznym i refleksyjnym Stanisław Bortkowski
Punkt wyjścia - gęby profesorów Pimki i Bladaczki
Uczniowie wartościują ostro
Pisarze i krytyki także obrażają pisarzy (i wielbią ich)
Punkt dojścia - odsłońmy się!

2. Stałość i zmiana - o kłopotach z wartościowaniem szkolnej lektury w dobie płynnej nowoczesności

Marta Rusek
Tłumaczenie się z tytułu: Niezmienne pytania

Wartościowanie w czasach płynnej nowoczesności i metakultury

Kryteria wartościowania
Paradoksy kanonu: Kanon szkolny wśród innych kanonów

Od Mickiewicza do Nałkowskiej. Centrum kanonu i sfera wymiany

Zamknięta lista i wielcy nieobecni; Kanon szkolny i kanon osobisty. Refleksje końcowe
Od Arbitralności do Zainteresowań. O wolności rekomendacji i wielości kulturowych rozpoznań
Literatura zamieszkała w pustce? O akcie czytania

3. Odpowiedź na ankietę: Pisarze polscy XX wieku - przecenieni, niedocenieni

Wojciech Ligęza; Stanisław Gawliński; Agnieszka Fulińska; Maciej Urbanowski; Krzysztof Biedrzycki

ETYKA ODBIOORU DZIEŁA

1. Wartościowanie świata i literatury przez gimnazjalistów (refleksje polonistki)

Wioletta Stachura
Zmiany w postawach uczniów; Klęska lektury

2. Nauczanie literatury w „czasie marnym”, czyli jak kształcić wrażliwość aksjologiczną wobec tekstu kultury

Anna Janus-Sitarz
Wrażliwi - niewrażliwi?
Nauczanie literatury w „czasie marnym”
 „Zdążyć przed Panem Bogiem” - to też moja historia
Ku aksjologii wrażliwości
O lekturach stawiających pytania
Nie pozostawać głodnym w bibliotece Babel, czyli nowa literatura w nowej rzeczywistości

3. Ku etyce odczytania tekstu. Wartość. Literatura. Dialog

Anna Włodarczyk
Postmodernizm: projekt etyki współczesnej
Nauczyciel i uczeń na drodze do etyki odczytania tekstu
 „Zwrot etyczny”  w interpretacji tekstu literackiego
 „Malowany ptak” Jerzego Kosińskiego - próba wartościowania
Projekty lekcji z „Malowanym ptakiem” Jerzego Kosińskiego

WARTOŚCIOWANIE W DZIELE

1. O rozpoznawaniu i urzeczywistnianiu wartości w poezji współczesnej. Pytania o wartości w szkolnej polonistyce

Anna Pilch
Wartości fundamentalne
Pytania o wartości
Zobaczyć wartość - zobaczyć nicość
Ład - cel - sens: miłość do świata (jako wartość)
Podpowiedzi lekturowe

2. Moralność, moralizatorstwo i „moralna iluminacja”

Joanna Robot
Między „sztuką dla sztuki” a moralna iluminacją
 „Podła, mała starucha” i „gigantyczny” bohater
Raskolnikow uderza siekierą
Moralność, moralizatorstwo i ułudy demokracji

3. W poszukiwaniu prawdy tekstu (o próbach nie tylko szkolnych)

Witold Bobiński

 „Cóż to jest prawda?”
Prawda tekstu w ujęciu korespondencyjnej teorii prawdy
Wariant 1, czyli jaka jest „prawda”, każdy widzi
Wariant 2, czyli „odmiany prawdy” w literaturze
Czy prawdą jest to, co wyinterpretowane?
O interpretacji - pragmatycznie
Pośród prawd tekstu, czyli praktyka szkolnej interpretacji

4. Wartościowanie poza kontrolą, czyli pamflet na najnowszą sztukę plastyczną

Stanisław Bortnowski
Suszarka do butelek jako uniwersum
Klepki parkietowe posypane solą
Inna estetyka, a może poza estetyką?
Kierunki ucieczki
Nadużycia interpretacyjne
Etyka w najwyższej poniewierce

WARTOŚCIOWANIE W KSZTAŁCENIU JĘZYKOWYM

1. Różne aspekty mówienia o wartościach i wartościowania w ramach kształcenia językowego w szkole

Jadwiga Kowalkowska
Co sądzi o wartościach młodzież?
Problematyka wartości w kontekście szkolnej edukacji językowej: Osaczenie aksjologiczne edukacji szkolnej
Wartości nazywane, uznawane, praktykowane
Aksjologiczne nasycenie kształcenia językowego
Wartościowanie w edukacji zanurzonej w języku
Praktykowanie wartości w ramach kształcenia językowego:

Co dotąd powiedziano o wartościach oraz jak należy o nich mówić na lekcjach języka polskiego
W stronę etyki
Aspekt aksjologiczny rozwijania sprawności językowych
Podstawy kształcenia językowego z perspektywy wartości
Płaszczyzny odniesienia wartości i antywartości

2. Kiedy ocenia uczeń - i kształcenie uczniowskich umiejętności oceniania i wartościowania

Ewa Horwath, Ewa Nowak
Uczeń oceniany i uczeń oceniający
Język jako narzędzie oceny
Metody nauczania doskonalące umiejętność oceniania i wartościowania

WARTOŚCIOWANIE PRACY UCZNIA

1. Wartościowanie i ocenianie uczniowskich tekstów o tekście - rozważania i refleksje

Jadwiga Kowalikowa
Uściślenia terminologiczne
Dorobek metodyki nauczania języka polskiego a współczesne wyzwania edukacyjne
Wokół wypracowań uczniowskich jako tekstów o tekście
Przyczyny trudności w wartościowaniu i ocenianiu uczniowskich tekstów o tekście
Wartościowanie i ocenianie prac pisemnych związanych z lekturami w kontekście cieni i blasków współczesnej edukacji
Aksjologiczne konteksty nowej matury

2. Szkolna sztuka pisania
Przyczynek terminologiczny do „szkolnej sztuki pisania”
Język, poprawność językowa, sprawność języka w praktyce szkolnej
Wielokompetentność szkolnej sztuki pisania

3. Dydaktyczny i wartościujący wymiar kwalifikacji składników wypracowań szkolnych

Maria Madejowa
Przypomnienie zamiast wstępu
Kontrola wypracowań i ocenianie stanowią wartość
Zapowiedź metody postępowania dydaktycznego
Części wypracowania
Propozycje metody sprawdzania i oceniania wypracowań
Schemat składników wypracowań , które podlegają ocenie
Niedostatki językowe a obiektywne normy
Klasyfikacja niedostatków językowych w wypracowaniach

WIEDZA PEDAGOGICZNO-PSYCHOLOGICZNA W PRZYGOTOWANIU UCZNIA DO WYBORU WARTOŚCI

1.     Rozwój moralny dziecka. Od kontroli do samokontroli

Patrycja Huget
Społeczna relacja rozwoju
Rozwój moralny a sposoby dyscyplinowania dzieci
Przyswajanie reguł społecznych
Rozwój rozumowania moralnego

2.     Istota zaufania w sytuacji wychowawczej

Agnieszka Guzik
Zaufanie i sytuacja wychowawcza - uwagi wstępne
Zewnętrzna przestrzeń i czas społeczny sytuacji wychowawczej
Wewnętrzna przestrzeń określająca sytuacje wychowawczą

Zapraszam również na inne moje Aukcje!!!