Książka W kręgu psychologii społecznej dedykowana profesorowi Januszowi Grzelakowi, jednemu z najwybitniejszych polskich psychologów społecznych, została napisana przez Jego uczniów i współpracowników. Podejmuje zagadnienia trwale obecne w dorobku Profesora: orientacje społeczne i orientacje kontroli, uprzedzenia i relacje grupowe, zachowania grupowe i zachowania społeczne oraz zjawiska makrospołeczne.
"Całą książkę uważam za przedsięwzięcie nadzwyczaj udane. Jest bardzo wartościowa merytorycznie, większość rozdziałów może być też wykorzystywana w dydaktyce".
(z recenzji prof. Dariusza Dolińskiego)
"Wszystkie [rozdziały] nawiązują do aktualnego stanu piśmiennictwa światowego, a większość prac prezentuje oryginalne i ciekawe badania empiryczne. Część tych badań można potraktować jako swoistą diagnozę zachowań społecznych Polaków i jako takie mogą być one interesującą lekturą nie tylko dla psychologów".
(z recenzji prof. Tytusa Sosnowskiego)
Spis treści
Wprowadzenie Joanna Czarnota-Bojarska, Irena Zinserling . . . . . . . . . . . . 7
Życiorys Profesora Janusza Grzelaka Zuzanna Toeplitz . . . . . . . . . . . . . . . 13
CZĘŚĆ 1. ORIENTACJE SPOŁECZNE I ORIENTACJE KONTROLI
A zaczęło się to osiemdziesiąt lat temu... Stanisław Mika . . . . . . . . . . . . . . 21
Uwarunkowania orientacji kontroli. 15 lat badań Inwentarzem Upodobań
i Opinii (IUiO) Irena Zinserling, Mikołaj Winiewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Poziom orientacji kooperacyjnej a percepcja mimicznych ekspresji emocji
mieszanych oraz postrzeganie osób prezentujących różne wyrazy twarzy
Joanna Lewczuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
CZĘŚĆ 2. UPRZEDZENIA I RELACJE GRUPOWE
Psychologia kontroli a psychologia władzy: wzajemne relacje i możliwe
obszary inspiracji Mirosław Kofta, Marcin Bukowski . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
Kto pomoże obcym? Wysoki status i silna identyfikacja z własną grupą
jako ograniczenia zdolności do przyjmowania perspektywy grupy obcej
Michał Bilewicz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
O związkach różnych form myślenia spiskowego z uprzedzeniami wobec
obcych Monika Grzesiak-Feldman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115
Stereotypy a strategie w dylematach społecznych Janina Pietrzak, Mikołaj
Winiewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127
CZĘŚĆ 3. ZACHOWANIA GRUPOWE
Zachowania obywatelskie w organizacji – próba konstrukcji narzędzia
pomiaru Joanna Czarnota-Bojarska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145
Wypalenie zawodowe w zawodach zaufania społecznego Małgorzata
Toeplitz-Winiewska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158
SPIS TREŚCISPIS TREŚCI
W kierunku stabilnej kooperacji. Proces tworzenia wspólnej rzeczywistości
i kontekst środowiskowy w dylemacie ograniczonych zasobów
Łukasz Jochemczyk, Anna Wieczorek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172
CZĘŚĆ 4. ZACHOWANIA SPOŁECZNE
O prawdziwej roli zaufania w motywowaniu ludzi do aktywności spo-
łecznej Maria Lewicka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
O ograniczaniu powszechności zjawiska projekcji Ja: rola dostępności
standardów poza-Ja Anna Szuster, Dorota Rutkowska . . . . . . . . . . . . . . . . . 207
Cyberprzemoc – o starym zjawisku agresji w nowoczesnej przestrzeni
internetu Julia Barlińska, Anna Szuster . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222
CZĘŚĆ 5. ZJAWISKA MAKROSPOŁECZNE
Zawiedzione zaufanie i deficyt pozytywnych doświadczeń a negatywna
wizja świata społecznego Krystyna Skarżyńska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239
Miękkie kapitały a dobrobyt materialny – wyzwania dla Polski Janusz
Czapiński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 253
Sposoby naukowego i potocznego definiowania biedy a rozumienie zjawisk
z nią związanych Agnieszka Kalbarczyk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 286