Akcja na areszt Urzędu Bezpieczeństwa w Brzozowie 13 grudnia 1944 roku. Wkraczająca w lipcu 1944 r. na tereny wschodnich województw obecnej Polski Armia Czerwona przynosiła zamiast wyzwolenia nową, tym razem sowiecką okupację kraju.

Niemal nazajutrz po ucieczce Niemców rozpoczęło się przy wsparciu Sowietów instalowanie w terenie instytucji komunistycznej władzy. Władza ta – pochodząca z obcego nadania – mogła zmusić do posłuszeństwa niechętne jej społeczeństwo tylko poprzez terror. Dlatego równolegle z jej agendami pospiesznie rozbudowywano aparat represji.

W pierwszym okresie składały się nań urzędy bezpieczeństwa publicznego i liczne służy sowieckie – komendy wojenne, NKWD i operacyjne grupy Kontrwywiadu Wojskowego „Smiersz”.