Do roku 600 doktryna chrześcijańska wypracowała to, co Jaroslav Pelikan określa terminem „ortodoksyjny konsensus”, czyli podstawę rozwoju doktryny. Począwszy od „chrześcijańskiej deklaracji niezależności od judaizmu”, lata 100–600 były okresem wielkiego fermentu i witalności, w którym z gąszczu wierzeń i nauk wyłoniły się fundamentalne dogmaty chrześcijańskie.
Niniejsza książka jest historią tych burzliwych czasów decydujących o kształcie doktryny chrześcijańskiej. Autor skupia się na subtelnym związku między tym, w co wierzyli wierni, tym, co przekazywali nauczyciele – ortodoksyjni i heretyccy – oraz tym, co wyznawał Kościół jako akt wiary w pierwszych sześciu stuleciach rozwoju. Tworząc swoje dzieło, oprócz zwyczajowo przywoływanych materiałów polemicznych, apologetycznych, systematycznych czy spekulatywnych, Pelikan wykorzystał także źródła egzegetyczne i liturgiczne.
Praca ta jest godnym uwagi początkiem ważnego przedsięwzięcia. Autor zgłębia i ocenia fakty oraz oddziela je od fikcji, przyjmując naszą perspektywę jako spadkobierców wspaniałej tradycji, z której możemy czerpać wiedzę pomocną w rozwiązywaniu problemów dzisiejszych czasów. Książka stanowi wkład w odnowę chrześcijaństwa we wszystkich jego aspektach.
John Macquarrie, „New York Times Book Review”
Godne uwagi wydarzenie w życiu współczesnego Kościoła i powód do radości! Cudownie napisana książka, klarowna i nowatorska. Błyskotliwe ujęcie tematu oraz wyczerpujący dobór źródeł i materiałów.
David Larrimore Holland, „Christian Century”
Cykl Tradycja chrześcijańska. Historia rozwoju doktryny:
- Powstanie wspólnej tradycji (100–600)
- Duch wschodniego chrześcijaństwa (600–1700)
- Rozwój teologii średniowiecznej (600–1300)
- Reformacja Kościoła i dogmatów (1300–1700)
- Doktryna chrześcijańska a kultura nowożytna (od 1700 roku)
