Tożsamość i przynależność. O współczesnych przemianach identyfikacji kulturowych w Polsce i w Europie
Kempny Marian, Woroniecka Grażyna, Załęcki Paweł

Rok wydania: 2008
Nr wydania: I
Liczba stron: 222

____________________________________________________________________________________-

OPIS

Kilkadziesiąt ostatnich lat ukazuje nam niezwykłą dynamikę przemian systemów społeczno-kulturowych świata kręgu euroamerykańskiego (choć przecież pamiętać należy, iż różnorodne zmiany współczesnego świata wykraczają ową kulturowo-geograficzną przestrzeń). Rzecz jasna zmiany te dotyczą w pierwszym rzędzie w sposób najbardziej widoczny i najłatwiej obserwowalny różnorodnych przemian ładu polityczno-ekonomicznego. W wielu przypadkach mówić możemy o poszerzaniu się wolności obywatelskich, a ogólniej, wolności jednostkowych związanych z samostanowieniem. Sytuacja ta dotyczy również i grup społecznych. Jeszcze do niedawna w bliskim nam kręgu kulturowym zasadnicze zręby mechanizmów współdecydujących o naszych tożsamościach (jednostkowych, społecznych, jak i kulturowych) oraz współdefiniujących naszą przynależność zbiorową w sensie ogólniejszym opierały się na wielu istotnych rozstrzygnięciach związanych z religijnym wymiarem kultury. Religia funkcjonująca i jako swoistego rodzaju ideologia poznawcza w jej tradycyjnym, społecznym umocowaniu wyposażona była w moc silnego dookreślania tego, kim jesteśmy - dla siebie i dla innych (zarówno tych bliskich, jak i „innych" czy „obcych"). We współczesnym jednak świecie, na wielu jego obszarach, religia tracić zaczęła na znaczeniu w sposób, w jaki określały to tradycyjnie uprawiane nauki społeczne. Zmienia się w jakimś sensie jej miejsce w kulturze, a jej moc oddziaływania i opisywania świata słabnie w wyraźnych kontekstach zbiorowych, przenosząc się do kontekstów bardziej zindywidualizowanych, sprywatyzowanych.

SPIS TREŚCI

Grażyna Woroniecka, Paweł Załęcki, Wprowadzenie

część pierwsza
Emigracja, imigracja i tożsamość

Ewa Nowicka, Powrót do domu czy emigracja? Co się dzieje z tożsamością? /17

Tomasz Marciniak, Ormianie. „Polskiepokolenie 1,5" /41

Renata Włoch, „Laicite' nie podlega negocjacjom"? Republikański model integracji muzułmańskich imigrantów we Francji /51

część druga
Dylematy identyfikacji etnicznych i narodowych

Ewa Michna, Pomiędzy tradycją a współczesnością. Ewolucja konstruktów tożsamościowych karpatorusińskich liderów etnicznych /69

Cezary Obracht-Prondzyński, „Nie ma Kaszub bez Polonii"? Dylematy tożsamościowe Kaszubów /81
Monika Mazurek, Tożsamość przestrzenna jako wyznacznik zakorzenienia wśród mieszkańców współczesnych Kaszub /97

Jerzy Kuniewski, Kobieta z Kaszub wobec akcesji Polski do Unii Europejskiej /109

Izabella Bukraba-Rylska, „Chłop potęgą jest... "i trendy, czyli o niejawnej tożsamości Polaków /123

Lucyna Stetkiewicz, Muzyka a tożsamość narodowa. Niewdzięczny przypadek Ryszarda Wagnera i jego tetralogii o Nibelungacb /137

część trzecia
Jaźń, płeć, rynek i konwencja. Między odniesieniem normatywnym a porównawczym

Anna Horolets, Powaga i tożsamość /157

Bogna Dowgialło, Moda a tożsamość /173

Marcin Jewdokimow, Mieszkanie jako propozycja tożsamościowa (do kupienia). Nowe aspekty polskiej kultury mieszkaniowej /183

Małgorzata Bieńkowska-Ptasznik, Problem tożsamości płci w świetle badań nad transseksualizmem /195

bibliografia 205