The Suffering to wyjątkowo brutalna gra akcji, w której głównego bohatera obserwujemy z perspektywy trzeciej osoby. Produkt ten łączy w sobie elementy klasycznego survival horroru (Resident Evil) z typowymi dla współczesnych zręcznościówek efektownymi pojedynkami.
W grze wcielamy się w postać osobnika o imieniu Torque, osadzonego w zakładzie penitencjarnym Abbott. Główny (anty)bohater trafia tam w celu wykonania na nim wyroku śmierci za zamordowanie swojej żony oraz dzieci. Torque wydarzeń tych jednak dokładnie nie pamięta, gracz więc tak naprawdę nie wie, czy ma do czynienia z bezlitosnym mordercą czy może niesłużnie oskarżonym człowiekiem. Do wspomnianej egzekucji nigdy jednak nie dochodzi, do kompleksu więziennego przedostają się bowiem przerażające stwory, które bez większych problemów zaczynają przejmować nad nim kontrolę. Torque podejmuje próbę ucieczki, zdając sobie sprawę z tego, iż będzie musiał stawić czoła wspomnianym bestiom.
Przygotowana przez producentów gry kampania singleplayer składa się z dziewięciu rozbudowanych poziomów. Torque zwiedza zarówno kolejne pomieszczenia kompleksu więziennego, jak i otaczające go tereny. Warto dodać, iż otoczenie w niektórych miejscach bywa interaktywne (narzędzia tortur itp.). Główny bohater korzysta z całego arsenału broni, w tym pistoletów, karabinów maszynowych czy miotaczy ognia. Odrębna kategorię stanowi widoczny na ekranie pasek furii. Po jego napełnieniu Torque może przemienić się w ogromną bestię, dzięki czemu skutecznie poradzi sobie z okolicznymi oponentami. Kolejny ciekawy element gry to dość nietypowy bestiariusz. Niektóre potwory preferują starcia wręcz, inne próbują atakować z dystansu. W kilku miejscach należy również pokonać wyjątkowo silnych bossów.
Zabawa w pewnym stopniu może przebiegać w nieliniowy sposób. Jest to uzależnione od postępowania głównego bohatera. The Suffering posiada trzy różne zakończenia. Oprawa wizualna gry została zaprezentowana w mrocznych barwach, tak aby zapewnić odpowiedni nastrój grozy. Wersja na Xbox prezentuje się nieco ładniej od edycji na PS2. Poprawiono jakość niektórych tekstur a także zwiększono ogólną płynność rozgrywki.