Zbigniew Libera

The gay, innocent and heartless. (It is only the gay and innocent and heartless who can fly).

Warszawa, 2008, Fundacja Profile, wyd. 1

Str.: (bez paginacji), około 300, Fotografie kolorowe, okładka miękka, 22 cm.

Książka nowa. BDB+

Męskie ciało, o czym współcześnie często zapominamy, było dla starożytnych obrazem ideału, materializacją pojęcia piękna. To właśnie męskie akty tworzyli w większości ówcześni artyści, upatrując się w nim harmonii, ale i siły. Siła ta sprawiła, że potrzebne były atrybuty by ją podkreślić, tak więc później pięknemu męskiemu ciała przypasano szablę i pojęcia takie, jak honor, odwaga, bohaterstwo. Następnie historia nie była już tak szlachetna, mężczyźnie wsadzono ciężką broń do ręki i kazano zabijać, na początku w imię trudno określonego „czegoś”, potem tak po prostu…

Zbigniew Libera nazywany jest ojcem polskiej sztuki krytycznej. Od początku swojej twórczości, obnażał mechanizmy rządzące rzeczywistością społeczną współczesnych mu czasów, działając jakby na marginesie zastanego porządku. Prace prezentowane obecnie w Muzeum Narodowym wpisują się w grupę dzieł poświęconych tematowi płci, konstruowaniu jej obrazu, towarzyszących temu stereotypów związanych z jej funkcjonowaniem na co dzień, w swoistym zapisywaniu jej przez kulturę na człowieku. Praca ta stanowi więc także spojrzenie na utwierdzone przez tradycję marzenia o „byciu mężczyzną”, ich dziwne dziecięco-dorosłe formy oraz ich swoistą inkorporację w życie każdego człowieka. Do podobnej tematyki Libera odnosił się już wielokrotnie, chociażby w pracach takich, jak Urządzenia korekcyjne czy Jak tresuje się dziewczynki. Artysta poruszał również często w swojej twórczości problem wojny i jej medialnych obrazów, które to pojawiały się w realizacjach Pozytywy, Erocia czy Lego. Obóz koncentracyjny. Izabela Kowalczyk odczytuje te prace w kontekście kultury „męsko-wojennej” , jak zaznacza:  „(…) wdrażanej poprzez dziecięce zabawy, gdzie przemoc łączy się z seksualnym upokorzeniem.” (2)  W prezentowanych w MNK pracach mamy do czynienia z przecięciem się w pewnym stopniu właśnie tych dwóch obszarów zainteresowań Libery – tożsamości płci oraz wojny i walki, jako jednego ze sposobów jej określania.