Punktem wyjścia każdej teorii jest prosty pomysł. U Wiesława Gumuły jest to idea, że w toku każdego biegnącego pewnym prawidłowym torem procesu pojawiają się anomalie, "osobliwości" - będące zalążkiem procesów nowego rodzaju.
Zmieniają one kierunek zdarzeń, a z czasem i same prawidłowości, zastępując je nowymi. Mechanizm ten stoi za nieustanną emergencją dziejową, pojawieniem się nowych zdarzeń i nowych "praw" czy inaczej - stawaniem się społeczeństwa. Książka pozwala zobaczyć polskie losy od połowy lat siedemdziesiątych w nowym świetle.
Autor doskonale panuje nad materiałem historycznym, a obok bogactwa historiografii dostarcza narzędzi porządkujących, które pozwalają lepiej dostrzec logikę zdarzeń.
Teoria osobliwości społecznych Wiesława Gumuły z pewnością zainteresuje socjologów, politologów, ekonomistów zajmujących się problematyką transformacji. Ma szansę wywołać także szerszą debatę publiczną.
Spis treści:
ROZDZIAŁ I CO JEST NIEZWYKŁEGO W TRANSFORMACJI USTROJÓW SPOŁECZNYCH? 1. Teoria społeczna wobec osobliwości 2. Transformacja jako zmiana systemowa 3. Struktury pospolite i struktury osobliwe 4. Osobliwe strefy zmian społecznych 5. Osobliwości ustrojowe ROZDZIAŁ II KIEŁKOWANIE, CZYLI O PIERWSZYCH STRUKTURALNYCH PRZESŁANKACH TRANSFORMACJI USTROJOWEJ W POLSCE 1. W poszukiwaniu klasycznego okresu socjalizmu 2. Konsolidacja ustroju socjalistycznego - przykłady z pierwszej połowy lat siedemdziesiątych 3. "Wolny rynek" w gospodarce dystrybutywnej 4. "Socjalizm realny"-między projektem a zmową ustrojową a. Potencjał mentalny b. Potencjał normatywny c. Praktyki społeczne d. Dystanse społeczne 5. Tożsamość ustrojowa socjalizmu w PRL ROZDZIAŁ III DEKOMPOZYCJA USTROJOWYCH STRUKTUR POSPOLITYCH w LATACH 1[zasłonięte]976-19 1. Pospolite źródła kryzysu 2. Rozproszony potencjał mentalny a. Po protestach czerwcowych b. Dyskurs po raz pierwszy c. Wielogłos "antyliryczny" 3. Narastanie anomii 4. Ruchy społeczne i działania masowe a. Osobliwe rezultaty sprzeciwu społecznego b. Narodziny "Solidarności" c. Żywiołowa transformacja ruchu odnowy 5. Dekompozycja dystansów społecznych 6. Stan wojenny - stan pospolity, stan osobliwy ROZDZIAŁ IV CORAZ WIĘCEJ OSOBLIWOŚCI (1[zasłonięte]984-19) 1. Trwanie, czyli transformacja ustrojowa 2. Przemiany świadomości zbiorowej a. Transformacja pod osłoną partyjnej "nowomowy" b. Opozycja wobec idei kompromisu c. Eklektyczne społeczeństwo d. Dyskurs osobliwy, dyskurs pospolity e. Społeczeństwo refleksyjne f. Mentalny przełom 3. Zmiany normatywne 4. Transformacja struktur interakcyjnych a. Falowanie tendencji b. W neutralnej strefie ustrojowej c. Od tajnych do jawnych form sprzeciwu d. Znowu masy społeczne e. Stanowienie ustroju 5. Transformacja dystansów społecznych ROZDZIAŁ V SPOŁECZEŃSTWO PO PRZEJŚCIACH (1[zasłonięte]995-20) 1. Coraz mniej osobliwości? 2. Diagnozy, wizje, resentymenty 3. Stawanie się nowego ładu, czyli zmiana normatywna 4. Społeczeństwo w działaniu - między akceptacją i odrzuceniem osobliwości 5. Zderzenie interesów UWAGI KOŃCOWE - O PRZENICOWANYCH TYPOWOŚCIACH USTROJOWYCH BIBLIOGRAFIA INDEKS NAZWISK
|