Śmiech katastrofisty. Teodor Bujnicki w kręgu Żagarów
ANNA SZAWERNA-DYRSZKA
284 s., 147 x 205 mm, 450 g
oprawa broszurowa matowa
nota bibliogr., indeks, aneks, kalendarium, biogramy, wklejki, fot., ilustr.
summ., santrauka
Katowice, 2007
ISBN/ISSN 978-83-[zasłonięte]-1705-2
Index 60.91-326
W monografii punktem wyjścia jest stwierdzenie, że formuła katastrofizmu nie jest wystarczająca, by opisać fenomen Żagarów. Zanim Teodor Bujnicki i Czesław Miłosz zostali katastrofistami, towarzyszył im śmiech – żywioł zabawy i młodzieńczej radości. Śmiech ewoluował – od bezinteresownego śmiechu humorysty i witalisty, przez różne odmiany śmiechu krytycznego, aż po „śmiech absurdalny”, ulegający zredukowaniu i zamierający w „poważnej” grotesce poematów katastroficznych.
„Opowieść o Teodorze Bujnickim” – główna część prezentowanej książki, dotyczy trzech kategorii śmiechu i tym samym trzech kręgów problemowych: zagadnień związanych z ludycznością, satyryczną twórczością poety, tragicznym losem Bujnickiego. Na drugą część pracy składają się analizy i interpretacje wybranych utworów i problemów omawianej twórczości.
Spis treoeci
Nie tylko katastrofizm ................................................................... 9
Opowieoeæ o Teodorze Bujnickim
Dorek-Amorek. Bujnicki ludyczny............................................. 25
Opisanie cia³a i ducha ..................................................................... 25
Primus inter pares ............................................................................ 33
We wspólnotach oemiechu ............................................................... 48
Liryka radosna .................................................................................. 55
Miêdzy zabaw¹ i katastrof¹. Bujnicki satyryczny................... 70
OEmiech satyryczny ........................................................................... 70
„Wehiku³y” satyry ........................................................................... 74
Satyryk na estradzie… .................................................................. 77
… i w gazecie ................................................................................ 93
Satyryk w oewiecie tekstów ............................................................. 108
Satyryk w oewiecie............................................................................. 130
W stronê katastrofy. Bujnicki tragiczny .................................... 140
O wyborach oewiatopogl¹dowych poety ...................................... 140
Zabawa Ÿród³em cierpienia? .......................................................... 156
Odwrotna strona oemiechu .............................................................. 162
Próby dotarcia do prawdy ............................................................. 168
Stra¿nicy pamiêci ............................................................................ 183
8 Spis treoeci
Zostawiæ oelad w historii literatury
(szkice – analizy – interpretacje)
Drobiny czasu. Rok i jeszcze rok Teodora Bujnickiego ......... 197
Sens kunsztownej formy. O jednym wierszu Teodora
Bujnickiego....................................................................................... 213
Mleko i wino. O motywach „pijanych” (i ich tradycjach)
w ¿yciu i twórczooeci poetów awangardy wileñskiej .............. 229
Aneks
Kalendarium ¿ycia i twórczooeci Teodora Bujnickiego........... 247
Kto by³ kim w miêdzywojennym Wilnie.................................. 253
Nota bibliograficzna....................................................................... 272
Indeks osobowy .............................................................................. 273
Summary .............................................................................................. 282
Santrauka .............................................................................................. 283
