Mimo spadkowego trendu powierzchni uprawy ziemniaków w Polsce, poziom produkcji kierowanej na rynek zmniejsza się w niewielkim zakresie. Zwiększa się więc udział produkcji towarowej w ogólnych zbiorach ziemniaków. Oznacza to wzrost poziomu profesjonalizacji technologii i procesów produkcji ziemniaków. Jednocze­śnie w związku z integracją z dużym i konkurencyjnym rynkiem krajów Unii Europej­skiej zwiększają się wymagania odnośnie jakości oferty kierowanej do sprzedaży. Czynniki te stymulują zapotrzebowanie na specjalistyczną wiedzę fachową.

Producentów ziemniaków na rynek można podzielić na dwie grupy. Jedna to go­spodarstwa o dużej skali produkcji ziemniaków stosujące intensywne technologie nakierowane na maksymalizację plonów. Do drugiej grupy należą producenci, prze­ważnie o mniejszej skali uprawy ziemniaków, stosujący integrowane technologie i zasady zrównoważonego rolnictwa. Zapotrzebowanie na specjalistyczną wiedzę bio­logiczną technologiczną i ekonomiczną jest w tej drugiej grupie jeszcze większe niż u1 pierwszej. Największe wymagania w tym zakresie stawiają technologie uprawy ziemniaków w gospodarstwach ekologicznych.

W podręczniku zaprezentowano podstawowe zalecenia nauki odnośnie poszcze­gólnych problemów produkcji ziemniaków. Wynikają one z prowadzonych w Instytu­cie Hodowli i Aklimatyzacji Roślin oraz innych placówkach krajowych i zagranicz­nych prac badawczych i rozwojowych. W warunkach nowoczesnej gospodarki ele­mentem wyjściowym w procesie planowania i organizowania produkcji jest wybór rynków zbytu i nawiązanie kontaktu z odbiorcami. Znajomość uwarunkowań i ten­dencji cenowych pomaga w uzyskaniu korzystnych efektów ekonomicznych. Zagad­nienia te zostały omówione w dwóch pierwszych rozdziałach. W kolejnych rozdziałach przedstawiono zalecenia technologiczne: uprawy na najwcześniejszy zbiór, no­woczesnej uprawy ziemniaków jadalnych i przemysłowych, metod ochrony plantacji przed chorobami i szkodnikami, a także uprawy metodami ekologicznymi.

Publikacja adresowana jest do producentów ziemniaków różnych kierunków użytkowania, pracowników służb doradczych, pracowników firm obrotu i prze­twórstwa, uczniów i studentów oraz wszystkich zainteresowanych problematyką branżv ziemniaka.

SPIS TREŚCI

Przedmowa 5

1. TENDENCJE RYNKOWE I MARKETING W PRODUKCJI ZIEMNIAKÓW 7

Dr inż. Jacek Chotkowski

Tendencje w produkcji i podaży ziemniaków 7

Zmiany w popycie i obrotach rynkowych 9

Uwarunkowania rozwoju eksportu ziemniaków 10

Kierunki rozwoju rynku 11

Kierunki działań marketingowych 13

Literatura źródłowa i uzupełniająca 15

2. CEN Y ZIEMNIAKÓW l ICH ZRÓŻNICOWANIE 16

Dr hub. Józef Rembeza

3. NOWOCZESNATECHNOLOGIAUPRAWYZIEMNIAKÓW 21

Dr inż. Kazimier: Jabłoński

Przedplon i uprawa roli pod ziemniaki 21

Nawożenie naturalne, organiczne i mineralne 25

Sadzenie i pielęgnacja ziemniaka 33

Przygotowanie do zbioru i zbiór ziemniaków 40

Zagonowa uprawa ziemniaka 44

Literatura źródłowa i uzupełniająca 47

4. PRODUKCJA ZIEMNIAKÓW WCZESNYCH 48

Dr Barbara Lutomirska

Wymagania w stosunku do warunków środowiska 48

Rola czynników agrotechnicznych 49

Prowadzenie plantacji w technologii standardowej 53

Uprawa z zastosowaniem okrywy 54

Uprawa w obiektach ogrodniczych 56

Zbiór i przygotowanie do sprzedaży 58

Literatura źródłowa i uzupełniająca 58

5. OCHRONA PLANTACJI PRZED PATOGENAMI WYWOŁUJĄCYMI CHOROBY ZIEMNIAKA 59

Doc. dr hab. Józefa Kapsa

Podstawowe definicje 59

Patogeny występujące na plantacjach ziemniaka i choroby przez nie wywoływane 60

Choroby bakteryjne 61

Choroby wywoływane przez grzyby i organizmy grzybopodobne 63

Ochrona plantacji ziemniaka 66

Literatura źródłowa i uzupełniająca 74

6. OCHRON A PLANTACJI PRZED SZKODNIKAMI 75

Dr inż. Maria Pawińska

Biologia mątwików 76

Zwalczanie mątwików 77

Biologia stonki ziemniaczanej 78

Zwalczanie stonki ziemniaczanej 79

Biologia szkodników glebowych 83

Zwalczanie szkodników glebowych 85

Literatura źródłowa i uzupełniająca 88

7. EKOLOGICZNAUPRAWAZIEMNIAKA 89

Prof. dr hab. Jerzy Szymona

Wstęp 89

Zasady produkcji ekologicznej 89

Jak prowadzić ekologiczną uprawę ziemniaka? 95

Literatura źródłowa i uzupełniająca 100