W podręczniku przedstawiono budowę, sposoby wykorzystania i możliwości przewozowe środków transportu drogowego, właściwości stosowanych opakowań zbiorczych i transportowych oraz urządzenia i maszyny do załadunku i rozładunku. Zawarto niezbędne informacje, dotyczące przygotowania i bezpiecznej realizacji procesu transportu ładunków. W celu scharakteryzowania właściwości użytkowych opisywanych pojazdów i urządzeń w książce podano przykładowe ich charakterystyki techniczne. Wiele miejsca poświęcono drogowym przewozom ładunków i procesom załadunku, metodom bezpiecznego mocowania ładunków oraz rozładunkowi, także w kombinacji transportu drogowo-kolejowego.Podręcznik jest adresowany do studentów ostatnich lat studiów na specjalnościach związanych z transportem, logistyką i techniką samochodową oraz organizacją i zarządzaniem w transporcie drogowym. Jest on również przystosowany do samodzielnego studiowania materiału przez studentów studiów zaocznych. Książka może zdecydowanie przyczynić się do poszerzenia wiedzy pracowników firm transportowych i osób odpowiedzialnych za efektywność, racjonalność i bezpieczeństwo przewozów drogowych.

Wykaz ważniejszych oznaczeń i skrótów 9
Rozdział 1. Wprowadzenie 11
Rozdział 2. Przygotowanie ładunków do transportu drogowego 13
2.1. Podatność transportowa i klasyfikacja ładunków 13
2.2. Opakowania transportowe 16
2.3. Oznakowania na opakowaniach transportowych 19
2.4. Palety transportowe 21
2.4.1. Budowa, klasyfikacja i zastosowanie palet 21
2.4.2. Normalizacja i wymagania względem palet 25
2.4.3. Oznakowanie palet 28
2.4.4 Formowanie jednostek paletowych 29
2.5. Kontenery 30
2.5.1. Budowa, klasyfikacja i zastosowanie kontenerów 30
2.5.2. Wymagania i normalizacja kontenerów 34
2.5.3. Oznakowanie kontenerów 36
Rozdział 3. Bezpieczeństwo transportu ładunków 39
3.1. Bezpieczeństwo ilościowe i jakościowe 39
3.2. Zasady rozmieszczania ładunku na pojeździe 40
3.3. Odpowiedzialność uczestników procesu transportowego w zakresie bezpieczeństwa ładunków 42
3.3.1. Uczestnicy procesu transportowego 42
3.3.2. Odpowiedzialność nadawcy 44
3.3.3. Odpowiedzialność przewoźnika 44
3.4. Obowiązki uczestników transportu towarów niebezpiecznych 46
Rozdział 4. Unormowania prawne w transporcie ładunków 50
4.1. Przepisy dotyczące transportu drogowego 50
4.2. Ogólne warunki przewozu ładunków 51
4.3. Ograniczenia wymiarów i masy pojazdów 52
4.3.1. Podstawowe definicje 52
4.3.2. Ograniczenia wymiarów i masy pojazdów 54
4.3.3. Dopuszczalne wartości nacisku osi kół pojazdów 56
4.4. Transport ładunków niebezpiecznych 68
4.4.1. Umowa ADR 68
4.4.2. Znakowanie ostrzegawczo-informacyjne towarów niebezpiecznych 69
4.4.3. Pojazdy do przewozu towarów niebezpiecznych 73
4.4.4. Przepisy krajowe w zakresie transportu towarów niebezpiecznych 75
4.5. Transport ładunków nienormatywnych 76
4.6. Transport artykułów żywnościowych 78
Rozdział 5. Samochody do przewozu ładunków 80
5.1. Klasyfikacja i przeznaczenie 80
5.2. Struktura rynku samochodów ciężarowych w Polsce 86
5.3. Charakterystyka techniczna samochodów 88
5.3.1. Charakterystyka techniczna samochodów o małej ładowności 88
5.3.2. Charakterystyka techniczna samochodów o średniej i dużej ładowności 91
Rozdział 6. Przyczepy i naczepy 95
6.1. Klasyfikacja i główne wymiary 95
6.1.1. Podstawowe określenia i klasyfikacja 95
6.1.2. Określenie głównych wymiarów 96
6.2. Ogólna budowa przyczep i naczep 98
6.2.1. Układ konstrukcyjny przyczep i naczep 98
6.2.1.1. Przyczepy uniwersalne 99
6.2.1.2. Naczepy skrzyniowe 102
6.2.1.3. Naczepy kurtynowe 104
6.2.1.4. Nadwozia furgonowe 107
6.2.2. Układ jezdny i nośny, nogi podporowe 108
6.2.2.1. Budowa układu jezdnego i zawieszenia 108
6.2.2.2. Zawieszenie pneumatyczne 110
6.2.2.3. Wyrównywanie nacisków pod kołami 111
6.2.2.4. Układy o zmiennej liczbie osi jezdnych 112
6.2.2.5. Budowa osi jezdnych 113
6.2.2.6. Koła, ogumienie i obręcze 113
6.2.2.7. Nogi podporowe w naczepach 114
6.2.3. Mechanizmy skrętu, skręt samochodu z przyczepą 116
6.2.3.1. Ogólna charakterystyka mechanizmów skrętu 116
6.2.3.2. Skręt samochodu z przyczepą 117
6.2.3.3. Skręt ciągnika siodłowego z naczepą 120
6.2.3.4. Skręt kół układów wieloosiowych 121
6.2.4. Układy hamulcowe 122
6.2.4.1. Hamowanie przyczepy i naczepy 122
6.2.4.2. Hamulce najazdowe 123
6.2.4.3. Pneumatyczne układy uruchamiania hamulców 124
6.2.4.4. Układy elektropneumatyczne 126
6.2.4.5. Złącza pneumatyczne 127
6.2.5. Instalacja elektryczna 129
6.2.5.1. Ogólna budowa 129
6.2.5.2. Złącza do połączenia z ciągnikiem 132
6.3. Urządzenia sprzęgające ciągniki z przyczepami i naczepami 135
6.3.1. Klasyfikacja i ogólne wymagania względem urządzeń sprzęgających 135
6.3.2. Sprzęg sworzniowy 137
6.3.3. Sprzęg hakowy 140
6.3.4. Dyszel przyczepy 141
6.3.5. Sprzęg siodłowy 143
6.3.6. Zasady doboru urządzeń sprzęgających 146
Rozdział 7. Nadwozia specjalizowane przyczep i naczep 150
7.1. Ogólna charakterystyka 150
7.2. Nadwozia samowyładowcze 150
7.3. Nadwozia izotermiczne 154
7.3.1. Ogólna charakterystyka nadwozi izotermicznych 154
7.3.2. Lodownie 156
7.3.3. Chłodnie 157
7.3.4. Nadwozia ogrzewane 158
7.4. Nadwozia zbiornikowe, cysterny i silosy 158
7.4.1. Cysterny 159
7.4.2. Cysterny do paliw płynnych 160
7.4.3. Budowa cystern do produktów spożywczych 163
7.4.4. Cysterny ogrzewane 164
7.4.5. Silosy 164
7.4.6. Nadwozia ze zbiornikami o osi pionowej 166
7.4.7. Mycie nadwozi zbiornikowych 167
7.5. Nadwozia do transportu zwierząt 169
7.6. Transport samochodów 171
7.7. Transport kontenerów 172
Rozdział 8. Przyczepy i naczepy do przewozu ładunków nienormatywnych 174
8.1. Przeznaczenie, klasyfikacja i ogólna budowa 174
8.2. Przyczepy i naczepy niskopodłogowe 175
8.3. Przyczepy i naczepy najazdowe 177
8.4. Przyczepy i naczepy dłużycowe 178
8.5. Przyczepy segmentowe 180
8.6. Ciągniki do przyczep i naczep do przewozu ładunków nienormatywnych 181
Rozdział 9. Ocena przydatności pojazdów do transportu ładunków 183
Rozdział 10. Urządzenia załadowcze i wyładowcze (przeładunkowe) 189
10.1. Klasyfikacja i zadania urządzeń przeładunkowych 189
10.2. Wózki widłowe 190
10.2.1. Przeznaczenie i klasyfikacja 190
10.2.2. Budowa i właściwości użytkowe podnośnikowych wózków widłowych 192
10.2.3. Charakterystyka techniczna podnośnikowych wózków widłowych 196
10.3. Urządzenia do przeładunku kontenerów 19
10.3.1. Ogólna charakterystyka 198
10.3.2. Wozy podnośnikowe 199
10.3.3. Suwnice 200
10.3.4. Wozy bramowe 202
10.3.5. Podnośniki narożnikowe 202
10.4. Urządzenia do przechylania nadwozi samowyładowczych 204
10.4.1. Przeznaczenie i klasyfikacja 204
10.4.2. Budowa urządzeń do przechylania nadwozi samowyładowczych 205
10.4.3. Stateczność pojazdu podczas przechylania nadwozia samowyładowczego 208
10.5. Żurawie samochodowe 210
10.5.1. Przeznaczenie i klasyfikacja 210
10.5.2. Budowa i działanie 213
10.5.3. Charakterystyka techniczna 215
10.5.4. Stateczność pojazdu podczas pracy żurawia 217
10.6. Platformy załadowcze 219
10.6.1. Przeznaczenie i klasyfikacja 219
10.6.2. Działanie platformy załadowczej 222
10.6.3. Charakterystyka techniczna 223
10.7. Ruchoma podłoga 224
10.7.1. Ogólna budowa i zasada działania 224
10.7.2. Przeznaczenie ruchomej podłogi 227
10.8. Urządzenia do przeładunku płynów i materiałów sypkich 228
10.8.1. Parametry sprężarek i pomp 228
10.8.2. Przeładunek płynów 228
10.8.3. Przeładunek materiałów sypkich 232
10.9. Bezpieczeństwo eksploatacji urządzeń przeładunkowych 235
10.9.1. Ogólne zasady bezpiecznego użytkowania urządzeń przeładunkowych 235
10.9.2. Bezpieczeństwo w eksploatacji urządzeń dźwigowych 240
10.9.3. Bezpieczeństwo w eksploatacji urządzeń hydraulicznych 241
10.9.4. Kwalifikacje i wymagania dla operatorów urządzeń przeładunkowych 242
Rozdział 11. Mocowanie ładunków 243
11.1. Wymagania dotyczące mocowania ładunków 243
11.2. Siły działające na ładunek podczas jazdy 245
11.2.1. Siły wywołujące ruch ładunku 245
11.2.2. Siła tarcia 249
11.3. Stateczność ładunku 251
11.4. Metody mocowania ładunków 252
11.5. Urządzenia do mocowania ładunków 257
11.5.1. Elementy blokujące ładunek 257
11.5.2. Pasy mocujące 261
11.5.3. Odciągi łańcuchowe i linowe 267
11.6. Dobór parametrów i charakterystyk urządzeń mocujących ładunek 268
11.6.1. Dobór elementów blokujących 268
11.6.2. Dobór pasów mocujących do opasania ładunku 268
11.6.3. Dobór odciągów do kotwiczenia prostego 271
11.6.4. Dobór odciągów do kotwiczenia krzyżowego 273
Rozdział 12. Transport z wykorzystaniem nadwozi wymiennych i pojemników 278
12.1. Przeznaczenie i klasyfikacja nadwozi wymiennych 278
12.2. Systemy wymiennych pojemników 281
12.3. System bezpośredniego podnoszenia 282
12.4. System najazdowy 284
12.5. System hakowy 285
12.6. System wciągarkowy 289
12.7. System bramowy (kolebowy) 290
Rozdział 13. Transport kombinowany i bimodalny 292
13.1. Znaczenie transportu kombinowanego 292
13.2. Klasyfikacja i metody kombinowanych przewozów kolejowo-drogowych 293
13.3. Transport bimodalny 295
Rozdział 14. Rozwój systemów transportu drogowego 299
14.1. Kierunki rozwoju środków transportu 299
14.1.1. Charakterystyki liczbowe i statystyka przewozów 299
14.1.2. Rozwiązania techniczne w ramach obowiązujących ograniczeń 300
14.2. Propozycje nowych rozwiązań technicznych 303
14.3. Monitoring i nawigacja 305
14.4. Systemy informatycznego wspomagania w transporcie drogowym 307
Bibliografia 309