TANIEC WIDOWISKOWY ZAGADNIENIA ESTETYKA 1936

02-07-2012, 17:24
Aukcja w czasie sprawdzania nie była zakończona.

Aktualna cena: 39.99 zł

Użytkownik serdecznie

numer aukcji: 2443074505

Miejscowość Kraków

Koniec: 03-07-2012 19:58:54

KLIKNIJ ABY PRZEJŚĆ DO SPISU TREŚCI

KLIKNIJ ABY PRZEJŚĆ DO OPISU KSIĄŻKI

KLIKNIJ ABY ZOBACZYĆ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY ZNAJDUJĄCE SIĘ W TEJ SAMEJ KATEGORII

KLIKNIJ ABY ZOBACZYĆ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY WEDŁUG CZASU ZAKOŃCZENIA

KLIKNIJ ABY ZOBACZYĆ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY WEDŁUG ILOŚCI OFERT

PONIŻEJ ZNAJDZIESZ MINIATURY ZDJĘĆ SPRZEDAWANEGO PRZEDMIOTU, WYSTARCZY KLIKNĄĆ NA JEDNĄ Z NICH A ZOSTANIESZ PRZENIESIONY DO ODPOWIEDNIEGO ZDJĘCIA W WIĘKSZYM FORMACIE ZNAJDUJĄCEGO SIĘ NA DOLE STRONY (CZASAMI TRZEBA CHWILĘ POCZEKAĆ NA DOGRANIE ZDJĘCIA).

PEŁNY TYTUŁ KSIĄŻKI -
AUTOR -
WYDAWNICTWO -
WYDANIE -
NAKŁAD - EGZ.
STAN KSIĄŻKI - JAK NA WIEK (ZGODNY Z ZAŁĄCZONYM MATERIAŁEM ZDJĘCIOWYM) (wszystkie zdjęcia na aukcji przedstawiają sprzedawany przedmiot).
RODZAJ OPRAWY -
ILOŚĆ STRON -
WYMIARY - x x CM (WYSOKOŚĆ x SZEROKOŚĆ x GRUBOŚĆ W CENTYMETRACH)
WAGA - KG (WAGA BEZ OPAKOWANIA)
ILUSTRACJE, MAPY ITP. -
KOSZT WYSYŁKI 8 ZŁ - Koszt uniwersalny, niezależny od ilośći i wagi, dotyczy wysyłki priorytetowej na terenie Polski. Zgadzam się na wysyłkę za granicę (koszt ustalany na podstawie cennika poczty polskiej).

KLIKNIJ ABY PRZEJŚĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ

SPIS TREŚCI LUB/I OPIS (Przypominam o kombinacji klawiszy Ctrl+F – przytrzymaj Ctrl i jednocześnie naciśnij klawisz F, w okienku które się pojawi wpisz dowolne szukane przez ciebie słowo, być może znajduje się ono w opisie mojej aukcji)

JAN OSTROWSKI-NAUMOFF
ZAGADNIENIA ESTETYCZNE TAŃCA WIDOWISKOWEGO
i. O odrębności sztuki tanecznej.

IV. SPIS RZECZY

Uwagi wstępne str.
1. O odrębności sztuki tanecznej 1.
2. Zamęt w pojęciach o tańcu 1.
3. Metodyka rozważań estetycznych o tańcu....... 2.
I. Dynamiczny wąteK wido-
wisKa tanecznego
4. Zagadnienie istoty tańca . . 4
5. Dynamiczny wątek widowiska tanecznego........ 5
6. Próby definicji tańca .... 6-
7. Analiza ruchu ludzkiego ... 7.
8. Wiadomości hipotetyczne o ruchu ludzkim....... 8
9. Próby klasyfikacji ruchów , . 8
10. Filiacje odmian ruchów ludzkich ..........9
11. Genetyka ruchów wyrazistych. 10
12. Genetyka ruchów tanecznych . 11.
13. Hipotetyczne zasady ewolucji ruchów.........11-
14. Przykładowy system gestów wyrazistych.......12.
15. Wyodrębnienie tańca widowiskowego .........12.
16. Dwie zasadnicze odmiany tańca widowiskowego.....14.
17. Charakterystyka t. zw. baletu klasycznego.......15.
18. Charakterystyka t. zw. tańca wyzwolonego.......16-
II. Szczegółowa estetyKa tańca widowisKowego
19. Taniec artystyczny w estetyce ogólnej.........17
str.
20. „U podstaw estetyki" Ossow-skiego.......... 18.
21. Elementy czasowo-przestrzenne tańca.......... 19.
22. Zbieżność elementów muzycz-no-plastycznych w tnńcu . . 20.
23. Dynamiczna teoria tańca . . 21-
24. Hipoteza o kinestetycznej istocie wrażeń tanecznych . . . 22-
25. Rozważania porównawcze nad tańcem widowiskowym .... 23-
26. Taniec i plastyka..... 24-
27. Taniec i muzyka..... 25-
28. Taniec i pantomima .... 28-
29. Taniec i poezja..... 29-
30. Kategorie analizy estetycznej tańca.......... 30-
31. Teleologia ruchu tanecznego . 31-
32. Rytm i t. zw. linia tańca . .31.
33. Postulat przezwyciężania grawitacji w tańcu...... 32-
34. Wdzięk ruchu tanecznego . . 34-
35. Taneczna wyrazistość. ... 35.
36. Uroda w tańcu...... 36-
37. Tematyka tańca...... 37-
38. Kwestia stylu rodzajowego i o-sobistego........ 38-
39. Rola akcesoriów w widowisku tanecznym........ 38-
40. O warunkach dociekań teoretycznych nad tańcem .... 40-Resume (streszcz. franc.) . . 41.
III. Bibliografia 42
Errata. 43.
IV. Spis rzeczy 44-

UWAGI WSTĘPNE

Sztuka jest jedna, ale bardzo wiele ma odmian. To punkt, od którego wypada rozpocząć wiele rozważań nad sztuką taneczną.
W wielkiej rodzinie sztuki każda z jej odmian, wzięta z osobna, tak jak ją życie wydało na świat, toczy bowiem boje o swą odrębność, której musi bronić, a niekiedy wręcz zdobywać. W tej walce o wyodrębnienie pozycja tańca nie jest zbyt mocno broniona. Nic dziwnego, że istota jej zatraca się w zamęcie pojęć i dobierać się do niej trzeba, jak przez gąszcz, torując sobie drogę niekiedy dość bezwzględnymi cięciami.
2. Zamęt w po- Istotę tańca oplotły, jak liany, elementy po-
jęciach o tańcu. krewnych i pomocniczych sztuk do tego
stopnia, że dla wielu, nawet bardzo- przenikliwych w innych dziedzinach, ginie w zamęcie i wymyka się spojrzeniu. Dlatego też krzewi się bujnie najpopularniejsze bodaj przekonanie, że taniec jest jakąś kombinacją elementów muzycznych, plastycznych i panto mimie z-nych. Cała filozofia estetyczna tańca, wyrosła na tym gruncie, w pełni zasługuje na miano k a t a r y n i a r s k i e j. Jej głosicielom, często spotykanym wśród literatów lub przygodnych recenzentów muzycznych, czy krytyków tanecznych, wydaje się, że wystarczy wziąć, jako element, jakąś statyczną rzeźbę, lub obraz i zainscenizować go w przestrzeni, — więc wziąć element plastyczny, dodać do niego zespół umownych, konwencjonalnych
gestów symbolicznych czyli pantomimę, wszystko to skleić i nakręcić, jakby korbą, pod muzykę utworu o dość ożywionych tempach, aby powstał z tego taniec. Wyręczając tych „teoretyków", nie troszczących się zazwyczaj o wybredniejsze argumenty, należy dodać, że zdawało by się, iż właśnie taką metodą powstaje taniec w teatrze kukiełkowym. Bierze się tam lalkę, przygrywa jej akompaniament i pod jego nutę przy pomocy mechanizmu palców i sznurków stwarza się złudę taneczności. Jest to jednak tylko pozór. Środki wyglądają tu i tam, u „kataryniarzy" i w teatrze kukiełkowym podobnie, ale duch ich zastosowania jest tam i tu inny. W wypadku tak nazwanej przez nas „estetyki kataryniarskiej" środki te mają się składać na istotę tańca widowiskowego, która im się w zupełności wymyka. W wypadku zaś „tańca kukiełek" mamy uproszczonymi środkami oddaną wizję prawdziwego tańca, zrodzonego z własnego ducha i we własnym wątku.
Te uwagi nie są wyzwaniem rzuconym urojonym wiatrakom sztuki. Według wspomnianej „estetyki" pracują niezliczone zastępy osób tańczących na scenie z wynikiem zazwyczaj godnym ich błędnego założenia. Na tle tej pracy i otaczających ją pojęć powstają wszelkie możliwe kombinacje niewłaściwego ustosunkowania się wzajemnego poszczególnych sztuk i tańca.
3. Metodyka rozważań estetycznych o tańcu.
Ustalanie słusznych pojęć w tej dziedzinie i wyprostowywanie fałszywych jest zadaniem analizy estetycznej w zakresie tańca. Analiza ta nie wyodrębniła się jeszcze w jakieś systemy, nie zdobyła własnych środków badania, spleciona jest jeszcze z życiowymi momentami praktyki artystycznej, a zwłaszcza z ideologią, która praktykę ożywia. Rodzi się zazwyczaj nie przy warsztacie seminaryjnym lub w zaciszu gabinetu człowieka nauki, badacza. Narasta podczas pracy szkolnej, przy robocie kompozycyjnej, podczas zmagań sceny z widownią, przy wydatnym współudziale reformatora, pedagoga, tancerza, a czasem krytyka i publicysty tanecznego. Stąd może szczególnie silne w tych rozważaniach akcenty polemiczne, troski praktyczne i ton dogmatyczny, jakby w myśl zasady, że klin klinem się wybija.
Trudno mówić w rozważaniach estetycznych nad tańcem o ist-
nieniu metod własnych, czy w ogóle o poczuciu wszelkiej porządnej metody. Zatem panuje i trwać musi jeszcze czas jakiś eklektyzm metodologiczny. Analiza pojęciowa, indukcja historyczna, konstrukcja dedukcyjna, obserwacja, introspekcja, ba, próby doświadczalnej inspiracji i z pewnością wiele innych jeszcze chwytów metodycznych współdziała na razie, nim nie nagromadzi się dość tworzywa do krytycznej, rewizjonistycznej systematyki całokształtu wiedzy w tym zakresie.
W obręb zagadnień estetycznych wprowadzono tu pewne rozważania poznawcze o wątku sztuki tanecznej, jakim jest ruch ciała ludzkiego w rozlicznych jego odmianach. Są tu uzasadnione oceny krytyczne o pewnych składnikach widowiska tanecznego, zwłaszcza o znaczeniu ich roli, jak np. akompaniamentu muzycznego, czy dekoracyj. Znajdą się sądy normatywne, przeważnie negatywne, wskazujące co jest w tańcu niewłaściwe, obcemu, jak np. konwencjonalne ruchy pantomimiczne. Napotkać można i postulaty pozytywne, dotyczące szczególnych wartości, składających się na różne style zasadnicze, a zwłaszcza tego, coby nazwano postulatem dynamicznej wyrazistości, wypowiadania się w ruchu.
Starano się natomiast pomijać to wszystko, co składa się na właściwą teorię sztuki tanecznej, zasób wiedzy o jej technice, o sposobach jej notowania, o formach widowisk tanecznych i poszczególnych formach tanecznych, o dziejach sztuki tanecznej, itp., jak również o całym zasobie wiedzy stosowanej, składającej się na pedagogikę taneczną, na naukę komponowania, na zasady inscenizacji itp. To ostatnie było tym łatwiejsze do pominięcia, że w formie skrystalizowanej, piśmiennej wiedza ta po prostu nie istnieje, o ile chodzi o najnowsze pojęcia w tym względzie.
Uderzyć może wreszcie czytelnika tego studium, że wręcz jakby unikano przytaczania przykładów konkretnych. Nie jest to przypadek. Zdecydowano bowiem, że przy obecnym stanie popularyzacji wiadomości o dziejach sztuki tanecznej trudno będzie autorowi raz po raz nie powoływać się na coś, co dla czytelnika będzie miało posmak wspomnień o żelaznym wilku, którego nie spotkał na swej drodze. Zresztą pożytek byłby o tyle niewielki, że jak wiadomo historia tańca stoi na bardzo niskim poziomie wykładu i systematyki. „Muzea" sztuki tanecznej dopiero powstają. W Paryżu i w Berlinie wznosić się zaczyna
systematyczne archiwa taneczne dla przyszłych badań historycznych. Zaś repertuar współczesny tańców też nie jest tak rozpowszechniony, jak np. muzyczny, aby można było go uważać za wspólne dobro.
Ograniczono się więc przeważnie do powoływania się na opinie estetyczne osób trzecich, zwłaszcza tam, gdzie rozważania nasze krzyżują się z historią, — co na ogół wystarcza przy analizie zagadnień estetyki tańca widowiskowego. Nie szczędząc ścisłych cytat na poparcie bronionych tez, nie obawiano się wywołać wrażenia, że cała praca jest tylko kompilacją. Zbyt kusząca była sposobność wskazania sprzymierzeńców, rozsianych nieraz na całym globie i rozciągniętych na przestrzeni długich wieków. Zresztą, jak wynika z tytułu, jest to tylko wykaz zagadnień do rozwiązania, a proponowane rozwiązania niektórych są skromnym przyczynkiem do właściwej estetyki tańca, która nadal jest „muzyką przyszłości".
I. DYNAMICZNY WĄTEK WIDOWISKA TANECZNEGO
4. Zagadnienie Trudno posunąć się naprzód w rozwiązy-
istoty tańca. waniu zagadnień estetyki tańca bez teore-
tycznego zbadania na czym polega jego
istota, czym jest taniec, jako odrębne zjawisko artystyczne. Sprowadza się to do podania jego definicji, do próby jego określenia. Nie ma mowy o wyczerpaniu od ręki tego tematu. Przykładowo wskażemy pewne przyczynki, osiągane wyniki i związane z tym trudności.
Określenie tańca zależeć będzie od tego, jak pojmie się zakres zjawisk, obejmowanych tą nazwą. Jeżeli rozciągnie się go na wszystkie zjawiska, oznaczane tą nazwą, wówczas ma się do czynienia z niezwykle różnorodnym i rozciągłym konglomeratem. Znajdą się w nim obok siebie ceremonie religijne, obyczaje pierwotnego człowieka, rozrywki wszelkich stanów i cały wykwit twórczości teatralnej w zakresie tańca. Plączą się wówczas elementy praktyczne z magicznymi, mistyczne z symbolicznymi w obrządkach religijnych, momenty zabawy i zalecanki miłosnej w formach rozrywkowych tańca, wreszcie składniki formalne i treściowe, jak we wszelkiej sztuce widowiskowej. Jeżeli nawet ograniczyć się do tego, co potocznie rozumie się przez taniec
w je§0 postaci widowiskowej, czy scenicznej będzie się miało do czynienia również z wielką różnorodnością odmian, co utrudnia skonstruowanie definicji określających poprawnie ten niejako podkonglomerat. Składa się nań wszelka postać tańca wykonywanego dla pewnego zespołu ludzi, nie biorących w nim udziału, występujących jako widzowie : czy to będzie taniec w świątyni przed bóstwem, o ile ma służyć również zbudowaniu wiernych, czy też w pałacowych komnatach dworu dla uciechy biesiadników, sproszonych przez gospodarza, czy wreszcie na wolnym powietrzu dla rozrywki tłumów — pomijając milczeniem oczywisty dział tańca wykonywanego na scenie teatralnej lub estradzie koncertowej.
Nie wystarczy zapewne definicja, że tańcem widowiskowym jest zawsze i tylko twórcza kompozycja taneczna, mająca na celu wywołanie przez yć estetycznych u widzów. Już choćby dlatego, że są widowiska przekazane przez tradycję, które zatraciły wszelkie cechy oryginalnej twórczości, a wzbudzające przeżycia estetyczne, jak osnute na legendach balety wschodnie np. w Kambodży. Inaczej, należało by zrównać rolę żywego, historycznie zindywidualizowanego autora widowiska tanecznego z rolą domniemanego twórcy tradycyjnego widowiska, podsuwając mu przy tym intencje czysto artystyczne. Ale w ten sposób znowu każdy taniec obyczajowy można podciągnąć pod rubrykę widowiskowego. Wszystkie te uwagi wydają się słuszne, przyjąwszy oczywiście, że wszelkie inne terminy wchodzące, do podanej powyżej próbnej definicji mogą być dostatecznie wyjaśnione na gruncie estetyki ogólnej. Z jednym wyjątkiem — termin taneczny, który wymaga pewnego omówienia na gruncie szczegółowych rozważań o tańcu. Przez ten termin chodziło bowiem o wskazanie, że po prostu widowisko winno być realizowane w wątku tanecznym. To prowadzi do sprawy zastanowienia się, jaki to jest wątek specjalny.
5. Dynamiczny Wątek widowiska tanecznego jest właści-
wątek widowi- wie wspólny wszelkim odmianom tańca.
ska tanecznego. Podłoże jest również wspólne. O ile pod-
łożem tańca jest ciało ludzkie, o tyle znów wątkiem tańca jest ruch ciała ludzkiego. Ruch

RESUME

JEAN OSTROWSKI-INAUMOFF LES PROBLEMES ESTHETIQUES DE LA DANSE THEATRALE

Dans cette longue etude dont les donnees relevent a la fois de la sociolo-gie, de la psychologie et de la philosophie de 1'art, 1'auteur cherche a dćga-ger le principe de la danse. En soulignant la complexite de cet art dont certains contestent lexistence aulonome, ii s"attache a defricher le terrain des prejuges qui 1'encombrent. Partant de 1'analyse scientifiąue des mouve-ments du corps humain, ii ebauche toute une esthetique de la danse k tra-vers ses diyers elements, aussi bien dans le ballet classiąue que dans la danse plastique.
OD AUTORA
Praca niniejsza zawierała po rozdziale 18 jeszcze 11 punktów, obejmujących rozwinięte uzasadnienie „dualizmu form ruchowych tańca", uzupełnione historycznym przeglądem „rozwoju stylów tańca widowiskowego" w nowożytnym balecie.
Rozważania te, o charakterze raczej historycznym, niż systematycznym musiały być pominięte w powyższej wersji tego studium.
III. BIBLIOGRAFIA
Argentina, La, „Der spanische Tanz" — ,,Der Tanz". Berlin 1935 Augier, E., „Une psychologie objectiye est-elle posible?". Paris 1928 Bayer, Raymond, ,,L"Esthetique de la grace". Paris 1933. Bie, Oscar, „Der Tanz". Berlin 1923.
,, „ „Der Tanz als Kunstwerk". Berlin b. d. „Das Ballet als Literatur". Berlin b. d. Blasis, Carlo, ,,L"Uomo fisico, intelletuale e morale". Milano 1857.
,, „ „Manuel complet de la danse". Paris 1830.
Bohme, Fritz, „Tanzkunst". Dessau 1926.
%,, ., „Der Tanz der Zukunft". Miinchen 1926.
Boehn, Max von, „Der Tanz". Berlin 1925. Bucher, Karl, „Arbeit und Rhytmus", Leipzig 1924.
.Comoedia" — „Que pensez vous de la danse sans musique? — La chore-graphie peut-elle preceder la musique"? 3/VIII - 29/IX. Paris 1935.
Dalcroze, Emile-Jaques, „Le rythme, la musique et 1'education" Paris-Lau-sanne 1919.
Dalcroze, Methode-Jaques, ,,Exercices de plastique animee". Lausanne 1917.
Delzangles, Fernande, „La danse". B. d. (1912?) b. m. (Paryż?).
Divoire, Fernand, „Pour la danse". Paris 1935.
Emmanucl, Maurice, „La danse grecque antique". Paris 1896.
Floch, Guy le, „Marcel Jousse et 1'antropologie du mimisme", A. I. D. Paris 1935.
Giese, Fritz, „Kórperseele". Miinchen 1927.
Giraudet, A., ,,Mimique, physionomie et gestes". Paris 1895.
Gratiolet, Pierre, „De la physionomie et des mouvements d"expression". Paris 1865.
Gross, Valentine, „Mouyements de la danse-de 1'antiąuite a nos jours". Paris 1914.
Jousse, Marcel, „Methodologie de la psychologie du gęste".
Kostyleff, N„ ,,Llesthelique de la grace", A. I. D. nr. 3. Paris 1935.
Kotarbiński, Tadeusz, „Czyn". Lwów 1934.
„Elementy". Lwów 1929.
Laban, Rudolf von, „Die Welt des Tanzers". Stuttgardt 1920.
Levinson, Andre, „La danse daujourdhui". Paris 1929.
Lifar, Serge, „Le manifeste du choregraphe". Paris 1935.
Menil, F. de, „Histoire de la danse". Paris b. d. (1905?),
Moreck, Gurt, „Der Tanz in der Kunst". Stuttgart-Heilbronn 1924.
Ossowski, Stanisław, „U podstaw estetyki". Warszawa 1933.
Ostrowski-Naumoff, Jan, „Głos za separacją muzyki od tańca". — „Kurier
Por." z 28/VII, Warszawa 1935.
" " ). „Próba Klasyfikacji ruchu ludzkiego...", „Teatr
w szkole" nr. 1. Warszawa 1935/6.
)i u „ „Taniec" encykloped. art. przygot. do druku.
ii u „ „Taniec wyzwolony". „ „ „ ,,
Sachs, Curt, „Eine Weltgeschichte des Tanzes". Berlin 1933. Spencer, Herbert, „Szkice filozoficzne". Warszawa 1883. Suhr, Werner, „Der nackte Tanz". Hamburg 1927. Thiess, Frank, „Der Tanz als Kunstwerk". Miinchen 1920. Udine, Jean D1, „Ou!est-ce que la danse?". Paris 1921. Whitehead, Alfred North, „An enquiry concerning the principles of natural
knowledge". Cambridge 1925. Witwicki, Władysław, „O naturze tańca" — „Taniec" t. 1. Warszawa 1930.
ii „ „Psychologia". Lwów — Warszawa — Kraków 1925.
Wołkoński, Sergiusz, „Człowiek wyrazisty". Warszawa 1920. Zaleski, Z. L„ „Jedność i wielość sztuk" — „Życie sztuki". Warszawa 1934.

WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ

WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ

Możesz dodać mnie do swojej listy ulubionych sprzedawców. Możesz to zrobić klikając na ikonkę umieszczoną poniżej. Nie zapomnij włączyć opcji subskrypcji, a na bieżąco będziesz informowany o wystawianych przeze mnie nowych przedmiotach.