|
Julio Cortázar (ur. 26
sierpnia 1914 w Brukseli, zm. 12 lutego 1984 w Paryżu) - argentyński pisarz.
Jego rodzice byli Argentyńczykami, w Argentynie otrzymał wykształcenie, mieszkał
tam i pracował jako nauczyciel i tłumacz. Autor powieści i zbiorów opowiadań. W
jego prozie uwagę wzbudza kunsztowny język, przeplatanie się świata
rzeczywistego i fantastycznego, który pojawia się nagle i często w związku z
uczuciami bohatera, grami, które sam ze sobą odbywa, wykrzywioną
pseudonaturalistyczną konstrukcją świata. Pisał także opowiadania będące
zabawami z pogranicza filologii i wyobraźni, wodzące na manowce za pomocą
neologizmów (nazwy tańców: tregua, espera, katala w opowieściach o Kronopiach i
Famach) i raptownych przekształceń utartych językowych fraz, urywania zdań w
nieoczekiwanych momentach, lub zawiłych, złożonych wypowiedziach, które rzadko
pozostają jednoznaczne. Przez prozę Cortázara przebija doświadczenie outsidera,
"paryskiego Argentyńca", nonkonformisty nie potrafiącego wytrzymać na ciepłej
posadzie tłumacza w międzynarodowej organizacji, obserwującego poruszające się
zegarki w stołówce i jeżdżące windą zestawy guzików.
Na szczególną uwagę w dorobku pisarza zasługuje najwyżej oceniana Gra w klasy,
która jest także grą z dotychczasową linearną formą powieści. Nowoczesne teorie
literackie uznają ją za jeden z pierwszych przykładów hipertekstu. We wstępie do
powieści czytamy, że można czytać ją na co najmniej dwa sposoby - tradycyjnie i
poruszając się po wytyczonym przez pisarza szlaku, który polega na
przemieszczaniu się od rozdziału do rozdziału w innej niż normalna kolejności.
Książki Cortázara przetłumaczyły na język polski Zofia Chądzyńska i Marta
Jordan.
Presencia, 1938 (sonety)
Drugi brzeg (La otra orilla), 1945 (opowiadania, w Polsce w zbiorze Opowiadania,
tom 1)
Los reyes, 1949 (teatr)
Bestiarium (Bestiario), 1951 (opowiadania)
Koniec zabawy (Final del juego), 1956 (opowiadania)
Tajemna broń (Las armas secretas), 1959 (opowiadania)
Wielkie wygrane/Nagrody (Los premios), 1960 (powieść)
Opowieści o kronopiach i famach (Historias de cronopios y de famas), 1962
(różne)
Carta a una señorita en París, 1963
Gra w klasy (Rayuela), (1963, wyd. polskie 1968) (powieść)
La autopista del Sur, 1964
Dla wszystkich ten sam ogień (Todos los fuegos el fuego), 1966 (opowiadania)
W osiemdziesiąt światów dookoła dnia (La vuelta al día en ochenta mundos), 1967
(opowiadania)
El perseguidor y otros cuentos, 1967 (opowiadania)
Buenos Aires, Buenos Aires, 1967
62. Model do składania (62/modelo para armar), 1968 (powieść)
Casa tomada, 1969
Ostatnia runda (Último round), 1969
Relatos, 1970
Viaje alrededor de una mesa, 1970
La isla a mediodía y otros relatos, 1971
Pameos y meopas, 1971 (poezja)
Proza z obserwatorium (Prosa del observatorio), 1972
Książka dla Manuela (Libro de Manuel), 1973 (powieść)
La casilla de los Morelli, 1973
Ośmiościan (Octaedro), 1974 (opowiadania)
Fantomas przeciw wielonarodowym wampirom (Fantomas contra los vampiros
multinacionales}, 1975 (komiks)
Opowiadania zebrane (Cuentos completos), 1975
Estrictamente no profesional, 1976.
Nikt, byle kto... (Alguien que anda por ahí), 1977 (opowiadania)
Territorios, 1979 (opowiadania)
Opowiadania o Łukaszu (Un tal Lucas), 1979 (opowiadania)
Tak bardzo kochamy Glendę (Queremos tanto a Glenda), 1980 (opowiadania, w Polsce
pod tytułem Tango raz jeszcze)
Niewpory (Deshoras), 1982 (opowiadania)
Autonauci z kosmostrady (Los autonautas de la cosmopista), 1982 (wspólnie z
Carol Dunlop)
Nicaragua tan violentamente dulce, 1983
Silvalandia (oparta na ilustracjach Julio Silva), 1984
Salvo el crepúsculo, 1984 (poezja)
Divertimento, 1986 (dzieło wydane pośmiertnie)
Egzamin (El examen), 1986 (powieść wydana pośmiertnie)
Diario de Andrés Fava, 1995
Adiós Robinson y otras piezas breves (teatr), 1995
.
.Dziesięć króciutkich utworów,
przypominających stare fotografie, które przypadkiem wysypały się z pudełka.
Właściwie nie tyle chodzi o same fotografie, co związane z nimi uczucia i
wspomnienia. To trochę tak, jakby właściciel obrazków starał się w
kilkudziesięciu zdaniach opowiedzieć o nich przypadkowemu obserwatorowi.
|
