TAJEMNICA BOGA

NABOŻEŃSTWA. LUMEN GENTIUM. CRUX CHRISTI. CHRISTUS REX. IMMACULATA

WAM, 2013, str. 98, oprawa twarda z obwolutą. nowa, nieczytana.

Recenzję napisał(a):

Bartosz Wieczorek

Wydana z wielką starannością książka Tajemnica Boga jest zbiorem czterech niedawno odnalezionych nabożeństw paraliturgicznych, które wyszły spod pióra Karola Wojtyły: Lumen Gentium, Crux Christi, Christus Rex i Immaculata. Teksty tych nabożeństw Wojtyła napisał, będąc wikariuszem w kościele św. Floriana w Krakowie, a pierwsze z nich zostało zrealizowane w tym właśnie kościele w święto Matki Bożej Gromnicznej w 1951 roku. W wykonanie nabożeństw zostali wówczas zaangażowani studenci Politechniki Krakowskiej oraz studentki z internatu sióstr nazaretanek.

Nabożeństwa mają prostą, przejrzystą strukturę. Przykładowo Crux Christi to rozpisana na role Męka Chrystusa według św. Mateusza, w której łacińskie kantyki chóru męskiego przeplatają się z pieśniami wielkopostnymi chóru żeńskiego. Treść nabożeństw daleka jest także od skomplikowanej refleksji teologicznej, zawiera raczej teksty mające zaangażować widzów w ukazywaną w nabożeństwie rzeczywistość Bożą. I to może bardziej osoby je wykonujące niż zewnętrznych uczestników. Można bowiem sobie tylko wyobrazić, jak udział w takim niezwykłym misterium musiał wpływać na wrażliwość osób w nim uczestniczących. A kiedy uświadomimy sobie, iż rzecz rozgrywała się w 1951 roku, w najbardziej ponurym okresie komunistycznego reżimu, to wartość takiego wydarzenia niepomiernie rośnie. Wykonanie nabożeństw stworzonych przez Wojtyłę musiało być w tamtych czasach niezwykle silnym znakiem.

Wydane teksty nie mają jednak wartości tylko historycznej czy sentymentalnej. Dla badaczy dorobku Wojtyły będą cennym źródłem świadczącym o rozwoju jego myśli teologicznej. W Christus Rex znajdziemy przykładowo piękną, bliską przyszłemu Papieżowi pochwałę życia wiarą w codzienności: "Królestwo Boże - to całe nasze życie. Każdy dzień, każdy trud, praca i mozół. Radość i smutek. Ojciec i matka. Żona i mąż. Córka i syn" (s. 66).

Nie teologia jest jednak istotna w owych nabożeństwach, ale ich potencjał przybliżenia przez szatę artystyczną ważnych dzieł Bożych, które stają się choć na chwilę bardziej aktualne i zrozumiałe. Idea stworzenia takiej formy mówienia o Bogu jest niezwykle cenna w czasach, kiedy droga do Boga przez piękno wydaje się nieco mniej uczęszczana, co nie znaczy, że ludzie nie mają potrzeby podążać nią. Takiego typu nabożeństwa, których w kościele praktycznie nie ma, mogą być niezwykle owocną formą współczesnej katechezy, tak odległej od codziennych homilii czy nauk, które słyszą wierni w kościele.