Studia Staropolskie
Joanna Krauze-Karpińska
Wirydarz poetycki Jakuba Teodora Trembeckiego. Studium filologiczne
Instytut Badań Literackich PAN 2009
okładka miękka
530 stron,
format: 16,5 x 23,5 cm
książka jest nowa
Opis:
Autorka obrała za przedmiot swojej obszernej filologicznej
monografii Wirydarz poetycki Jakuba Teodora Trembeckiego,
szczególny zabytek XVII-wiecznego piśmiennictwa.
Jest to manuskrypt o objętości ponad 1200 stron, zawierający ponad 1000
polskich i łacińskich utworów poetyckich, w większości niedrukowanych w
okresie staropolskim, stanowiący najważniejszą historyczną antologię
poezji wieku XVII, zarówno ze względu na objętość, jak i systematykę
układu. konsekwentne, w miarę posiadanej wiedzy, ujawnianie autorów,
jakość i unikatowość przekazywanych tekstów, często znanych tylko z tego
źródła.
Rękopis ten został wydany w latach 1909—1910 przez Aleksandra
Brücknera, dzięki czemu jego literacka zawartość jest obecna we wszystkich
niemal opracowaniach dotyczących XVII-wiecznej poezji polskiej, on sam
jednak dostępny byl ogółowi zainteresowanych tylko przez krótki okres w
latach 30. ubiegłego wieku. Wówczas nie doczekał się całościowego
opracowania, a brak możliwości skonfrontowania oryginału z opiniami
badaczy na jego temat doprowadził do upowszechnienia się nie zawsze
prawdziwych stwierdzeń o jego autorstwie i okolicznościach powstania.
Dr Krauze-Karpińska dokonała szczegółowej analizy filologicznej,
kodykologicznej i niejednokrotnie tekstologicznej całego zbioru i jego
poszczególnych części na podstawie niezwykle wnikliwej autopsji. Wnioski
płynące z tak szczegółowego opisu rękopisu i jego zawartości uzupełniła
spostrzeżeniami poczynionymi w wyniku ponownej analizy innych zachowanych
dokumentów, zarówno tych znanych poprzednikom, jak i nowo odnalezionych,
prostując niesprawdzalne wcześniej sądy badaczy. Uporządkowanie znanych
faktów, dopełnione nowymi odkryciami filologicznymi stanowi o jakości i
wyjątkowej wartości rozprawy.
Szczególną wartość ma zawarta w ostatnim rozdziale wnikliwa i
udatna, pierwsza w historii badań nad Wirydarzem, analiza własnych prób
poetyckich Jakuba Teodora Trembeckiego. które dotąd sporadycznie tylko
pojawiały się w polu widzenia historyków literatury.
(z recenzji
wydawniczej prof. dr hab. Elżbiety Sarnowskiej-Temeriusz)
