Autor

Władysław Froch

Tytuł

Dzieje Szkoły Lubelskiej
przy kościele parafialnym św. Michała w XV-XVIII w.

Rok wydania

Wydawnictwo

ilustracje zdjęcia rysunki

Stron

Okładka, oprawa

Stan i inne informacje

1999

RW KUL

-

120

Miękka

NOWA

Opis

DZIEJE SZKOŁY LUBELSKIEJ
przy kościele parafialnym św. Michała
w XV - XVIII wieku
Władysław Froch
Lublin 1999
stron 120


OPIS

Szkoła parafialna, albo Lubelska, przy kościele św. Michała w Lublinie była najstarszą i najdłużej działającą instytucją wychowawczą w tym mieście. Jej początek sięga XIV w., a rozkwit przypada na wiek XV i XVI. W ciągu kilku wieków istnienia miała ona różne nazwy, a mianowicie: szkoła parafialna, Szkoła Lubelska, kolegiacka, miejska - „civilis", „schola academica parochia-lis", gimnazjum. Najczęściej jednak w aktach archiwalnych nazywano ją Szkołą Lubelską - „Schola Lublinensis".

Szkoła ta nie ma odrębnej dokumentacji w zbiorach archiwalnych. Najstarsze wiadomości o niej znajdują się w aktach lubelskiego sądu konsystorskiego oraz w aktach wizytacji parafii, które przechowywane są w Archiwum Archidiecezjalnym w Lublinie. Najstarsza księga konsystorza lubelskiego z 1. poł. XV w. zaginęła w czasie II wojny światowej. Korzystał jednak z niej historyk lubelski ks. Jan Ambroży Wadowski i wiele wiadomości o tej szkole znajduje się w jego pracy pt. Kościoły lubelskie oraz w rękopisach przechowywanych w Bibliotece PAN w Krakowie. W księgach wizytacji parafii diecezji krakowskiej i archidiakonatu lubelskiego, począwszy od końca XVI w., notowano spostrzeżenia dotyczące nauczycieli i budynków szkolnych. W zaleceniach („reformatio") wizytatorzy podawali wskazówki wychowawcze oraz zobowiązywali proboszczów do naprawienia zaniedbań w opiece nad szkołami.


SPIS TREŚCI

Wstęp 5

Rozdział I
Szkoła parafialna przy kościele Św. Michała w średniowieczu . . 7

1. Powstanie Szkoły Lubelskiej w XIV wieku 7
2. Rozwój Szkoły Lubelskiej w XV wieku 9
3. Nauczyciele, ich warunki bytowe i ogólna charakterystyka . 15
4. Z życia żaków lubelskich 24
5. Nauczanie i wychowanie 29


Rozdział II
Szkoła Lubelska okresie renesansu 39

1. Dzieje szkoły w XVI w. do czasu powstania Kolegiaty przy kościele św. Michała w 1574 r 39
2. Nauczyciele i ich życie 50
3. Uczniowie i ich warunki bytowe na tle opieki rady
miejskiej nad dziećmi 56
4. Nauczanie i wychowywanie uczniów Szkoły Lubelskiej
w dobie renesansu 63


Rozdział III
Szkoła kolegiacka w latach 1[zasłonięte]574-16 71

1. Warunki gospodarczo-społeczne w Lublinie 71
2. Życie umysłowe mieszczan i środowisko wychowawcze Lublina 73
3. Instrukcje wychowawcze mieszczan lubelskich 76
4. Instytucje oświatowe w Lublinie i w Lubelskiem .... 79
5. Nauczyciele szkoły kolegiackiej 82
6. Dole i niedole uczniów lubelskich 87
7. Zaniedbania rady miejskiej w remontach budynku
szkolnego 90
8. Nauczanie i wychowanie 91
9. Tumulty przeciw Żydom 94
10. Ordynacja Szkoły Lubelskiej wydana przez archidiakona Krzysztofa Opackiego w roku 1645 97


Rozdział IV
Szkoła Lubelska w latach 1[zasłonięte]651-17 99

1. Lublin w 2. połowie XVII wieku 99
2. Życie umysłowe oraz oświata w Lublinie i w Lubelskiem . 101
3. Dzieje Szkoły Lubelskiej w 2. połowie XVII wieku . . . 103
4. Warunki gospodarczo-społeczne oraz oświata w Lublinie
i w Lubelskiem w latach 1701-[zasłonięte] 17738
5. Szkoła Lubelska w XVIII wieku 111
Zakończenie 115
Wykaz skrótów 117