PRZEDMOWA.
W naszej ubogiej naukowej literaturze technicznej technologja chemiczna zajmuje prawdopodobnie ostatnie miejsce. W ciągu jakich 100 lat naliczyć możemy zaledwie 7 podręczników, z których jedne z większą, inne z mniejszą słusznością możemy wciągnąć w rejestr wydawnictw z zakresu technologji chemicznej.
W 1814 Antoni Bader wydał „Technologję czyli naukę użytkowania z płodów przyrodzonych w niemieckim języku napisaną przez P. JEiinka^. teraz na polski język przełożony (Warszawa, 1814, 80 str. 159), książeczka doczekała się następnie jeszcze trzech wydań (Warszawa 1818, Kraków 1819, Warszawa 1830 x). Ówczesne ministerstwo oświecenia -Dyrekcja Edukacji Publicznej — na skutek opinji Towarzystwa Elementarnego zaleciło ;,Technologjęw szkołom wydziałowym i podwydzialowym. Ten fakt zalecenia książki przez władze szkolne, kilka wydań jej w ciągu 16 lat świadczy z jednej strony o uznawaniu przez czynniki rządowe i społeczeństwo potrzeby zaznajamiania młodzieży z realjami, z „wiedzą praktycznąH, zainteresowania ogółu sprawami technicznemi. z drugiej zaś jest dowodem dość elementarnego wykładu podręcznika. W drugiej połowie 3 dziesiątka zeszłego wieku w Wilnie, najważniejszem wówczas ognisku oświaty narodowej, profesor chemji tamtejszego uniwersytetu, uczeń i następca Jędrzeja Śniadeckiego, JLJEon^berg;^ rozpoczął druk większego dzieła, zamierzonego na 5 tomów/pod nagłówkiem: „Chemia z zastosowaniem do sztuk i rzemiosł15. W 1827 wyszedł tom I, „obejmujący wiadomości wstępne i naukę o ciałach prostych^ na str. 464. tom II ukazał się w roku następnym a zawierał „naukę o ciałach złożonych pierwszego rzędu44 na 780 str., w tomie III z r. 1829 autor podał „naukę o ciałach złożonych drugiego i trzeciego rzędu11 na str. 407. Ani IV, ani V tom nie został opublikowany. W wydanych 3 tomach autor zajmuje się przeważnie chemją ogólną, z technologji można doszukać się ledwie wzmianek ogólnikowych.
Właściwy podręcznik technologji, aczkolwiek wT szczuplejszym zakresie, jakbyśmy dzisiaj powiedzieli, podręcznik technologji chemicznej przemysłu rolniczego, dał nam w ISiCLjL-BsŁŁa, Jego „Zasady technologji chemicznej gospodarskiej15 obejmowały dwa tomy. Część pierwsza, Warszawa, &0, (str. 252) traktowała „o wypalaniu wódkiJ\ część druga (str. 198) ,,o warzeniu piwa, wyrabianiu octu, otrzymywaniu cukru z buraków, wydobywaniu krochmalu i przerabianiu go na1 cukier, wybijaniu olejów i t. p.5); do części pierwszej włączone zostały wiadomości
i.
Por. F. Kucharzewski „Piśmiennictwo15 techniczne polskie, Warszawa r. 1921
