Tytuł
Szczepienie drzew i krzewów owocowych i ozdobnych
Autor J. Prat, D.
Retournard
Wydawca Delta
Liczba stron 304
Wymiary 245x166
Okładka twarda
ISBN 83-7175-128-1
Szczepienie jest niezastąpionym sposobem wiernego rozmnażania wielu gatunków
drzew owocowych i ozdobnych. Ponadto pozwala zwiększyć odporność roślin na
choroby lub szkodniki, przystosować do różnych rodzajów gleby, ulepszyć jakość
owoców lub zwiększyć obfitość kwitnienia oraz przywrócić żywotność drzewom,
które przestały plonować.
Autorzy omawiają szczegółowo sposoby szczepienia ponad 80 gatunków sadowniczych
i ozdobnych, przy czym dokładne rysunki ilustrują każdy etap pracy. W ten
sposób uprzystępniają ogrodnikom-amatorom techniki, które uważano za domenę
fachowców.
Najnaturalniejszym sposobem reprodukcji roślin jest wysiew zebranych z nich
nasion. Jednakże metoda generatywna zawodzi przy rozmnażaniu odmian botanicznych
i uprawnych gatunku - uzyskane potomstwo powraca prawie zawsze do typu
wyjściowego. Można też rozmnażać rośliny za pomocą sadzonek, odkładów lub
podziału starszych okazów; te 3 metody wegetatywne pozwalają wiernie przekazać
potomstwu wszystkie cechy i właściwości odmiany botanicznej lub uprawnej.
Niestety, nie nadają się do zastosowania u wielu gatunków. Sadzonki niektórych z
nich nie wydają korzeni lub ukorzeniają się w małym procencie. Rozmnażanie za
pomocą odkładów wymaga przeznaczenia dużej powierzchni pod rośliny mateczne, a
każda z nich wydaje ograniczoną liczbę młodych roślin. Przez podział można
rozmnażać tylko gatunki o wieloletnich karpach lub rośliny bulwiaste, cebulowe i
kłączowe. Ostatnio w rozmnażaniu roślin stosuje się na skalę przemysłową hodowlę
in vitro niektórych gatunków, uzyskując wysoki współczynnik rozmnażania. W
stadium badań znajduje się hodowla in vitro wielu innych gatunków. Polega ona na
wysiewie nasion na sterylną pożywkę (np. nasion storczyków) lub na rozmnażaniu
merystemów wierzchołkowych albo stożków wzrostu łodyg (mikrosadzonkowanie).
Hodowla tkanek pozwala otrzymać rośliny wolne od patogenów, odznaczające się
wszystkimi cechami i właściwościami rozmnażanego gatunku lub odmiany uprawnej.
Wymaga dużych inwestycji (laboratoria, aseptyczne komory) i rygorystycznej
kontroli, toteż jest niedostępna dla ogrodnika-amatora.
W
przypadku roślin, których z wymienionych tu względów nie można rozmnażać z
nasion, za pomocą sadzonek, odkładów lub dzielenia starszych okazów problem
rozwiązuje szczepienie.
Jest to zabieg praco- i czasochłonny, toteż szkółkarze fachowcy ograniczeni
względami ekonomicznymi zastępują go innymi sposobami rozmnażania, jeśli tylko
istnieje taka możliwość. Ogrodnik-amator znajduje się tu w sytuacji
uprzywilejowanej - może korzystać swobodnie z całego arsenału metod szczepienia.