Autorka - wykładowczyni na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego - od lat zajmuje się problemami rozwoju mowy dzieci i młodzieży. Zagadnieniu temu poświęciła już kilka publikacji, między innymi książkę Rozwijanie mowy komunikatywnej dziecka opublikowaną przez nasze Wydawnictwo. W prezentowanej tu publikacji posunęła się nieco dalej, przechodząc od porad praktycznych do zagadnień teoretyczno-filozoficznych. Wychodząc od teorii, omawia szczegółowo dwa obowiązujące obecnie systemy opieki logopedycznej w Polsce i Anglii. Po szczegółowym zaprezentowaniu tych systemów przedstawia przemyślenia własne. Jest to pozycja niezbędna dla tych, którzy organizują opiekę logopedyczną w Polsce. Jest to również literatura interesująca dla rodziców dzieci z wadami wymowy.
SPIS TREŚCI
WSTĘP
I. ZABURZENIA MOWY I TERAPIA LOGOPEDYCZNA Z PERSPEKTYWY OGÓLNYCH KONCEPCJI ROZWOJU CZŁOWIEKA
1. Uściślenia terminologiczne
2. Ogólne koncepcje rozwoju człowieka
3. Modele badań rozwoju
4. Etapy badań nad rozwojem języka dziecka
5. Status logopedii jako nauki
5.1. Miejsce logopedii wśród nauk i jej związki z różnymi dziedzinami wiedzy
5.2. Przedmiot badań i zakres logopedii
5.3. Metodologia i terminologia logopedii - umacnianie się podstaw teoretycznych
6. Perspektywy ujmowania terapii logopedycznej
6.1. Podejście medyczne
6.2. Podejście pedagogiczne
6.3. Podejście lingwistyczne
6.4. Podejście środowiskowe
6.5. Koncepcja podejścia holistycznego
7. Strategie definiowania celów edukacyjnych a cele terapii logopedycznej
8. Kształtowanie się modelu opieki logopedycznej w Polsce
8.1. Początki i okres międzywojenny
8.2. Lata powojenne i sześćdziesiąte
8.3. Lata siedemdziesiąte i osiemdziesiąte
8.4. Teoretyczne i praktyczne propozycje zmiany istniejącego systemu
II. PROJEKT BADAŃ PORÓWNAWCZYCH DOTYCZĄCYCH OPIEKI LOGOPEDYCZNEJ W SYSTEMIE EDUKACYJNYM POLSKI 1 ANGLII
1. Koncepcyjno-metodologiczne podstawy pracy
1.1. Cele pedagogiki porównawczej a cele pracy
1.2. Metody i procedury w pedagogice porównawczej a metody wykorzystane w pracy
2. Cele i założenia badań
3. Sposób prowadzenia badań i wykorzystane źródła
3.1.Realizacja pierwszego celu - opracowanie monografii polskiego systemu opieki logopedycznej
3.2.Realizacja drugiego celu - analiza porównawcza polskiego i angielskiego systemu opieki logopedycznej
3.3.Realizacja trzeciego celu - stworzenie własnej propozycji modelu systemu opieki logopedycznej
III. SYSTEM OŚWIATY W POLSCE I ANGLII
1. System oświaty w Polsce
1.1. Ogólne informacje o kraju
1.2. Cele oświaty
1.3. Struktura systemu oświaty
1.4. Administracja i nadzór nad systemem oświaty
1.5. Finansowanie
1.6. Kształcenie nauczycieli
1.7. Programy nauczania
1.8. Ocenianie
2. System oświaty w Anglii
2.1. Ogólne informacje o kraju
2.2. Cele oświaty
2.3. Struktura systemu oświaty
2.4. Administracja i nadzór nad systemem oświaty
2.5. Finansowanie
2.6. Kształcenie nauczycieli
2.7. Programy nauczania
2.8. Ocenianie
3. Analiza porównawcza polskiego i angielskiego systemu oświaty
3.1. Ogólne porównanie krajów
3.2. Cele oświatowe
3.3. Struktura systemów oświaty
3.4. Administracja i nadzór nad systemami oświaty
3.5. Finansowanie
3.6. Kształcenie nauczycieli
3.7. Programy nauczania
3.8. Ocenianie
3.9. Kierunki zmian
IV. STRUKTURA I ORGANIZACJA OPIEKI LOGOPEDYCZNEJ W POLSCE I ANGLII
1. System opieki logopedycznej w Polsce
1.1. Sposób postrzegania opieki logopedycznej
1.2. Miejsce opieki logopedycznej w systemie edukacji
1.3. Finansowanie, zarządzanie i nadzór
1.4. Prawne uregulowania systemu opieki logopedycznej
1.5. Wielkość potrzeb w zakresie opieki logopedycznej
1.5.1. Pojęcie potrzeb związanych z opieką logopedyczną
1.5.2. Trudności w określeniu wielkości potrzeb
1.6.Możliwości zaspokojenia potrzeb opieki logopedycznej w ramach rozwiązań organizacyjnych obowiązujących w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych
1.7. Modele wsparcie logopedycznego
1.7.1. Sposoby ujmowania wsparcia logopedycznego
1.7.2. Modele obowiązujące w Polsce
1.8. Instytucjonalne rozwiązania
1.8.1. Poradnie psychologiczno-pedagogiczne w systemie opieki logopedycznej
1.8.2. Przedszkola i szkoły w systemie opieki logopedycznej
1.8.3. Lokalne rozwiązania
1.9. Specjaliści odpowiedzialni za organizację i przebieg opieki logopedycznej
1.9.1. Status zawodowy logopedy
1.9.2. Kształcenie kadry logopedycznej
1.9.3. Towarzystwa i organizacje logopedyczne
1.10. Udział rodziców w terapii logopedycznej
1.11. Kierunki zmian
2. System opieki logopedycznej w Anglii
2.1. Sposób postrzegania opieki logopedycznej
2.2. Miejsce opieki logopedycznej w systemie edukacji
2.2.1. Idea integracji dzieci z zaburzeniami mowy języka i komunikacji
2.2.2. Terapia logopedyczna jako usługa medyczna
2.3. Finansowanie, zarządzanie i nadzór
2.3.1. Warunki skutecznego wsparcia
2.3.2. Założenia programu rządowego
2.4.Prawne uregulowania opieki logopedycznej dla dzieci z zaburzeniami mowy, języka i komunikacji i ich implikacje dla praktyki edukacyjnej
2.5. Wielkość potrzeb w zakresie opieki logopedycznej
2.6. Możliwości zaspokojenia potrzeb w zakresie mowy, języka i komunikacji
2.7. Modele wsparcia logopedycznego
2.8. Instytucjonalne rozwiązania w zakresie opieki logopedycznej
2.8.1. Ośrodki zapewniające wsparcie dzieciom z problemami mowy i języka
2.8.2. Lokalne rozwiązania
2.8.3. Czynniki wpływające na kształt określone modelu usług logopedycznych
2.9.Specjaliści odpowiedzialni za organizację i przebieg opieki logopedycznej
2.9.1.Napięcia i utrudnienia w relacjach między logopedą a innymi specjalistami
2.9.2. Kształcenie logopedów
2.10. Udział rodziców w terapii logopedycznej (relacja logopeda-rodzice)
2.10.1. Źródła utrudnień w relacjach pomiędzy rodzicami i logopedami
2.10.2. Wnioski w zakresie poprawy relacji pomiędzy rodzicami i logopedą
2.11. Postulowane kierunki zmian
V. ANALIZA PORÓWNAWCZA POLSKIEGO I ANGIELSKIEGO SYSTEMU OPIEKI LOGOPEDYCZNEJ
1. Sposób postrzegania opieki logopedycznej
2. Miejsce opieki logopedycznej w systemie edukacji
3. Finansowanie, zarządzanie i nadzór
4. Prawne uregulowania
5. Wielkość potrzeb w zakresie opieki logopedycznej
6. Możliwości zaspokojenia potrzeb
7. Modele wsparcia logopedycznego
8. Instytucjonalne rozwiązania
9. Specjaliści odpowiedzialni za organizację i przebieg opieki logopedycznej
10. Udział rodziców w terapii logopedycznej
11. Kierunki zmian
VI. MODEL SYSTEMU OPIEKI LOGOPEDYCZNEJ - PROPOZYCJA WŁASNA
1. Założenia przyjęte przy konstruowaniu modelu
2. Charakterystyka modelu
2.1. Zakres i cele opieki logopedycznej
2.2.Uzasadnienie zastosowania modelu wielowymiarowego do opisu systemu opieki logopedycznej
2.3.Konstrukcja modelu
3.Pierwszy wymiar, czyli poziomy opieki logopedycznej
3.1. Poziom pierwszy - przed rozpoczęciem edukacji
3.2. Poziom drugi - opieka logopedyczna na etapie wychowania przedszkolnego
3.3. Poziom trzeci - szkoła podstawowa
3.4. Poziom czwarty - szkoła ponadpodstawowa
3.5. Poziom piąty - opieka nad dorosłymi
4. Drugi wymiar, czyli rodzaje opieki logopedycznej
4.1. Profilaktyka
4.2. Diagnoza i monitorowanie rozwoju mowy
4.3. Terapia
5. Trzeci wymiar, czyli sposoby i charakter sprawowania opieki logopedycznej
5.1. Współpraca międzyresortowa
5.2. Przygotowanie kadry logopedycznej
5.3. Przygotowanie nauczycieli
5.4.Podnoszenie świadomości społeczeństwa w zakresie problemów logopedycznych
ze szczególnym uwzględnieniem edukacji rodziców
5.5.Działania logopedów podejmowane w ramach pracy poszczególnych instytucji
6. Zakończenie
BIBLIOGRAFIA
ANEKS
