System Logistyczny Polski. Uwarunkowania techniczno-technologiczne komodalności transportu
Marianna Jacyna (red.)
rok wydania: 2012
stron: 412
format: B5
oprawa: twarda
wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej
Monografia jest pierwszym w literaturze polskiej, zebranym w jednym wydawnictwie, kompendium wiedzy o rozbudowanym i złożonym systemie logistycznym. Zaprezentowane zostały w niej najnowsze wyniki badań i światowych osiągnięć w zakresie wdrożeń w dziedzinie kształtowania nowoczesnych systemów logistycznych, sprzyjających komodalności transportu. Autorzy podejmują trud uporządkowania nazewnictwa i związanych z nim definicji, opisują i hierarchizują elementy systemu, określając poziom, na którym należy prowadzić analizę danej problematyki (od nadawcy do odbiorcy). Na szczególną uwagę zasługują przedstawione narzędzia wspomagania podejmowania decyzji, z uwzględnieniem komodalności transportu, w postaci programów optymalizacyjnych. Monografia przedstawia sformalizowany, oparty o naukową analizę opis skomplikowanego systemu, a jej dodatkową zaletą jest możliwość praktycznego wykorzystania. Książka posiada uniwersalny charakter, a unikatowość tytułu sprawia, że może być wykorzystywana zarówno przez decydentów zajmujących się systemami logistycznymi, jak też będzie cennym materiałem dla pracowników nauki i studentów.
Publikacja została wyróżniona nagrodą Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej jako najlepsza książka roku 2011/2012 o tematyce transportowej.
SPIS TREŚCI:
Przedmowa 11
1. Wprowadzenie 17
1.1. Pojęcie systemu logistycznego w literaturze 17
1.2. Elementy systemu logistycznego Polski 22
1.3. Znaczenie transportu dla realizacji procesów logistycznych w aspekcie komodalności 25
1.3.1. Pojęcie komodalności transportu 25
1.3.2. Transport i jego specyfika 27
1.3.3. Powiązania między systemem transportowym a krajowym systemem logistycznym 30
1.4. Uwarunkowania komodalności transportu 33
Bibliografia 43
2. Infrastruktura transportowa systemu logistycznego Polski 44
2.1. Wprowadzenie 44
2.2. Sieć Transeuropejska TEN-T 47
2.3. Infrastruktura transportu drogowego 52
2.3.1. Klasyfi kacja dróg publicznych 52
2.3.2. Struktura rodzajowa dróg 53
2.3.3. Infrastruktura drogowa w paneuropejskich korytarzach transportowych 57
2.3.4. Stan parametrów technicznych dróg w Polsce 60
2.4. Infrastruktura transportu kolejowego 63
2.4.1. Klasyfi kacja linii kolejowych 63
2.4.2. Linie kolejowe w Polsce 65
2.4.3. Infrastruktura kolejowa w paneuropejskich korytarzach transportowych 65
2.4.4. Stan parametrów technicznych linii kolejowych w Polsce 68
2.5. Infrastruktura transportu wodnego śródlądowego 70
2.5.1. Identyfi kacja śródlądowych dróg wodnych w Polsce 70
2.5.2. Infrastruktura śródlądowych dróg wodnych w paneuropejskich korytarzach transportowych 74
2.5.3. Stan parametrów technicznych śródlądowych dróg wodnych w Polsce 76
Bibliografia 81
3. Infrastruktura punktowa systemu logistycznego Polski 84
3.1. Istota infrastruktury punktowej 84
3.2. Centra logistyczne i ich rola w systemie logistycznym Polski 85
3.2.1. Defi nicja i rodzaje centrów logistycznych 85
3.2.2. Funkcje centrów logistycznych 90
3.2.3. Znaczenie centrów logistycznych w realizacji procesów logistycznych w systemie logistycznym Polski 91
3.2.4. Centra logistyczne jako węzły korytarzy transportowych 93
3.2.5. Centra logistyczne 95
3.2.6. Obiekty logistyczne w aspekcie powiązań systemu logistycznego Polski z makrosystemem logistycznym Unii Europejskiej 100
3.3. Porty żeglugi śródlądowej i ich rola w systemie logistycznym Polski 104
3.4. Porty morskie ujścia Odry i ich rola w systemie logistycznym Polski 111
3.4.1. Znaczenie gospodarcze portów morskich 111
3.4.2. Port Morski w Szczecinie jako centrum logistyczne 112
3.4.3. Charakterystyka portów morskich ujścia Odry 115
3.4.4. Powiązania portów morskich w Szczecinie i Świnoujściu z innymi elementami systemu logistycznego Polski 118
3.5. Porty morskie ujścia Wisły i ich rola w systemie logistycznym Polski 125
3.5.1. Porty ujścia Wisły w europejskich korytarzach transportowych 125
3.5.2. Centra logistyczne w portach Gdańska i Gdyni 127
3.6. Porty lotnicze i ich rola w systemie logistycznym Polski 129
3.7. Punkty przeładunkowe transportu intermodalnego 131
3.7.1. Uwarunkowania techniczne, organizacyjne i funkcjonalne przewozów intermodalnych
w międzynarodowych łańcuchach logistycznych 131
3.7.2. Charakterystyka terminali intermodalnych 134
Bibliografia 137
4. Funkcje systemu logistycznego Polski 141
4.1. Podstawowe funkcje systemu logistycznego Polski 141
4.1.1. Zasięg systemu logistycznego Polski 141
4.1.2. Rola systemu logistycznego kraju w jego gospodarce 142
4.1.3. Przekształcenia potoków ładunków realizowane przez system logistyczny Polski 145
4.1.4. Integracja łańcuchów dostaw jako podstawowa funkcja LSP 146
4.2. Klasyfi kacja ładunków przemieszczanych w systemie logistycznym Polski 148
4.3. Podsystemy LSP i ich funkcje 152
4.3.1. Podsystemy funkcjonalne LSP 152
4.3.2. Model grafi czny LSP 154
4.3.3. Punkty nadania i odbioru oraz punkty przejścia ładunków w LSP 155
4.3.4. Przedsiębiorstwa wydobywcze i rolnictwo jako punkty nadania i odbioru potoków ładunków 155
4.3.5. Przedsiębiorstwa produkcyjne i usługowe jako punkty nadania i odbioru potoków ładunków 157
4.3.6. Punkty koncentracji i rozdziału potoków ładunków 159
4.3.7. Powiązania LSP ze światowym makrosystemem logistycznym 160
4.4. Recykling i utylizacja w systemie logistycznym Polski 161
Bibliografia 162
5. Identyfi kacja zadań realizowanych przez system logistyczny Polski 164
5.1. Metoda identyfi kacji zadań 164
5.2. Wielkość produkcji w Polsce 165
5.3. Towarowa wymiana międzynarodowa 168
5.3.1. Charakterystyka ogólna 168
5.3.2. Wymiana towarowa przez drogowe przejścia graniczne Polski 170
5.3.3. Wymiana towarowa przez kolejowe przejścia graniczne Polski 174
5.3.4. Wymiana towarowa przez morskie przejścia graniczne Polski 177
5.3.5. Wymiana towarowa przez lotnicze przejścia graniczne Polski 181
5.3.6. Przewozy tranzytowe przez terytorium Polski 182
5.4. Przewozy ładunków według rodzajów transportu 185
5.5. Obciążenie sieci transportowej Polski 189
5.5.1. Drogi kołowe 189
5.5.2. Linie kolejowe 194
5.5.3. Drogi wodne śródlądowe 197
5.5.4. Porty morskie 197
5.5.5. Porty lotnicze 199
5.6. Wielkość zadań logistycznych systemu logistycznego Polski 199
Bibliografia 206
6. Model systemu logistycznego Polski 207
6.1. Wprowadzenie 207
6.2. Opis elementów struktury systemu logistycznego Polski 209
6.3. Odwzorowanie struktury systemu logistycznego 214
6.3.1. Identyfi kacja punktów nadania, odbioru i przejścia 214
6.3.2. Identyfi kacja powiązań transportowych między elementami systemu logistycznego Polski 217
6.4. Parametryzacja elementów struktury LSP 223
6.4.1. Założenia ogólne 223
6.4.2. Parametryzacja elementów liniowych struktury 226
6.4.3. Odwzorowanie charakterystyk elementów punktowej infrastruktury transportowej 228
6.5. Zadanie logistyczne dla systemu logistycznego 231
6.6. Model organizacji przepływu ładunków w systemie logistycznym 233
6.6.1. Założenia do wyboru organizacji przepływu ładunków 233
6.6.2. Rozłożenia potoków ładunków w sieci logistycznej uwzględnieniem punktów przejścia 235
6.6.3. Rola punktów konsolidacji w organizacji przepływu ładunków 238
6.7. Zinformatyzowane bazy danych o parametrach infrastruktury transportu na potrzeby modelu LSP 244
6.7.1. Założenia ogólne 244
6.7.2. Infrastruktura transportu kolejowego 244
6.7.3. Infrastruktura transportu samochodowego 246
6.7.4. Infrastruktura transportu lotniczego 247
6.7.5. Infrastruktura żeglugi śródlądowej 248
6.7.6. Wartości parametrów infrastruktury transportu na potrzeby modelu LSP dostępne w istniejących bazach danych 248
Bibliografia 250
7. Systemy dystrybucji w Polsce jako uwarunkowanie komodalności transportu 251
7.1. Procesy dystrybucji w gospodarce 251
7.1.1. Istota i struktura procesów dystrybucji 251
7.1.2. Aspekty otoczenia dystrybucji w modelowaniu przepływów produktów 253
7.2. Założenia modelowania procesów dystrybucji w gospodarce narodowej 256
7.3. Bariery komodalności transportu w aktualnych systemach dystrybucji w Polsce 258
7.3.1. Ogólne tendencje rozwoju systemów dystrybucji w Polsce 258
7.3.2. Handel detaliczny jako ogniwo systemu dystrybucji w Polsce 259
7.3.3. Tendencje w zakresie polskiego handlu hurtowego 260
7.3.4. Problemy logistyczne w systemach dystrybucji 262
7.4. Potencjalna struktura docelowego podsystemu dystrybucji zapewniającego komodalność transportu 266
Bibliografia 270
8. Wybrane zagadnienia projektowania elementów punktowych systemu logistycznego Polski 273
8.1. Rodzaje i funkcje elementów punktowych w systemie logistycznym Polski 273
8.2. Kryteria lokalizacyjne punktów przejścia potoków ładunków 277
8.2.1. Uwarunkowania lokalizacji punktów przejścia potoków ładunków 277
8.2.2. Struktura kosztów przepływu potoków ładunków w LSP 277
8.2.3. Lokalizacyjne kryterium popytu na usługi logistyczne 278
8.2.4. Lokalizacyjne kryterium konkurencyjności w usługach logistycznych 280
8.2.5. Lokalizacyjne kryterium kosztu przejścia ładunków przez element punktowy LSP 280
8.3. Koszty przejścia potoków ładunków i strumieni informacji przez elementy punktowe oraz liniowe LSP 281
8.3.1. Zakres badań 281
8.3.2. Ukształtowanie łańcucha transportowo-magazynowego 283
8.3.3. Procedury kształtowania i obliczania kosztów logistycznych 287
8.3.4. Koszty i wskaźniki kosztów przejścia w elementach wybranego łańcucha logistycznego 292
8.4. Przykład koncepcji projektowej punktu przejścia ładunków dla obsługi logistycznej miasta 297
8.4.1. Koncepcja obsługi logistycznej miasta 297
8.4.2. Schemat blokowy centrum konsolidacji ładunków z powiązaniami materiałowymi i informacyjnymi w systemie obsługi logistycznej miasta 301
8.4.3. Kształtowanie procesu przepływu strumieni ładunków przez centrum konsolidacji ładunków 306
8.4.4. Zadanie logistyczne dla centrum konsolidacji ładunków 308
8.4.5. Wymiarowanie procesów przepływu w centrum konsolidacji ładunków 309
Bibliografia 310
9. Kryteria oceny systemu logistycznego Polski w aspekcie komodalności transportu 311
9.1. Założenia do wyznaczania wskaźników logistycznych 311
9.2. Czynniki wpływające na komodalność transportu 313
9.3. Formalizacja wskaźników oceny systemu logistycznego Polski w aspekcie komodalności transportu 316
9.3.1. Założenia dotyczące kryteriów oceny systemu logistycznego Polski 316
9.3.2. Ustalenie wybranych wskaźników ogólnych oceny komodalności transportu 317
9.4. Koszt jako kryterium oceny systemu logistycznego Polski 321
9.4.1. Koszty przemieszczania ładunków w LSP 321
9.4.2. Koszty transportu ogółem 322
9.4.3. Koszty przewozu ładunków transportem kolejowym 322
9.4.4. Koszty przewozu ładunków transportem drogowym 324
9.4.5. Koszty obsługi ładunków w punktach przejścia 327
9.4.6. Koszty zewnętrzne transportu a racjonalizacja rozłożenia potoków ładunków 328
9.4.7. Koszty całkowite LSP 330
Bibliografia 331
10. Modele matematyczne oraz ich implementacja komputerowa 333
10.1. Problemy decyzyjne projektowania systemu logistycznego w aspekcie komodalności transportu 333
10.2. Model lokalizacji obiektów logistycznych w sieci logistycznej 335
10.2.1. Matematyczne sformułowanie problemu lokalizacji obiektów logistycznych w sieci logistycznej 335
10.2.2. Wspomaganie komputerowe wyznaczania lokalizacji obiektów logistycznych 339
10.2.3. Studium przypadku 342
10.3. Model dostaw bezpośrednich 348
10.3.1. Sformułowanie problemu dostaw bezpośrednich 348
10.3.2. Wspomaganie komputerowe powiązań transportowych dla dostaw bezpośrednich 350
10.3.3. Studium przypadku 351
10.4. Model planowania tras przewozu 355
10.4.1. Sformułowanie problemu planowania tras przewozu 355
10.4.2. Wspomaganie komputerowe planowania tras przewozu 357
10.4.3. Studium przypadku 359
10.5. Model planowania dostaw z uwzględnieniem okien czasowych w jednoszczeblowym systemie dystrybucji 361
10.5.1. Sformułowanie problemu planowania dostaw z uwzględnieniem okien czasowych w jednoszczeblowym systemie dystrybucji 361
10.5.2. Wspomaganie komputerowe planowania dostaw z uwzględnieniem okien czasowych w jednoszczeblowym systemie dystrybucji 365
10.5.3. Studium przypadku 366
10.6. Wspomaganie komputerowe wyznaczania kosztów przejścia przez punkty konsolidacji ładunków 368
10.7. Model rozwoju infrastruktury systemu logistycznego dla LSP 377
10.7.1. Wybrane aspekty kształtowania infrastruktury systemu logistycznego 377
10.7.2. Sformułowanie zagadnienia rozwoju infrastruktury LSP 382
Bibliografia 387
11. Implementacja modelu systemu logistycznego Polski 389
11.1. Studia przypadków rozłożenia potoków ładunków z wykorzystaniem implementacji modelu w VISUM 389
11.1.1. Charakterystyka środowiska VISUM 389
11.1.2. Model systemu logistycznego Polski w VISUM 390
11.2. Grafi czna prezentacja wyników rozłożenia potoków ładunków w LSP 399
11.2.1. Założenia w zakresie danych 399
11.2.2. Rozłożenie potoków ładunków na sieć logistyczną Polski 400
11.2.3. Prognoza obciążenia sieci logistycznej LSP 410
11.2.4. Prognoza obciążenia potokami ładunków sieci drogowej Polski 412
11.2.5. Prognoza obciążenia potokami ładunków sieci kolejowej Polski 415
11.2.6. Lokalizacja centrów logistycznych w LSP 415
Bibliografia 419
