STULECIE REFORMACJI W NIEMCZECH (1[zasłonięte]517-16)

Między rewolucją medialną a przełomem instytucjonalnym

Johannes Burkhardt

Wydawnictwo: Wiedza Powszechna, 2009
Oprawa: miękka
Stron: 388
Stan: NOWA

Wydarzeniem mającym największy wpływ na historię Niemiec w XVI stuleciu było ogłoszenie przez Marcina Lutra w 1517 r. jego słynnych 95 tez, które zapoczątkowało reformację. Książka Johannesa Burkhardta przedstawia powszechnie znane fakty w nowej dla polskiego czytelnika perspektywie, ukazującej narodziny i dynamiczny rozwój reformacji jako wynik rewolucji medialnej - upowszechnienia druku, wzrostu nakładów i liczby tytułów literatury religijnej i teologicznej w XVI w., bowiem bez prasy drukarskiej trudno sobie wyobrazić szersze oddziaływanie myśli Lutra i innych ojców reformacji. Wiele miejsca poświęcono tu także wpływowi reformacji na przemiany instytucjonalne w tak dziwnym tworze państwowym, jakim była wczesnonowożytna Rzesza Niemiecka. Autor, Johannes Burkhardt, jest wybitnym specjalistą w dziedzinie nowożytnej historii Niemiec, emerytowanym profesorem uniwersytetu w Augsburgu oraz członkiem władz tamtejszego Instytutu Historii Kultury Europy.


SPIS TREŚCI:

Prolog: Na końcu był jubileusz. Ilustrowane przybliżenie wieku reformacji 5
Literatura 16
Wskazówki bibliograficzne 17
Przypisy 19

CZĘŚĆ PIERWSZA - NOWOŻYTNOŚĆ NA SZCZOTCE DRUKARSKIEJ: REFORMACJA 21
Wprowadzenie: Nowy był środek przekazu 23
Wskazówki bibliograficzne 25
Przypisy 26

I. Technologia informacyjna w poszukiwaniu wydarzenia medialnego 27
Co właściwie wynaleziono? 29
Humanistyczny program wydawniczy 34
Zaawansowana technologia o ograniczonym popycie 38
"M.L." - druk znalazł swego bohatera 40
Zalecane źródła 45
Wskazówki bibliograficzne 46
Przypisy 47

II. Reformacja Lutra - historia świeżo spod prasy drukarskiej 49
Tezy jako mit początku 51
Etapy sterowanej przez media historii reformacji:
drukowane sprawozdania 56
Etapy medialnej historii reformacji po raz wtóry:
bohaterowie na papierze 67
Religia słowa pisanego 73
Zalecane źródła 75
Wskazówki bibliograficzne 76
Przypisy 77

III. Tajemnica reformacyjnej sfery publicznej 80
Księga nad księgami 81
Sukces Biblii Lutra 83
Sfera publiczna a reformacyjna sfera publiczna 91
Oparta na druku sfera publiczna reformacyjnej koalicji mediów 93
Objawienie opublikowane 99
Wskazówki bibliograficzne 104
Przypisy 105

IV. Wojna chłopska jako wojna medialna 108
Historia badań jako droga poznania 109
Rebelia "prostego człowieka" - człowieka Ewangelii 111
Rok czytania w dziejach reformacji i przeniknięte
Biblią teatry działań wojennych 114
Koniec wczesnomieszczańskiej rewolucji medialnej 123
Zalecane źródła 127
Wskazówki bibliograficzne 128
Przypisy 128

CZĘŚĆ DRUGA - ZWROT KU INSTYTUCJOM - FORMOWANIE WYZNAŃ 131
Wprowadzenie: Trzy nowe wyznania szukają korzeni.
Niezbędne uwagi na temat terminologii 133
Zalecane źródła 139
Wskazówki bibliograficzne 140

I. Ewangelickie formowanie konfesji - prymat doktryny 143
Utrwalenie doktryny i wyznania wiary 144
Grupa wyznaniotwórcza i jej instrumenty 152
Formowanie organizacji kościelnej przy politycznym
wsparciu władzy 161
Zalecane źródła 167
Wskazówki bibliograficzne 167
Przypisy 169

II. Katolickie formowanie konfesji - prymat organizacji 172
Organizacja jako punkt wyjścia 174
Religia kultu 185
W poszukiwaniu tekstu 193
Zalecane źródła 202
Wskazówki bibliograficzne 203
Przypisy 204

III. Kościół ewangelicko-reformowany i pozostałe nurty protestantyzmu - prymat praktyki 209
Reformacyjne sekundogenitury 210
Ewangelicko-reformowana praktyka: dyscyplinowanie życia i likwidacja kultu 231
Polityka sterowana religią 234
Zalecane źródła 234
Wskazówki bibliograficzne 234
Przypisy
Podsumowanie: Porównywalność i wyłączność wyznań 239
Wskazówki bibliograficzne
Przypisy


CZĘŚĆ TRZECIA - FORMOWANIE PAŃSTWA-INSTYTUCJONALIZACJA RZESZY 247

Wprowadzenie: Formowanie państwa - ale jak to zrobić? 249
Wskazówki bibliograficzne 253
Przypisy 254

I. Europejska monarchia uniwersalna Karola V 255
Program władzy uniwersalnej 258
Kłopoty z realizacją: wojny w Europie 262
Jedność religijna wszystko jedno jaka 266
W służbie finansów wczesnonowożytnego państwa:
Fuggerowie 272
Propaganda władcy i imperium epistolarne 277
Nowe środki, nowy produkt? 288
Zalecane źródła 291
Wskazówki bibliograficzne 291
Przypisy 293

II. Powstawanie państwa w liczbie mnogiej - niemiecka państwowość terytorialna 298
Formowanie państwa w krajach niemieckich:
przestrzeń władzy i społeczeństwo stanowe 302
Wsparcie instytucjonalne: dwór i miasto 310
Zalecane źródła 323
Wskazówki bibliograficzne 324
Przypisy 326

III. Zinstytucjonalizowana Rzesza - wspólnota państw niemieckich 329
Cesarstwo jako urząd i stany Rzeszy 330
Rzesza jako administrujące państwo prawa - sądy
i okręgi Rzeszy 336
Reichstag albo sterowanie systemem politycznym 348
Schwendi i koniec albo: dlaczego książka kończy się na 1617 r. 358
Zalecane źródła 365

Wskazówki bibliograficzne 366
Przypisy 367
Epilog: Informacja i instytucja 371
Przypisy 377
Aneks: Dynastia Wettinów Saskich 378
Indeks nazwisk 379
Spis ilustracji 384