Tytuł: Studia nad dziejami Słowiańszczyzny Polski i Rusi w wiekach średnich.

Autor: Henryk Łowmiański
Miejsce i rok wydania: Poznań 1986
Wydanie: 1
Wydawnictwo: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Im. A. Mickiewicza w Poznaniu
Okładka: Miękka
Liczba stron: 686
Stan: dobry prawie nie używana


Spis treści

Przedmowa (Artur Kijas, Jerzy Ochmański)................... 5
Vorwort...................................
I. Stepowi sąsiedzi Słowian w starożytności.................. 9
1. Scytia................................9
A. Scytia jako organizacja polityczna i jej opis u Herodota......... 9
B. Scytia jako pojęcie geograficzne.................... 27
2. Sarmacja............................... 43
A. Sarmacja Ptolemcusza. Geneza i krytyka............... 43
B. System hydrograficzny Sarmacji................... 46
C. Orografia i osady.......................... 49
D. Nazwy plemion w Sarmacji europejskiej ............... 51
E. Nazwy plemion w Sarmacji azjatyckiej................ 53
F. Koncepcja Sarmatów u schyłku starożytności i w wiekach średnich .... 56
II. Geneza państw słowiańskich........................ 60
1. Przemiany społeczne w Europie Środkowej i Wschodniej w VI - XII wieku ... 60
2. Początki państw słowiańskich...................... 71
A. Problematyka i prehistoria początków państw słowiańskich....... 71
B. Początki państwowości u Słowian.................. 73
C. Procesy powstawania poszczególnych państw słowiańskich....... 79
3. Rola Moraw w genezie państw słowiańskich............... 85
4. Korczula............................... 95
III. Geograf bawarski............................ 104
1. O pochodzeniu Geografa bawarskiego.................. 104
A. Stan dotychczasowych badań i sformułowanie problematyki...... 104
B. Dwie redakcje zapiski ....................... 110
C. Miejsce powstania zapiski...................... 118
D. Czas powstania zapiski....................... 126
E. Autorstwo zapiski......................... 140
2. O identyfikacji nazw Geografa bawarskiego............... 151
IV. Polska wczesnośredniowieczna....................... 182
1. Lędzianie........... 182
2. Kilka uwag krytycznych o Początkach Polski.............. 198
3. Tło międzynarodowe powstania państwa polskiego w IX - X wieku..... 219
4. Dynastia Piastów we wczesnym średniowieczu.............. 234
A. Pochodzenie dynastii........................235
B. Dzieje genealogiczne dynastii od Mieszka I do Bolesława Krzywoustego . . 249
C. Funkcje dynastii w społeczeństwie wczesnofeudalnym......... 263
5. Imię chrzestne Mieszka I ....................... 286
Wstęp................................ 286
A. Jmiona Mieszka J......................... 288
B. Dokument Dagome iudex...................... 304
C. Interpretacja imienia Dagome — Dagone.............. 324
D. Początki organizacji kościelnej w Polsce............... 339
Zakończenie ............................. 355
6. Bolesław Chrobry w Krakowie w końcu X wieku............. 357
7. Podstawy gospodarcze i społeczne powstania państwa polskiego i jego rozwoju
do początku XII wieku........................ 367
8. Patronimiczne nazwy miejscowe jako źródło do dziejów osadnictwa polskiego 394
A. Pierwotne znaczenie nazw patronimicznych.............. 395
B. Dawność nazw patronimicznych na tle ogólnego rozwoju toponimii . . . 397
C. Utrata pełnej produktywności przez miejscowe nazwy patronimiczne ... 398
D. Produktywność pogrobowa nazw na -ice. Założenia metodyczne badań . . 401
E. Weryfikacja archeologiczna ..................... 402
F. Uwagi końcowe.......................... 404
9. Polska we wczesnośredniowiecznej historiografii słowiańskiej........ 406
V. Formowanie się ziem ruskich....................... 416
1. Rola historyczna Wołynia w starożytności i we wczesnym średniowieczu ... 416
2. Słoweni nadilmeńscy i początki Nowogrodu............... 428
3. Gostomysł posadnik nowogrodzki w końcu X wieku .......... 457
4. Geneza ziemi połockiej ........................ 465
5. Świętopełk w Brześciu w roku 1019................... 435
VI. Zakon krzyżacki............................. 499
1. Agresja zakonu krzyżackiego na Litwę w wiekach XII - XV......... 499
A. Źródła agresji krzyżackiej na Litwę................. 499
B. Pierwszy etap agresji krzyżackiej na Litwę do 1283 roku........ 503
C. Pierwsze natarcie zakonu krzyżackiego z Prus w okresie zakładania podwalin
pod rozwój gospodarczy tego kraju.................. 508
D. Akcja krzyżacka przeciw Litwie w okresie sporu z Polską w latach 1309 - 1343 514
E. Wzmożenie agresji w okresie 1343- 1386, ułatwione uaktywnieniem zaborczej ruskiej polityki Litwy..................... .............. 520
F. Przeciwnatarcie zaplecza 1386- J422................. 526
G. Niewykorzystanie możliwości usunięcia Krzyżaków z Prus....... 535
2. Początki i rola polityczna zakonów rycerskich nad Bałtykiem w wieku XIII i XIV 540 VII. Zagadnienie feudalizmu na ziemiach słowiańskich i litewskich......... 582
1. Trzy koncepcje feudalizmu w historiografii polskiej do roku 1939...... 532
A. Uwagi ogólne........................... 582
B. Zagadnienie feudalizmu w historiografii polskiej do roku 1939...... 587
2. Feudalizm u Słowian i na Rusi .................... 595
A. Feudalizm u Słowian........................ 595
B. Feudalizm na Rusi......................... 597
3. Zagadnienie feudalizmu w Wielkim Księstwie Litewskim ......... 61 0
4. Zagadnienie feudalizmu w pismach W. Lenina.............. 618

Wykaz ważniejszych skrótów ......................... 631
Indeks geograficzny.............................. 632
Indeks osobowy................................ 658
Inhaltsverzeichnis............................... 681