Polecana książka składa się z artykułów, które stanową zbiór – snutych w kontekście trwania i zmiany uniwersyteckich ideałów – refleksji nad współczesnym modelem uniwersytetu i miejscem, jakie zajmuje w nim student. Nie da się bowiem ukryć, że szybkie i głębokie przemiany społeczne, ekonomiczne, polityczne, kulturowe odciskają piętno także na postawie studiującej młodzieży wobec uczelni, przekazywanej na niej wiedzy i wartości, relacji z nauczycielami akademickimi. Coraz częściej także wzniosłe ideały zawarte w wymownej symbolice i rytuałach przesłania codzienność akademickiego życia.
Książka ta składa się z trzech części: w pierwszej autorzy koncentrują się na modelowej wizji uniwersytetu, przypominają o idei Universitar oraz dynamice przemian tej specyficznej instytucji, znaczeniu wartości prawdy i wolności w perspektywie historycznej i współczesnej, mierzą się z pytaniem o przyszłe funkcjonowanie uczelni. Dwie kolejne części to głosy nauczycieli akademickich i studentów, którzy w swoich tekstach zastanawiają się nad uniwersytecką codziennością ze szczególnym uwzględnieniem dydaktyczno-wychowawczego i kulturowego jej wymiaru.
Czytelnik zapewne na wiele pytań nie otrzyma gotowych odpowiedzi. Sam musi zastanowić się nad różnymi kwestiami – np. nad tym, jaki model/modele współczesnego uniwersytetu są adekwatne do zmieniającej się rzeczywistości i potrzeb studenta? kiedy uniwersytet przestaje być uniwersytetem, a staje się zwykłą szkołą wyższą? czy zarówno współczesny student, jak i osoby pracujące na uniwersytecie mają świadomość specyfiki miejsca, w którym na co dzień przebywają?
Spis treści:
Wstęp
CZĘŚĆ I
Ciągłość i zmiana idei uniwersytetu
Michel Henri Kowalewicz
Idea universitas pomiędzy przeszłością a przyszłością
Katarzyna Wrońska
Pytanie o wolność w przestrzeni uniwersytetu
Obszary i granice autonomii oraz swobód akademickich – między przywilejem a powinnością
Dominika Skowrońska
Uniwersytet a prawda – wczoraj i dziś
Dorota Pauluk
Uniwersytet w blasku ideałów i w cieniu codziennego życia
Kontekst historyczny i współczesny
CZĘŚĆ II
Student jako uczestnik procesu dydaktyczno-wychowawczego
Julian Dybiec
Od biernego żaka do aktywnego słuchacza – student w tradycji życia uniwersyteckiego
Dorota Kowalczyk
Student – kandydat na nauczyciela
Tradycja przygotowania do zawodu na Uniwersytecie Jagiellońskim
Anna Ziółkowska
Poziom rozwoju społeczno-moralnego studentów
Uniwersytetu Jagiellońskiego w świetle teorii i testu Jamesa Resta
Barbara Ostafi ńska-Molik
Studenci – dziś i wczoraj. Refleksja o etosie
Martyna Florczak
Ściąganie – studencka rzeczywistość?
Ewa Krzaklewska
„Tak wiele się nauczyłam/em” –
analiza doświadczenia wyjazdu na Erasmusa w świetle sytuacji młodych w Europie
Magdalena Kwiecień, Sławomir Trusz
Między ideałem a typową wadą: uczniowie w oczach przyszłych pedagogów
Dorota Pauluk
Uniwersytet Jagielloński w percepcji studentów. Sprawozdanie z badań
Ireneusz Kawecki
Badanie uniwersytetu jako instytucji z wykorzystaniem etnografii
Agata Kiluk
Współczesna perspektywa pedagogiki retorycznej w dydaktyce szkoły wyższej na przykładzie seminarium
CZĘŚĆ III
Student i jego aktywność kulturalna
Joanna Torowska
Kultura czasu wolnego studentów – wybrane zagadnienia
Alina Wiąckowska
Aktywność kulturotwórcza na tle zmian w klimacie kultury studenckiej
Anna Niezgoda
Juwenalia – święto uniwersyteckiej młodzieży
Magdalena Kaleta, Magdalena Woźniak
Nasz Kraków – studencki przewodnik po mieście
Nota o autorach