STRUKTURA „NAGIEJ DUSZY”, STUDIUM O STANISŁAWIE PRZYBYSZEWSKIM Edward Boniecki Warszawa 1993, 153 strony. OPIS Książka Edwarda Bonieckiego to monografia słynnego młodopolskiego pojęcia „nagiej duszy", a zarazem biografia wewnętrzna jego twórcy, Stanisława Przybyszewskiego. Spod kurzu młodopolskiej legendy i blichtru anegdoty autor wydobywa prawdziwy tragizm tamtej epoki i rodzących się wówczas idei. W haśle „nagiej duszy" skupiły się, jak w soczewce, najważniejsze sprzeczności pokartezjańskiej filozofii i nowożytnej antropologii. Stanisław Przybyszewski ukazany jest tu jako nasz współczesny - zagubiony w świecie, poszukujący sensu w sztuce, w religii i w mistyce, usiłujący wyrazić swoje „ja" a także jako prekursor nabierającego dziś coraz większego znaczenia ruchu „New Age". Czyż bowiem pomiędzy epoką dekadencji sprzed stu lat i obecnym okresem końca tysiąclecia nie można dostrzec wielu zastanawiających podobieństw? SPIS TREŚCI OD AUTORA I. WPROWADZENIE II. PEJZAŻ GNOSTYCZNY Kie „nagiej duszy". Pejzaż kujawski; narodziny „nagiej duszy''. Gnostyckie odczucie świata. Religijność Przybyszewskicgo; „ostatni chrześcijanin kujawski". (Nędza ludzka i krzyk duszy.) Gnoza jako wyzwolenie; historia Hanki Glińskiej z Synów ziemi Przybyszewski a Dostojewski. Sposób na zbawienie. III. NASZE BIEDNE I ŚMIESZNE „JA" Reakcja antykartezjańska. Dusza i nieświadomość. Dlaczego Przybyszewski nie został arystotelikiem? Poszukiwanie zagubionego ,ja'". Uwolnienie prawdziwego człowieka. Determinizm etyczny. Przybyszewski – prefreudysta. IV. ESTETYKA „NAGIEJ DUSZY" Przybyszewski i Edward Munch - artyści duszy. Ekspresjonistyczna teoria symbolu. Bohater powieściowy w poszukiwaniu tożsamości. Modernistyczna teoria języka; metasłowo. Ekspresjonizm przeciwko impresjonizmowi. Przybyszewski i mistyczny Słowacki; kierownictwo duchowe nad „Zdrojem". V. KRZESANIE OGNIA I „NEW AGE” Krakowski odczyt Przybyszewskiego o „nagiej duszy". Symbolika mistyczna; Mistrz Eckhart i Słowacki. Protoplasta ruchu ,.New Age". Nadprzyrodzoność. Przybyszewski - prejungista; pojęcie „architypu". VI. ZAKOŃCZENIE VII. PRZYPISY INDEKS NAZWISK