Szczegółowe i obszerne streszczenie, dokładna analiza. Charakterystyka postaci. Przynależność gatunkowa - powieść realistyczna. Problematyka utworu - zagadnienia społeczne, walka z rusyfikacją, miłość, przyjaźń. Charakterystyczne motywy, analogie do innych utworów -obraz wsi; dziecko; szkoła; dojrzewanie; rodzina; historia. Wybrane zagadnienia: Powstanie Styczniowe; charakterystyka Marcina Borowicza; gimnazjum Marcina Borowicza a moje gimnazjum. Istotne cytaty. Zadania sprawdzające. Pomoc w przygotowaniu do lekcji, testów sprawdzających i prac klasowych. Konsultacja merytoryczna z nauczycielami języka polskiego o wieloletnim doświadczeniu zawodowym.