Wstęp 9

1. Podstawowe wiadomości o drewnie 10

1.1. Budowa drzewa i drewna 10
1.1.1. Drzewo ijego części składowe 10
1.1.2. Mikroskopowa budowa drewna 13
1.1.3. Makroskopowa budowa drewna 16
1.1.4. Budowa drewna drzew iglastych 22
1.1.5. Budowa drewna drzew liściastych 23

2. Wady drewna 25

2.1. Sęki 26
2.2. Pęknięcia 29

2.3. Wady kształtu 32
2.3.1. Krzywizna 32
2.3.2. Rozwidlenie 33
2.3.3. Zbieżystość 33
2.3.4. Spłaszczenie 34
2.3.5. Zgrubienie odziomkowe 34
2.3.6. Rakowatość (rak) 35
2.3.7. Obrzęk 36

2.4. Wady budowy drewna 36
2.4.1. Skręt włókien 37
2.4.2. Nierównomierna szerokość słojów rocznych 38
2.4.3. Rdzeń mimośrodowy i wielordzenność 39
2.4.4. Twardzica i drewno ciągliwe 39
2.4.5. Pęcherz żywiczny i przeżywiczenie 40
2.4.6. Zakorek 41
2.4.7. Martwica (zabitka) 41

2.5. Zabarwienia drewna 42
2.5.1. Zabarwienia pochodzenia biologicznego 42
2.5.2. Zabarwienia pochodzenia niebiologicznego 45

2.6. Zgnilizny 46
2.7. Uszkodzenia mechaniczne 51

3. Ręczna obróbka drewna 53

3.1. Trasowanie drewna i tworzyw drzewnych 53
3.1.1. Wiadomości ogólne 53
3.1.2. Cel trasowania 53
3.1.3. Zasady trasowania 54
3.1.4. Dobór materiałów zależnie od przeznaczenia elementów 57
3.1.5. Przyrządy stosowane do trasowania 58
3.1.6. Organizacja pracy podczas trasowania 59

3.2. Piłowanie 59
3.2.1. Charakterystyka pił do obróbki ręcznej 59
3.2.2. Przygotowanie pil do pracy 65
3.2.3. Konserwacja i zabezpieczanie pił 68
3.2.4. Wytyczne pracy i zasady bhp 68

3.3. Struganie 69
3.3.1. Podziali charakterystyka strugania 69
3.3.2. Charakterystyka strugów i narzędzi strugarskich 70
3.3.3. Przygotowanie strugów do pracy i ostrzenie noży 75
3.3.4. Konserwacja i zabezpieczanie strugów 78
3.3.5. Wytyczne pracy i zasady bhp 79

3.4. Wiercenie 80
3.4.1. Rodzaje wierceń 80
3.4.2. Charakterystyka świdrów i przyrządów pomocniczych do wiercenia 81
3.4.3. Przygotowanie świdrów do pracy 85
3.4.4. Konserwacja i przechowywanie świdrów 86
3.4.5. Wytyczne pracy i zasady bhp 86

3.5. Dłutowanie 87
3.5.1. Charakterystyka narzędzi do dłutowania 87
3.5.2. Przygotowanie dłut stolarskich do pracy 89
3.5.3. Konserwacja i przechowywanie dłut stolarskich 89
3.5.4. Wytyczne pracy i zasady bhp 89

3.6. Obróbka tarnikami i pilnikami 90
3.6.1. Wiadomości ogólne 90
3.6.2. Charakterystyka tarników i pilników 91
3.6.3. Konserwacja i przechowywanie tarników i pilników 92
3.6.4. Wytyczne pracy i zasady bhp 93

3.7. Szlifowanie 93
3.7.1. Wiadomości ogólne 93
3.7.2. Charakterystyka nasypowych materiałów ściernych 94
3.7.3. Wytyczne pracy i zasady bhp 94

3.8. Ocena jakości obróbki skrawaniem 96
3.9. Nowoczesne narzędzia do obróbki ręcznej 96

4. Mechaniczna obróbka drewna 101

4.1. Określenia podstawowe 101

4.2. Zagrożenia występujące przy obrabiarkach do drewna 104
4.2.1. Zagrożenia związane z prędkością skrawania 104
4.2.2. Zagrożenia związane z ręcznym podawaniem materiałów... 106
4.2.3. Zagrożenia związane z możliwością powstawania odrzutu skrawanego materiału 107
4.2.4. Zagrożenia związane z możliwością pochwycenia przez ruchome elementy maszyn 109
4.2.5. Zagrożenia związane z możliwością porażenia prądem elektrycznym 110
4.2.6. Zagrożenia związane z elektrycznością statyczną 110
4.2.7. Zagrożenia związane z powstawaniem wiórów, odprysków 111
4.2.8. Zagrożenia związane z pyłami 111
4.2.9. Zagrożenia związane z hałasem 112
4.2.10. Zagrożenia związane z wibracją 113
4.2.11. Zagrożenia chemiczne 113

4.3. Wymagania bezpieczeństwa maszyn do obróbki drewna 114
4.3.1. Obrabiarki 114
4.3.2. Pilarki tarczowe 122
4.3.3. Strugarka-wyrówniarka 140
4.3.4. Strugarka-grubiarka 146
4.3.5. Frezarki 149
4.3.6. Dłutarki łańcuszkowe 156
4.3.7. Wiertarki 156
4.3.8. Tokarki 157
4.3.9. Szlifierki 159

5. Połączenia stolarskie 160

5.1. Kilka praktycznych uwag 160
5.2. Złącza stolarskie 161

6. Tworzywa drzewne 167

6.1. Sklejki 168
6.2. Płyty stolarskie 170
6.3. Płyty wiórowe i paździerzowe 170
6.4. Płyty pilśniowe 174

7. Wykończanie powierzchni 176

7.1. Barwienie drewna 176
7.2. Matowanie 177
7.3. Malowanie 177
7.4. Pokrywanie foliami 178
7.5. Renowacja i konserwacja powierzchni mebli 179

Bibliografia 187